RUCH SOCJALISTYCZNY NA ZIEMIACH POLSKICH DO 1919 r
Przyczyny powstania pierwszych kółek socjalist.
=> rozwój kapitalizmu, przemysłu, wzrost liczby robotników; =>ciężkie warunki pracy, życia robotników, brak ubezpieczeń; =>pozytywistyczne idee nie zmieniły rzeczywistości (nie ograniczyły represji zaborców, nie zmieniły położenia najuboższych); =>zdeklasowana szlachta, inteligencja chciały wpływać na rzeczywistość; =>pierwsze pisma socjalistyczne „Równość”; „przedświt” wydawane w Szwajcarii; =>pod wpływem emigracji część działaczy propagować będzie hasła narodowowyzwoleńcze;
Wielki „Proletariat” - Międzynarodowa Socjalno-Rewolucyjna Partia „ProletariaT”:
=>1882 założony w W-wie przez Ludwika Waryńskiego - oparty na programie brukselskim głosił równość, społeczną własność środków produkcji, walkę o ustawodawstwo socjalne, bezpłatne szkolnictwo, powszechną rewolucję, brak haseł niepodległościowych i reform chłopskich: -metody walki - strajki, manifestacje, terror indywidualny;
=>znaczenie -piewsza masowa partia rewolucyjna; strajk w Żyrardowie, gdzie robotnicy yzyskali pewne ustępstwa; obrona robotnic warszawskich przez nadzorem sanitaro-obyczajowym, współpraca z Narodną Wolą,
=>proces działaczy w 1885 zakończył działalność I proletariatu - w 1888 M. Kasprzak i L Kulczycki założyli II Proletariat, a J Marchlewski Związek Robotników Polskich (1889) - program rewolucyjny.
Zjazd paryski (1892) polskich socjalisów miał doprowadzić do powstania jednej partii; utworzono Związek Zagraniczny Socjalistów Polskich, zapowiedziano powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej i uchwalono tzw program paryski.
=>walka o niepodległość Polski - nadzieje na konflikt między zaborcami
=>program reformistyczny - stopniowe wprowadzanie reform drogą parlamentarną (skrócenie dnia pracy, równouprawnienie, ubezpieczenia, uspołecznienie środków produkcji), powszechne prawa obywatelskie;
RUCH SOCJALISTYCZNY NA ZIEMIACH POLSKICH DO 1919 r
Przyczyny powstania pierwszych kółek socjalist.
=> rozwój kapitalizmu, przemysłu, wzrost liczby robotników; =>ciężkie warunki pracy, życia robotników, brak ubezpieczeń; =>pozytywistyczne idee nie zmieniły rzeczywistości (nie ograniczyły represji zaborców, nie zmieniły położenia najuboższych); =>zdeklasowana szlachta, inteligencja chciały wpływać na rzeczywistość; =>pierwsze pisma socjalistyczne „Równość”; „przedświt” wydawane w Szwajcarii; =>pod wpływem emigracji część działaczy propagować będzie hasła narodowowyzwoleńcze;
Wielki „Proletariat” - Międzynarodowa Socjalno-Rewolucyjna Partia „ProletariaT”:
=>1882 założony w W-wie przez Ludwika Waryńskiego - oparty na programie brukselskim głosił równość, społeczną własność środków produkcji, walkę o ustawodawstwo socjalne, bezpłatne szkolnictwo, powszechną rewolucję, brak haseł niepodległościowych i reform chłopskich: -metody walki - strajki, manifestacje, terror indywidualny;
=>znaczenie -piewsza masowa partia rewolucyjna; strajk w Żyrardowie, gdzie robotnicy yzyskali pewne ustępstwa; obrona robotnic warszawskich przez nadzorem sanitaro-obyczajowym, współpraca z Narodną Wolą,
=>proces działaczy w 1885 zakończył działalność I proletariatu - w 1888 M. Kasprzak i L Kulczycki założyli II Proletariat, a J Marchlewski Związek Robotników Polskich (1889) - program rewolucyjny.
Zjazd paryski (1892) polskich socjalisów miał doprowadzić do powstania jednej partii; utworzono Związek Zagraniczny Socjalistów Polskich, zapowiedziano powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej i uchwalono tzw program paryski.
=>walka o niepodległość Polski - nadzieje na konflikt między zaborcami
=>program reformistyczny - stopniowe wprowadzanie reform drogą parlamentarną (skrócenie dnia pracy, równouprawnienie, ubezpieczenia, uspołecznienie środków produkcji), powszechne prawa obywatelskie;
RUCH SOCJALISTYCZNY NA ZIEMIACH POLSKICH DO 1919 r
Przyczyny powstania pierwszych kółek socjalist.
