47. Integracja wewnątrzprzedmiotowa; funkcje i sposoby integrowania treści polonistycznych.

• Proces wychowania i uczenia się, aby był skuteczny musi być zintegrowany. Należy wyraźnie podkreślić, że potrzeba nauczania zintegrowanego nie wynika z ministerialnych rozporządzeń (które są tu wtórne), lecz z dostosowania nauczania do zmieniającego się świata i do potrzeb edukacyjnych dzieci i młodzieży. Integracji międzyprzedmiotowej nie da się skutecznie wprowadzić odgórnie. Dla powodzenia tego przedsięwzięcia w konkretnej szkole, niezbędna jest praca międzyprzedmiotowych zespołów nauczycieli, wsparcie dyrekcji i rady pedagogicznej oraz współpraca środowiska lokalnego. Odgórnie należy przede wszystkim tworzyć lepsze warunki do pracy szkół w zakresie wdrażania programów i projektów międzyprzedmiotowych.

• Głównymi powodami, dla których szkoła powinna nauczać w sposób zintegrowany są:

• Przekazywanie uczniom spójnej wizji świata

• Odejście od encyklopedyzmu w nauczaniu

• Przejście do wąskiej specjalizacji poszczególnych nauczycieli ku ich szerszemu przygotowaniu pedagogicznemu i zawodowemu

• Lepsze przygotowanie ucznia do życia, poprzez położenie nacisku w nauczaniu na osiąganie przez nich podstawowych kompetencji, a nie jak dotychczas głównie wiedzy

• Współpraca nauczycieli w szkole prowadząca do spójności szkolnych programów nauczania i wychowania

• Integrowanie szkoły ze środowiskiem lokalnym, co powoduje lepsze zaspakajanie lokalnych potrzeb edukacyjnych dzieci i młodzieży

• Zmiany edukacyjne, o których tutaj mówimy wymuszane są również przez szersze procesy zachodzące w skali krajowej, kontynentalnej i światowej. Proces globalizacji powoduje, że świat staje się coraz bardziej współzależny, procesy informatyzacji powodują „eliminację odległości". Szkoła efektywnie może opisywać współczesny świat jedynie w sposób zintegrowany, większość narzędzi edukacyjnych sprzed dziesiątków lat dzisiaj nie sprawdza się.

• Jak możemy nauczać miedzyprzedmiotowo ?

Ze względu na sposób zaangażowania różnych edukacji, nauczanie zintegrowane w szkole możemy podzielić na:

• Jednoprzedmiotowe (monodyscypliname)

• Wieloprzedmiotowe (multidyscyplinarne)

• Międzyprzedmiotowe (interdyscyplinarne)

• Model jednoprzedmiotowy (monodyscyplinarny) jest najczęściej stosowany w praktyce szkolnej. Nie oznacza to, że tego typu nauczanie jest niewłaściwe. Dobry nauczyciel potrafi na każdym przedmiocie budować holistyczny obraz świata i integrować wiedzę z wielu dziedzin. Wymaga to wysiłku intelektualnego i organizacyjnego z jego strony. Mamy tutaj do czynienia z procesem „wzbogacania'' własnego przedmiotu dzięki „pomocy" innych przedmiotów. W tym modelu, w pierwszej fazie konieczna jest współpraca zespołu nauczycielskiego, w następnych fezach praca może być ograniczona do jednego „poszukującego" nauczyciela, konsultującego własny program nauczania z innymi nauczycieli w szkole.

• Integrację wyznaczają następujące elementy: „potrzeba spójności, odwrót od atomizacji wiedzy oraz holizm”. Integracja jest, zatem pojęciem o wymiarze teologicznym- wyznacza najogólniejszy cel edukacji. Zaś terminy „kształcenie zintegrowane, blokowe, ścieżki edukacyjne” określają sposoby organizowania integracji.

• Nauczanie zintegrowane rozumiane jest jako „ proces dydaktyczny łączący kompetencje i treści nauczania wielu przedmiotów oraz uwzględniający cele wychowawcze, stanowiący przeciwieństwo wąsko pojętego nauczania przedmiotowego”.

1