tlumaczenie, Rozdział V - Tekst: "De iure familiari"


Rozdział V - Tekst: "De iure familiari"

De iure familiari - o prawie rodzinnym

Pater familias apellatur, qui in domo dominium habet. - Ojcem rodziny nazywamy tego, kto posiada władztwo w domu

(uwaga: apellatur to strona bierna, tłumaczymy jak czynną; dosł. Ojciec rodziny jest określany, jako ten...)

Ius potestatis, quod in liberos habemus, proprium ets civium Romanorum. - Prawo władcze, które mamy względem dzieci, wyłączne jest obywatelom rzymskim. (w znaczeniu: przysługuje tylko obywatelom rzymskim)

Patria potestas in pietate, non in atrocitate esse debet. - Władza ojcowska powinna byc (domyślnie: wykonywana) z miłością/dobrocią, nie z surowością/okrucieństwem.

Maxima debetur puero reverentia. - Największy szacunek należy się dziecku.

(uwaga: debetur to strona bierna, lepiej tłumaczyc jak czynną; dosł. szacunek jest powinny... )

Sponsalia sunt mentio et repromissio nuptiarum futurarum. - Zaręczyny są zapowiedzią i przyrzeczeniem (domyślnie: zawarcia) przyszłego małżeństwa.

Ibi dos esse debet, ubi onera matrimonii sunt. - Tam powinien byc (domyślnie: ustanowiony) posag, gdzie są ciężary małżeństwa (tj. obowiązek utrzymania rodziny).

Nuptias non concubitus sed consensus facit. - Małżeństwo tworzy porozumienie, a nie faktyczne współżycie.

Nuptiae sunt coniunctio maris et feminae et consortium omnis vitae. - Małżeństwo jest związkiem kobiety i mężczyny, wspólnotą na całe życie.

Vir et uxor censentur in iure una persona. - Uważa się w prawie, że mąż i żona (domyślnie: są) jedną osobą.

Mater semper certa est, pater quem nuptiae demonstrant. - Matka jest zawsze pewna, ojcem (domyślnie: jest ten) kogo wskazuje małżeństwo.

Affinitas iure nulla successio promittitur. - Powinowactwo w prawie nie obiecuje żadnego dziedziczenia.

(uwaga: znów strona bierna tłumaczona jak czynna: promittitur)

Adfines sunt viri et uxoris cognati - Powinowatymi są krewni (kognatyczni) męża i żony.

Inter servos et liberos matrimonium contrahi non potest, contubernium potest. - Małżeństwo między niewolnikami i wolnymi nie może by zawierane, "contubernium" może byc (domyślnie: zawierane)

(uwagi: nie ma polskiego odpowiednika dla słowa "contubernium")

Libera esse debent matrimonia. - Małżeństwa powinny byc wolne. (tu: możliwe do rozwiązania)

Sentencje:

Adoptio naturam imitatur. - Adopcja naśladuje naturę.

(uwaga: deponens - forma bierna, tłumaczenie czynne)

Alimenta cum vitae finiuntur - Świadczenia alimentacyjne kończą się z życiem. --> obowiązek alimentacyjny ustaje wraz ze śmiercią zobowiązanego

Ius vitae ac necis - prawo życia i śmierci

Ius trium liberorum - prawo trojga dzieci

Ius conubii - prawo zawierania małżeństw (z obywatelami rzymskim; prawo-przywilej dla cudzoziemców)

Usurpatio trinoctii - dosł. przerwa w okresie trzech następujących po sobie nocy --> po spędzeniu trinoctium w domu męża, żona wchodziła pod jego władzę

De iure personarum - o prawie osobowym

Summa divisio de iure personarum haec est, quod omnes homines aut liberi sunt aut servi. - Najważniejszy podział w prawie osobowym jest taki (dosł. ten), że wszyscy ludzie są albo wolni albo niewolni.

In liberis multae differentiae sunt. - Wśród ludzi wolnych wiele jest różnic. (różny status prawny)

Liberi enim aut ingenui sunt aut libertini. - Ludzie wolni bowiem albo są wolno urodzeni albo wyzwoleni.

In servorum condicione nulla differentia est. - W położeniu (prawnym) niewolników nie ma różnicy.