=> rozwój kapitalizmu, przemysłu, wzrost liczby robotników; =>ciężkie warunki pracy, życia robotników, brak ubezpieczeń; =>pozytywistyczne idee nie zmieniły rzeczywistości (nie ograniczyły represji zaborców, nie zmieniły położenia najuboższych); =>zdeklasowana szlachta, inteligencja chciały wpływać na rzeczywistość; =>pierwsze pisma socjalistyczne „Równość”; „przedświt” wydawane w Szwajcarii; =>pod wpływem emigracji część działaczy propagować będzie hasła narodowowyzwoleńcze;
Wielki „Proletariat” - Międzynarodowa Socjalno-Rewolucyjna Partia „ProletariaT”:
=>1882 założony w W-wie przez Ludwika Waryńskiego - oparty na programie brukselskim głosił równość, społeczną własność środków produkcji, walkę o ustawodawstwo socjalne, bezpłatne szkolnictwo, powszechną rewolucję, brak haseł niepodległościowych i reform chłopskich: -metody walki - strajki, manifestacje, terror indywidualny;
=>znaczenie -piewsza masowa partia rewolucyjna; strajk w Żyrardowie, gdzie robotnicy yzyskali pewne ustępstwa; obrona robotnic warszawskich przez nadzorem sanitaro-obyczajowym, współpraca z Narodną Wolą,
=>proces działaczy w 1885 zakończył działalność I proletariatu - w 1888 M. Kasprzak i L Kulczycki założyli II Proletariat, a J Marchlewski Związek Robotników Polskich (1889) - program rewolucyjny.
Zjazd paryski (1892) polskich socjalisów miał doprowadzić do powstania jednej partii; utworzono Związek Zagraniczny Socjalistów Polskich, zapowiedziano powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej i uchwalono tzw program paryski.
=>walka o niepodległość Polski - nadzieje na konflikt między zaborcami
=>program reformistyczny - stopniowe wprowadzanie reform drogą parlamentarną (skrócenie dnia pracy, równouprawnienie, ubezpieczenia, uspołecznienie środków produkcji), powszechne prawa obywatelskie;
RUCH SOCJALISTYCZNY NA ZIEMIACH POLSKICH DO 1919 r
Przyczyny powstania pierwszych kółek socjalist.
=> rozwój kapitalizmu, przemysłu, wzrost liczby robotników; =>ciężkie warunki pracy, życia robotników, brak ubezpieczeń; =>pozytywistyczne idee nie zmieniły rzeczywistości (nie ograniczyły represji zaborców, nie zmieniły położenia najuboższych); =>zdeklasowana szlachta, inteligencja chciały wpływać na rzeczywistość; =>pierwsze pisma socjalistyczne „Równość”; „przedświt” wydawane w Szwajcarii; =>pod wpływem emigracji część działaczy propagować będzie hasła narodowowyzwoleńcze;
Wielki „Proletariat” - Międzynarodowa Socjalno-Rewolucyjna Partia „ProletariaT”:
=>1882 założony w W-wie przez Ludwika Waryńskiego - oparty na programie brukselskim głosił równość, społeczną własność środków produkcji, walkę o ustawodawstwo socjalne, bezpłatne szkolnictwo, powszechną rewolucję, brak haseł niepodległościowych i reform chłopskich: -metody walki - strajki, manifestacje, terror indywidualny;
=>znaczenie -piewsza masowa partia rewolucyjna; strajk w Żyrardowie, gdzie robotnicy yzyskali pewne ustępstwa; obrona robotnic warszawskich przez nadzorem sanitaro-obyczajowym, współpraca z Narodną Wolą,
=>proces działaczy w 1885 zakończył działalność I proletariatu - w 1888 M. Kasprzak i L Kulczycki założyli II Proletariat, a J Marchlewski Związek Robotników Polskich (1889) - program rewolucyjny.
Zjazd paryski (1892) polskich socjalisów miał doprowadzić do powstania jednej partii; utworzono Związek Zagraniczny Socjalistów Polskich, zapowiedziano powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej i uchwalono tzw program paryski.
=>walka o niepodległość Polski - nadzieje na konflikt między zaborcami
=>program reformistyczny - stopniowe wprowadzanie reform drogą parlamentarną (skrócenie dnia pracy, równouprawnienie, ubezpieczenia, uspołecznienie środków produkcji), powszechne prawa obywatelskie;
=>przyszła Polska państwem demokratycznym (duża rola parlamentu)
=>Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego (PPSD) - I Daszyński, H Liberman,H Diamand - walka o reformę ordynacji wyborczej, 8-godzinny dzień pracy; w wyborach w 1897 do Rady Państwa trzech socjalistów uzyskało mandaty.
