Bakterie spiralne

Campylobacter

• C. jejuni

• biegunki prowadzące do zakażenia jelit, nieżytu żołądka, zakażeń septycznych

• C. coli

• pałeczki Gram (-) (małe, zgięte, przecinki, „skrzydła mewy”)

• w starszych hodowlach przez obecność tlenu mają postać ziarenek

Hodowla

• podłoża z krwią: agar czekoladowy, agar krwawy

• płynne podłoże TSB (bulion tryptozowo-sojowy)

• podłoże specjalne CAMPy-BA (Campylobacter, Borrelia, Helicobacter)

• mikroaerofilne

• wzrost w ok. 37°C, są też takie co rosną w 19°C i w 42°C (różnicowanie)

• hydroliza hipuranu, wrażliwe na kwas nalidyksowy i cefallotynę (różnicowanie)

• katalaza (+), oksydaza (+)

• różnicowanie

• metody chromatografii cieczowo-gazowej

• metody immunologiczne

• metody biologii molekularnej

Campylobacter jejuni

• pochodzenie zwierzęce

• mięso drobiu lub bydła

• nosicielstwo u małych zwierząt (ptaki, psy, koty, dzieci [epidemie w przedszkolach])

• droga fekalno-oralna, po spożyciu skażonej żywności lub wody

• biegunki, nieżyty żołądka, zapalenie jelit, zakażenia uogólnione (sepsa, bakteriemia, ZOMR, ropnie narządowe)

Campylobacter coli

• podobnie do tego wyżej :)

Campylobacter fetus

• zakażenia uogólnione u osób z obniżoną odpornością

• zapalenie odbytnicy i jelita grubego u homoseksualistów

homoseksualiści z Campylobacter hyointestinalis

Camplobacter lari

• zakażenia jelit

• sepsa

• występuje u mew

Campylobacter sputorum, Campylobacter consisus

• izolowane z jamy ustnej i dziąseł ludzi

Helicobacter

Helicobacter pylori

• pałeczka Gram (-), spiralna, urzęsiona (lofotrychalnie, jednobiegunowo)

• choroby wrzodowe żołądka, dwunastnicy; stany przed- i ponowotworowe tych narządów

• czynniki zjadliwości

• adhezyny

• antygen A (białko)

• cytotoksyna wakuolizująca

• rzęski

• białka blokujące wydzielanie kwasu soku żołądkowego

• wytwarzanie enzymów (mucynaza, oksydaza, katalaza, ureaza)

• diagnostyka

• pałeczki urzęsione, helikalnie skręcone

• podłoże CAMPy-BA

• mikroaerofile

• kolonie małe, przejrzyste, szare

• ureaza (+), katalaza (+), oksydaza (+)

• kolonizacja błon śluzowych żołądka, mogą wywoływać zmiany w dwunastnicy i rzadko w przełyku

• mogą być izolowane : płytka nazębna, ślina, kał, krew, bioptaty zakażonych narządów

• zgaga to objaw! => odbijanie się => zakażenie przełyku

• objawy kliniczne

• przebieg zakażenia bezobjawowy (2-3 dni złego samopoczucia, lekki ból brzucha)

• zakażenie w dzieciństwie (zakażenia wewnątrzrodzinne)

• diagnostyka szczegółowa

• pobranie biopsji z żołądka, przełyku, dwunastnicy

• badanie mikroskopowe, histologiczne, immunologiczne,

• hodowla

• testy wykrywania ureazy

• metody biologii molekularnej

• testy aktywności ureazy

• inwazyjne (ingerencja, przerwanie ciągłości tkanek, pobranie fragmentu błony śluzowej żołądka)

- umieszczenie bioptatu w pożywce z dodatkiem barwnika (rozkład mocznika przez ureazę)

• nieinwazyjne (bezzabiegowe)

- test oddechowy: wypicie roztworu z mocznikiem (węgiel i azot z mocznika są znakowane, po dojściu do żołądka pod wpływem ureazy następuje rozkład mocznika na amoniak i dwutlenek węgla, CO₂ jest wydychany z powietrzem || po 20 minutach jesteśmy w stanie stwierdzić, czy w wydychanym powietrzu jest znakowany C

- test moczu: wyznakowany N z mocznika za pomocą spektrometrii masowej

• badania serologiczne

• przeciwciała przeciwko H. pylori

• metody immunofluorescencyjne

• OWD

• hemaglutynacja

• Western-Blot

• leczenie

• tetracykliny (+ np. Metronidazol)

• salicylan bizmutu (zobojętnienie kwasu)

• eradykacja kiedyś, dzisiaj u pacjenta bez wrzodów i raka nie stosuje się tego, bo to są szczepy nieinwazyjne, jeśli szczepy będą inwazyjne to wtedy stosujemy eradykację

Borrelia

• bakterie spiralne

• B. burdorferii => borelioza

• B. recurentis => krętek duru powrotnego

• chorobotwórcze dla zwierząt i ludzi

• porusza się dzięki włókienkom osiowym poprzez kurczenie i rozkurczanie, NIE MA RZĘSEK

• borelioza

• maj-listopad

• lasy

• woj. podlaskie, woj. warmińsko-mazurskie

• cykl życiowy:

zapłodnienie -> larwy kleszczy -> atak na małe gryzonie -> żerowanie -> postać nimfy -> atak na większe kręgowce lub człowieka -> postać dorosła -> atak na ludzi i duże kręgowce

• choroba z Lyme

• wielozakaźna, wielonarządowa

• 3 etapy

• I : zakażenie zlokalizowane, rumień wędrujący (przemieszcza się obwodowo), objawy grypopodobne

• II : zakażenie rozproszone, dolegliwości stawowe, ZOMR, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie nerwów obwodowych

• III: zakażenie przewlekłe, niedowład, porażenie nerwów obwodowych, zaburzenia czucia, zaburzenia pamięci, zaburzenia psychiczne, bóle mięśniowo-stawowe

• zapobieganie

• unikanie miejsc (lasy, łąki, zarośla)

• preparaty odstraszające

• po powrocie przejrzeć ciało (szyja, głowa, pachy, pachwiny)

• usunąć kleszcza

• diagnostyka

• badania serologiczne (testy ELISA, test Western-blot)

• biologia molekularna (test PCR, Real Time PCR) NAJLEPSZE

Borrelia recurrentis (krętek duru powrotnego)

• choroba zakaźna

• wektory: kleszcze, wszy (ludzka, odzieżowa)

• w ciągu 12 dni pełen obraz choroby

• objawy: wysoka temperatura, ból mięśni, nudności, powiększona wątroba i śledziona, kaszel, krew z nosa, wybroczyny podskórne i podśluzowe, gorączka nawrotna

• diagnostyka

• preparat (barwienie Grama, Giemsy)

• podłoże Kellego

• 5 tygodni na wzrost

• wzrost w 30-35°C, mikroaerofile

• stwierdzenie zakażenia na podstawie badań klinicznych, w boreliozie na podstawie badań serologicznych i biologii molekularnej

Leptospira

• bakterie spiralne, o równych skrętach, haczykowato wygięte oba lub jeden koniec

Leptospira interrogans

• rezerwuar: zwierzęta domowe i dzikie (gryzonie: myszowate, krowy)

• zakażenie poprzez: mocz zwierząt, wodę, bezpośredni kontakt ze zwierzętami

• wrota zakażenia: uszkodzona skóra, błony śluzowe, kąpiel

• narażone: osoby pracujące ze zwierzętami lub przy ściekach, kanalizacji, melioracji

• choroba : leptospiroza = zespół Weila

• jedną z groźnych odmian jest żółtaczka krwotoczna, objawy: żółtaczka, wybroczyny na skórze, zaburzenia świadomości, uszkodzenia nerek i wątroby, zmiany w układzie oddechowym

• typowa choroba ma 2 fazy

• I : gorączka, bóle mięśniowe

• II : po kilku dniach bezobjawowych: ZOMR, uszkodzenie narządów wewnętrznych

• zapobieganie: zwracanie uwagi na miejsce kąpieli (brak zwierząt hodowlanych w okolicy), w miejscach pracy rękawice i obuwie ochronne

• diagnostyka mikrobiologiczna

• obserwacja w mikroskopie z czarnym polem widzenia i w mikroskopie kontrastowo-fazowym

• hodowla: podłoża wzbogacone w surowicę końską lub albuminy z surowicy bydlęcej; podłoża specjalne: półpłynne Fletchera

• warunki wzrostu: tlenowe, 28-30°C, 8-14 dni

• testy serologiczne

• metody biologii molekularnej

Treponema pallidum (krętek blady)

• czynnik etiologiczny kiły

• bakterie spiralne, nie mają rzęsek, mogą się poruszać dzięki włókienkom osiowym (jak Borellia)

• nie barwi się metodą Grama, tylko za pomocą soli srebra

• nie hoduje się go na sztucznych pożywkach, tylko w hodowlach tkankowych

• kiła

• choroba przenoszona drogą płciową, zakażenie osoby zdrowej podczas pocałunków z osobą zakażoną ze zmianami kiłowymi w gardle

• nieleczona prowadzi do uszkodzenia układu nerwowego, utraty wzroku, zaburzeń psychicznych, uszkodzenia układu krążenia i kostno-stawowego, uszkodzenia narządów wewnętrznych, a w końcu do zgonu

• stadia kiły

• wczesna: trwa od momentu zakażenia do 2 lat

• kiła I-rzędowa: po ok. miesiącu od zakażenia, powstaje zmiana pierwotna (twarda, bezbolesna, ograniczona, wrzodziejąca; można wyizolować z niej krętki; znika samoistnie po 2 tygodniach

• kiła II-rzędowa: gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, wysypka plamisto-grudkowa na skórze i błonach śluzowych, kłykciny w obrębie błony śluzowej odbytu (brodawki)

• kiła III-rzędowa: nieodwracalne zmiany (nie ma w nich krętków), zapalenie aorty, zaburzenia psychiczne, utrata wzroku, zaburzenia kostno-mięśniowe

• wrodzona: u noworodków, płód może zostać zakażony już w 16. tygodniu, ¼ płodów umiera, dzieci urodzone mają poważne wady rozwojowe (budowa kości, twarzoczaszki, 3 charakterystyczne objawy = TRIADA HUTCHINSONA: głuchota, zapalenie rogówki, pokarbowane zęby)

• diagnostyka

• w ciemnym polu widzenia

• serologia

• odczyny klasyczne (nieswoiste)

• VDRL (odczyn flokulacyjny)

• USR (zmodyfikowany odczyn VDRL)

• odczyny krętkowe (swoiste)

• FTA-ABS (odczyn pośredniej immunofluorescencji)

• TPI (odczyn immobilizacji)

• TPHA (odczyn jakościowy)

• EIA-M (test immunoenzymatyczny)