Servitus autem est constitutio iuris gentium - Niewola jest zatem instytucją prawa narodów.

Servi autem aut nascuntur aut fiunt. - Niewolnicy zatem albo rodzą się nimi albo się nimi stają.

Nascuntur ex ancillis nostris, fiunt aut iure gentium aut iure civili. - Rodzą się nimi z naszych niewolnic, stają się nimi albo poprzez prawo narodów albo poprzez praco cywilne.

Servi vero a dominis semper manumitti solent. - (dosł. Niewolnicy zaś przez panów zawsze mają zwyczaj byc wyzwalani) Panowie/własciciele mają zwyczaj zawsze obdarzac niewolników wolnością.

Manumissio autem est datio libertatis. - Wyzwolenie zatem jest daniem/podarowaniem wolności.

Multis autem modis manumissio procedit: aut vindicta, aut inter amicos, aut per epistulam, aut per testamentum. - Wyzwolenie odbywa się zatem na wiele sposobów: albo poprzez windykacje (specjalny sposób uwolnienia), albo między przyjaciółmi (właściciela; wyzwolenie nieformalne) albo poprzez list albo poprzez testament.

Sequitur de iure personarum alia divisio. - Wynika z prawa osobowego inny podział.

Nam quaedam personae sui iuris sunt, quaedam alieni iuris sunt. - Bowiem niektóre osoby są sui iuris (dosł. swojego prawa; niezależne od zwierzchnika rodziny) niektóre są alieni iuris (dosł. cudzego prawa; zależne od zwierzchnika rodzimy).

In potestate dominorum sunt servi, quae quidem potestas iuris gentium est. - Pod władzą panów/właścicieli są niewolnicy, która to władza mianowicie jest (wywodzi się) z prawa narodów.

In nostra potestate sunt liberi nostri. - Pod naszą władzą są nasze dzieci.

Sentencje

In potestate sunt liberi parentum ex iusto matrimonio nati. - Pod władzą są dzieci rodziców narodzone ze słusznego małżeństwa.

Libertas inaestimabilis res est. - Wolnośc jest rzeczą bezcenną.

Cum servo nulla actio est. - Niewolnikowi nie przysługuje żadna skarga.

Servile caput nullum ius habet. - Niewolnicza głowa nie ma żadnego prawa.

Servi pro nullis habentur. - Niewolnicy uważani są za nic.

Servilis cognatio nulla est. - Niewolnicze pokrewieństwo naturalne jest żadne (jest nieistotne prawnie).



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Rozdział V, Rozdział V - Tekst: "De iure familiari"
LOONA OYE EL BOOM USŁYSZ BUM tłumaczenie polski tekst lyrics
akta de iure imperi i gestionis
Elli Kokkinou Ki allo Więcej tłumaczenie polski tekst lyrics
Kuei Mei Yang I want your love Pragnę twojej miłości Tłumaczenie polski tekst lyrics
Jackie Evancho Con Te Partiro Pójdę z tobą tłumaczenie polski tekst lyrics
Gigliola Cinquetti Non ho l'eta 64 Za młoda tłumaczenie polski tekst lyrics
La pastorella?lle Alpi Pastereczka z Alp (Rossini) tłumaczenie polski tekst lyrics
Arash Suddenly Nagle tłumaczenie polski tekst lyrics
MATIA?ZAR Ti sento Czuję cię tłumaczenie polski tekst lyrics
Tang Yan Jestem szczera (Transparent) tłumaczenie polski tekst lyrics
Miyuki Ishikawa Koi Monogatari ROMANS (love story) tłumaczenie polski tekst lyrics
By2 ?lled love (This is love) Zwane miłością tłumaczenie polski tekst lyrics
Shakira Ojos Así Twoje oczy tłumaczenie polski tekst lyrics
Elize Automatic Automatycznie tłumaczenie polski tekst lyrics
Haifa Wehbe Ezzay Ansak Jak zapomnieć o tobie Tłumaczenie polski tekst lyrics
tlumaczenia rozdzialy 10-21
VERONA Ti sento Czuję cię tłumaczenie polski tekst lyrics
O mio?bbino?ro O mój drogi tato tłumaczenie polski tekst lyrics

więcej podobnych podstron