LABORATORIUM

Z MECHANIKI DOŚWIADCZALNEJ

MARCIN ZEMBALSKI

grupa 21

TEMAT:

Wyznaczenie JIC.

DATA:

24.04.1997

OCENA:

Celem ćwiczenia jest wyznaczenie krytycznej wartości całki J dla próbki trójpunktowo zginanej. Doświadczenie zostało przeprowadzone na hydropulsacyjnej maszynie wytrzymałościowej firmy MTS. Próbka wykonana była z materiału 40HMNA. Wielkości mierzone w postaci sygnałów prądowych były przetwarzane przez kartę analogowo - cyfrową na sygnał cyfrowy, który można obrabiać przy pomocy komputera.

Schemat blokowy układu pomiarowego użytego do wyznaczania JIC.

Wyniki pomiarów, obliczeń, wykresy.

Materiał próbki: 40HMNA

Rodzaj obróbki cieplnej :

Kształt próbki: prostokątna, trójpunktowo zginana, nr 72

L.p.

Własności wytrzymałościowe

Geometria

próbki

Rozstaw

elektrod

JIC

Re [MPa]

Rm [MPa]

ao [mm]

B [mm]

W [mm]

y [mm]

[N/mm]

1

1265

1387

10.3

15

30

25

375

Wartości przyrostu długości szczeliny Δa wyznaczono dla metody zmiany potencjału z zależności:

gdzie:

ΔaT - całkowity przyrost długości pęknięcia;

ΔϕT - spadek potencjału odpowiadający całkowitemu przyrostowi długości pęknięcia;

Wartości całki J wyznaczono z zależności:

gdzie:

A - pole powierzchni pod krzywą P(u) dla kolejnego u;

B - grubość próbki;

b = W - a0

f - współczynnik numeryczny zależny od geometrii próbki:

Linię tępienia wyznaczono z zależności:

gdzie:

σY - umowna granica plastyczności;

Wartości całki J wyznaczono na podstawie wykresu:

0x01 graphic

Zależność J od da.

Wnioski:

W interpretacji fizycznej całka J jest różnicą energii potencjalnej między dwoma identycznie obciążonymi ciałami, posiadające szczeliny różniące się od siebie długością o infinitezymalną wartość da.

Całka J jest stałą materiałową charakteryzującą odporność materiału na pękanie w przypadku istnienia ostrego pęknięcia. Wyznaczenie krytycznej wartości JIC pozwala nam stwierdzić jak bardzo można obciążyć konstrukcję, w której istnieje szczelina aby nie nastąpiła jeszcze jej propagacja.

Podczas opracowywania wyników pomiarów pewną trudność sprawiało znalezienie funkcji przybliżającej dla wykresu P = f(U), gdyż pomiary przeprowadzone w trakcie badania przyrostu długości szczeliny metodą zmiany podatności i aby przybliżenie było dokładne należało z wykresu usunąć wszystkie te przedziały, w których próbka była odciążana. Funkcja została przybliżona wielomianem 10-tego stopnia i następnie całkowana dla odpowiednio dobranych wartości U w celu wyznaczenia kolejnych wartości J.

Otrzymany wynik JIC nie jest wynikiem jednoznacznym, gdyż większość wartości całki J leży między liniami ograniczającymi i trudne było ustalenie jak należy aproksymować linię regresji. Do aproksymacji wyznaczony został ten przedział punktów, których ułożenie było najbardziej zbliżone do linii prostej. Zwiększenie przedziału aproksymacji linii regresji choćby o jeden punkt spowodowałoby znaczną zmianę JIC.

Błędy jakie mogły mieć zasadniczy wpływ na otrzymany wynik to: