06.05.2005 - Ćwiczenia 11

TEMAT: TKANKA ŁĄCZNA OPOROWA

KOSTNIENIE NA PODŁOŻU ŁĄCZNOTKANKOWYM (BŁONIASTYM)

Odbywa się w błonie mezenchymatycznej, w której komórki zaczynają wydzielać kolagen I i proteoglikany stając się osteoblastami. W ten sposób powstaje osteoid - organiczny składnik istoty międzykomórkowej kości. Komórki wydzielają do środowiska osteonektynę i osteokalcynę. Osteonektyna łączy się z kolagenem I. Powstały kompleks powoduje odkładanie się soli wapnia oraz wiąże kryształy hydrokyapatytu. Osteokalcyna zwana jest także białkiem Gla. Wiąże ona Ca²⁺ dostarczając substratu do wytwarzania minerału kości. Synteza osteokalcyny zależy od witaminy D₃ i witaminy K.

Następuje stopniowa mineralizacja osteoidu. Osteoblasty stają się osteocytami leżącymi w jamkach. Powstają beleczki kostne, które powiększając się i łącząc tworzą kość splotowatą. Dokładają się kolejne blaszki.

KOSTNIENIE NA PODŁOŻU CHRZĘSTNYM

Powstaje w zawiązku chrzęstnym kości zbudowanym z tkanki chrzęstnej szklistej. Zawiązek chrzęstny ma kształt pałeczki z rozszerzonymi końcami. Na tym podłożu powstają kości długie. Rozpoczyna się w trzonie zawiązka chrzęstnego. Komórki mezenchymatyczne ochrzęstnej przekształcają się w osteoblasty, które wytwarzają pierwsze beleczki układające dokoła trzonu zawiązka. Powstaje w ten sposób mankiet kostny. Komórki chrzęstne tej okolicy ulegają przerostowi i degeneracji zostawiając po sobie jamki między którymi odkładają się dole wapnia.

Przez otwory w mankiecie kostnym przedostają się pęczki tkanki mezenchymatycznej z ochrzęstnej. Tworzą one pęczek naczyniowo-komórkowy. Jednocześnie pojawiają się osteoklasty, który niszczą chrząstkę. Robiąc miejsce dla beleczek kostnych. Powstaje pierwotny punkt kościotworzenia. Osteoklasty przyczyniają się także do stworzenia jamy szpikowej. Kość przybiera na długości. Powstaje też chrząstka stawowa. Na podłużnym przekroju można wyróżnić warstwy:

1. chrząstka spoczynkowa

2. komórki dzielące się

3. duże komórki hipertroficzne

4. komórki degenerujące się

5. wapnienie chrząstki

6. wytwarzanie tkanki kostnej

Kości łączą się ze sobą na wiele sposobów. Mogą być połączenia ruchome zwane stawami bądź też ścisłe czyli kościozrosty, chrząstkozrosty lub więzozrosty.

W stawach torebka stawowa zbudowana jest z dwóch warstw:

1. zewnętrznej - zbudowanej z tkanki łącznej właściwej zbitej, która zawiera wiele włókien kolagenowych zbudowanych z kolagenu I i III

2. wewnętrznej - nazywanej maziowej - zawiera wiele naczyń krwionośnych.

1

---