Socjaldemokracja Królestwa Posliego (1893,od 1900 i Litwy) -SDKPiL - J Marchlewski, Róza Luksemburg, A Warski - program rewolucyjny: walka klasowa, odsunięto hasła narodowowyzwoleńcze; uważali, że walka o niepodległość jest szkodliwa dla międzynarodowego ruchu robotniczego, ecelem była budowa socjalizmu w wyniku międzynarodowej rewolucji:
=>w rewolucji 1905-1907 organizowałą strajki i manifestacje, uznawała, że zwycięstwo międzynarodowej rewolucji zniesie wszelką niewolę i nie będzie problemu granic między narodami; =>przeciwna angażowaniu się w I wojnie światowej działacze brali udział w rewolucji w Rosji w 1917 i w Niemczech w 1918.
Dwa nurty w polskim ruchu socjalistycznym - reformistyczny (PPS) i rewolucyjny (SDKPiL):
=>wpływ partii eruopejskich na ugrupowania polskie i ich programy, nurt reformistyczny przeważał tam, gdzie partie mogły działać legalnie a rewolucyjny, gdzie taka działalność byłą nielegalna (Kongresówka)
=>udział delegacji PPS i SDKP na kongresie II Międzynarodówki w 1896 - PPS żądała właczenia do programu hasła wyzwolenia Polski, a SDKP była temu przeciwna - II Międzynarodóka ogłosił deklarację o prawie narodów do samostanowienia.
=>PPS podkreślała odrębność wobec innych partii robotniczych; => mały wpływ socjalistów na ziemiach zaboru pruskiego i w Galicji; =>pod wpływem rewolucji 1905 doszło do rozłamu w PPS na PPS „Frakcja Rewolucyjan” (J. Piłsudski) z programem niepodległościowym i PPS „Lewica” (Maria Koszutska zbliżoną programowo do SDKPiL
Komunistyczna Partia Robotnicza Polski - w 1918 połączenie SDKPiL i PPS „Lewicy”
Zjednoczenie PPS (1919) PPS, PPSD i PPS zaboru pruskiego - program postulował rząd robotniczo-chłopski, reformę rolną, demokrację parlamentarną, częściowe uspołecznienie środków produkcji.
=>przyszła Polska państwem demokratycznym (duża rola parlamentu)
=>Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego (PPSD) - I Daszyński, H Liberman,H Diamand - walka o reformę ordynacji wyborczej, 8-godzinny dzień pracy; w wyborach w 1897 do Rady Państwa trzech socjalistów uzyskało mandaty.
Socjaldemokracja Królestwa Posliego (1893,od 1900 i Litwy) -SDKPiL - J Marchlewski, Róza Luksemburg, A Warski - program rewolucyjny: walka klasowa, odsunięto hasła narodowowyzwoleńcze; uważali, że walka o niepodległość jest szkodliwa dla międzynarodowego ruchu robotniczego, ecelem była budowa socjalizmu w wyniku międzynarodowej rewolucji:
=>w rewolucji 1905-1907 organizowałą strajki i manifestacje, uznawała, że zwycięstwo międzynarodowej rewolucji zniesie wszelką niewolę i nie będzie problemu granic między narodami; =>przeciwna angażowaniu się w I wojnie światowej działacze brali udział w rewolucji w Rosji w 1917 i w Niemczech w 1918.
Dwa nurty w polskim ruchu socjalistycznym - reformistyczny (PPS) i rewolucyjny (SDKPiL):
=>wpływ partii eruopejskich na ugrupowania polskie i ich programy, nurt reformistyczny przeważał tam, gdzie partie mogły działać legalnie a rewolucyjny, gdzie taka działalność byłą nielegalna (Kongresówka)
=>udział delegacji PPS i SDKP na kongresie II Międzynarodówki w 1896 - PPS żądała właczenia do programu hasła wyzwolenia Polski, a SDKP była temu przeciwna - II Międzynarodóka ogłosił deklarację o prawie narodów do samostanowienia.
=>PPS podkreślała odrębność wobec innych partii robotniczych; => mały wpływ socjalistów na ziemiach zaboru pruskiego i w Galicji; =>pod wpływem rewolucji 1905 doszło do rozłamu w PPS na PPS „Frakcja Rewolucyjan” (J. Piłsudski) z programem niepodległościowym i PPS „Lewica” (Maria Koszutska zbliżoną programowo do SDKPiL
Komunistyczna Partia Robotnicza Polski - w 1918 połączenie SDKPiL i PPS „Lewicy”
Zjednoczenie PPS (1919) PPS, PPSD i PPS zaboru pruskiego - program postulował rząd robotniczo-chłopski, reformę rolną, demokrację parlamentarną, częściowe uspołecznienie środków produkcji.
=>przyszła Polska państwem demokratycznym (duża rola parlamentu)
=>Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego (PPSD) - I Daszyński, H Liberman,H Diamand - walka o reformę ordynacji wyborczej, 8-godzinny dzień pracy; w wyborach w 1897 do Rady Państwa trzech socjalistów uzyskało mandaty.
