Zajęcia 3

SCHEMATY POZNAWCZE

Sześć składników, z których powstała koncepcja schematowa:

1. konstrukcjonizm - stanowisko, że świat zewnętrzny jest „konstruowany” w umyśle każdego człowieka zgodnie ze stanem tego umysłu.

2. Argument ubóstwa bodźca (poverty of stimulus argument) - mimo, że często gęsto dociera do nas zbyt mało bodźców wystarczających do rozpoznania obiektu to i tak go poznajemy. Wydaje się, że jest tak dlatego iż niejako spodziewamy się tego obiektu. Mamy więc, „w głowie”, cechy tego obiektu i możemy brakujące uzupełnić.

3. Hipoteza wykorzystywania - zawartość LTM jest wykorzystywana do rekonstrukcji sytuacji percepcyjnej, jest materiałem budulcowym. Jest to alternatywa dla schematów magazynowych pamięci, gdzie za każdym razem było przywoływane to samo.

4. Stereotypizacja pamięci (prototypizacja pamięci; sprowadzanie do formy kanonicznej - regressing to a canonical form) - zdarzenia lub przedmioty z biegiem czasu zaczynają przybierać cechy typowe, a nie zgodne z rzeczywistością.

5. Łagodna degradacja wyniku (graceful degradation of an output) - człowiek może podać rozwiązanie czegoś pomimo iż przesłanki są niepełne. Im mniej przesłanek, tym gorsze rozwiązanie, ale jednak zostaje podane; odwrotnie działa komputer.

6. Oszczędność poznawcza (cognitive economy) - struktury poznawcze powinny być zbudowane w sposób dostarczający maksimum użytecznych informacji jak najmniejszym kosztem. „koszta” to liczba operacji jakich musi dokonać system aby osiągnąć wynik.

Definicja schematu poznawczego - schemat poznawczy jest to moduł systemu poznawczego służący do budowania percepcyjnych i pamięciowych reprezentacji klas przedmiotów lub zdarzeń. Zawiera on zarówno dane w postaci hipotez, dotyczących tych obiektów lub zdarzeń, jak i procedury dobierania jednych wartości przy założeniu innych wartości.

SCHEMAT	POJĘCIE
narzędzie kategoryzacji świata mogą być zbudowane z podschematów mogą mieć strukturę hierarchiczną jest konstruktem na poziomie semantycznym teoria schematów próbuje określić JAK wygląda mechanizm tworzenia i stosowania pojęć	narzędzie kategoryzacji świata mogą być zbudowane z podpojęć mogą mieć strukturę hierarchiczną jest konstruktem na poziomie syntaktycznym teoria pojęć opisuje CO zawarte jest w schematach

Pamięć semantyczna - pamięć zdarzeń lub sytuacji.

Przetwarzanie dół-góra - rozpoznawanie na kolejnych piętrach systemu konfiguracji elementów, posiadających własne nazwy w systemie.

Przetwarzanie góra-dół - przygotowanie systemu na dopływ danych.

Wartości domyślne - schemat posiada preferowaną reprezentacje poznawczą, która pozwala mu domyślać się co jest spostrzegane, pomimo tego iż dane są niepełne.

Zagnieżdżanie (embedding) schematów - zawieranie się podschematów w schematach nadrzędnych.

Rola schematów w przywołaniach pamięciowych - przywołanie pamięciowe pełni tu funkcję uboczna, a nie podstawową. Pamięć przywołuje reprezentację percepcyjną na podstawie wskazówek czyli tych danych, które były użyte poprzednio do rekonstrukcji (zgodnie z zasada konstrukcjonizmu). Wskazówki te noszą nazwę opisów wydobycia, które są gromadzone w schematach.

Trzy najważniejsze koncepcje schematowe

1. System ram Minsky'ego - zagnieżdżenie się pewnego zestawu schematów (ram) w wielu komunikujących się ze sobą schematach nadrzędnych. Dotyczy to rozpoznawania obiektów w ruchu. Pierwsze, niższe piętro, schematu będzie posiadało reprezentację przedmiotu (niezmiennie, przez cały czas spostrzegania), a drugie, górne będzie miało reprezentacje danego przedmiotu ze względu na jego położenie. w ten sposób niższe piętro się nie zmienia, a wyższe przełącza się w zależności od zmiany obiektu w przestrzeni.

2. Skrypty - plany - tematy Schanka i Abelsona -

1. Skrypt: schemat budujący reprezentację często powtarzających się zdarzeń, z punktu widzenia jednego z uczestników zdarzenia. Zawiera on także kolejne możliwe następstwa „scen” tego zdarzenia.

2. Plan: schemat ten jest podobny do skryptu, ale różni się tym, że jest bardziej ogólny. Nie zawiera on możliwych następstw „scen”; informuje tylko jak aktorzy sytuacji społecznych osiągają pewne cele.

3. Temat: jest nadrzędnym schematem dla planów i skryptów, określającym jakie typowe cele mają aktorzy sytuacji społecznych.

3. Schematy grupy „LNR” - (zaproponowany przez Rumelharta, Normana, Ortony) nie wprowadza nowych rozwiązań w stosunku do poprzednik. Tak samo jak one koncentruje się na tworzeniu reprezentacji czynności poprzez ustalenie wartości zmiennych (hierarchizacja).

2

1

Internetowa Baza Pomocy Studentów Psychologii - psychol

www.psychobaza.prv.pl

Odwiedź nas!

---