Socjaldemokracja Królestwa Posliego (1893,od 1900 i Litwy) -SDKPiL - J Marchlewski, Róza Luksemburg, A Warski - program rewolucyjny: walka klasowa, odsunięto hasła narodowowyzwoleńcze; uważali, że walka o niepodległość jest szkodliwa dla międzynarodowego ruchu robotniczego, ecelem była budowa socjalizmu w wyniku międzynarodowej rewolucji:
=>w rewolucji 1905-1907 organizowałą strajki i manifestacje, uznawała, że zwycięstwo międzynarodowej rewolucji zniesie wszelką niewolę i nie będzie problemu granic między narodami; =>przeciwna angażowaniu się w I wojnie światowej działacze brali udział w rewolucji w Rosji w 1917 i w Niemczech w 1918.
Dwa nurty w polskim ruchu socjalistycznym - reformistyczny (PPS) i rewolucyjny (SDKPiL):
=>wpływ partii eruopejskich na ugrupowania polskie i ich programy, nurt reformistyczny przeważał tam, gdzie partie mogły działać legalnie a rewolucyjny, gdzie taka działalność byłą nielegalna (Kongresówka)
=>udział delegacji PPS i SDKP na kongresie II Międzynarodówki w 1896 - PPS żądała właczenia do programu hasła wyzwolenia Polski, a SDKP była temu przeciwna - II Międzynarodóka ogłosił deklarację o prawie narodów do samostanowienia.
=>PPS podkreślała odrębność wobec innych partii robotniczych; => mały wpływ socjalistów na ziemiach zaboru pruskiego i w Galicji; =>pod wpływem rewolucji 1905 doszło do rozłamu w PPS na PPS „Frakcja Rewolucyjan” (J. Piłsudski) z programem niepodległościowym i PPS „Lewica” (Maria Koszutska zbliżoną programowo do SDKPiL
Komunistyczna Partia Robotnicza Polski - w 1918 połączenie SDKPiL i PPS „Lewicy”
Zjednoczenie PPS (1919) PPS, PPSD i PPS zaboru pruskiego - program postulował rząd robotniczo-chłopski, reformę rolną, demokrację parlamentarną, częściowe uspołecznienie środków produkcji.
=>przyszła Polska państwem demokratycznym (duża rola parlamentu)
=>Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego (PPSD) - I Daszyński, H Liberman,H Diamand - walka o reformę ordynacji wyborczej, 8-godzinny dzień pracy; w wyborach w 1897 do Rady Państwa trzech socjalistów uzyskało mandaty.
Socjaldemokracja Królestwa Posliego (1893,od 1900 i Litwy) -SDKPiL - J Marchlewski, Róza Luksemburg, A Warski - program rewolucyjny: walka klasowa, odsunięto hasła narodowowyzwoleńcze; uważali, że walka o niepodległość jest szkodliwa dla międzynarodowego ruchu robotniczego, ecelem była budowa socjalizmu w wyniku międzynarodowej rewolucji:
=>w rewolucji 1905-1907 organizowałą strajki i manifestacje, uznawała, że zwycięstwo międzynarodowej rewolucji zniesie wszelką niewolę i nie będzie problemu granic między narodami; =>przeciwna angażowaniu się w I wojnie światowej działacze brali udział w rewolucji w Rosji w 1917 i w Niemczech w 1918.
Dwa nurty w polskim ruchu socjalistycznym - reformistyczny (PPS) i rewolucyjny (SDKPiL):
=>wpływ partii eruopejskich na ugrupowania polskie i ich programy, nurt reformistyczny przeważał tam, gdzie partie mogły działać legalnie a rewolucyjny, gdzie taka działalność byłą nielegalna (Kongresówka)
=>udział delegacji PPS i SDKP na kongresie II Międzynarodówki w 1896 - PPS żądała właczenia do programu hasła wyzwolenia Polski, a SDKP była temu przeciwna - II Międzynarodóka ogłosił deklarację o prawie narodów do samostanowienia.
=>PPS podkreślała odrębność wobec innych partii robotniczych; => mały wpływ socjalistów na ziemiach zaboru pruskiego i w Galicji; =>pod wpływem rewolucji 1905 doszło do rozłamu w PPS na PPS „Frakcja Rewolucyjan” (J. Piłsudski) z programem niepodległościowym i PPS „Lewica” (Maria Koszutska zbliżoną programowo do SDKPiL
Komunistyczna Partia Robotnicza Polski - w 1918 połączenie SDKPiL i PPS „Lewicy”
Zjednoczenie PPS (1919) PPS, PPSD i PPS zaboru pruskiego - program postulował rząd robotniczo-chłopski, reformę rolną, demokrację parlamentarną, częściowe uspołecznienie środków produkcji.