Turystyka przyrodnicza to:

podróże mające na celu obserwowanie i poznawanie przyrody: roślin, zwierząt, form geologicznych, obszarów wodnych

Przykład turystyki przyrodniczej w Polsce:

Obserwowanie roślin w ich naturalnych siedliskach

Storczykowate rosiczka okrągłolistna mikołajek nadmorski malina moroszka

Obserwowanie zwierząt w ich naturalnych siedliskach

batalion wodniczka rybitwa białoskrzydła dubelt sowa błotna żuraw

Formy turystyki przyrodniczej:

Geoturystyka, turystyka ornitologiczna, turystyczna safari, turystyka polarna

Geoturystyka

• dział turystyki poznawczej nastawionej na przeżycia bazujące na poznawaniu obiektów i procesów geologicznych oraz doznawaniu w kontakcie z nimi wrażeń estetycznych.

• może także być działem turystyki kwalifikowanej, jeśli poznawanie obiektów geologicznych wymaga specjalnych umiejętności

• Wiele obiektów geoturystycznych, ze względu na swoje unikatowe walory, objętych jest różnymi formami ochrony przyrody.

• Niekłań Wielki - rezerwat Piekło W regionie świętokrzyskim, niesamowite kształty, przypominające ogromne grzyby, kominy, stoły skalne, które zdają się być z piekła rodem...

• Według legendy skały pod Niekłaniem, z rozkazu samego Lucyfera, były miejscem pokuty nieposłusznych diabłów. Ponoć ze strachu przed czartami, które harcowały pomiędzy świecącymi szatańskim blaskiem głazami, mieszkańcy opuścili pobliską osadę leśną.

Cele wyjazdów geoturystycznych:

• chęć regeneracji sił fizycznych i psychicznych człowieka,

• poznawanie nowych państw, miast , kultur

• chęć czynnego wypoczynku - sport,

• rozwój ośrodków turystycznych,

• promowanie zwiedzanych miejsc,

• rozszerzanie kultury danego państwa, regionu

Atrakcje geoturystyczne w Polsce:

• przełom Dunajca w Pieninach(Pieniny są pasmem wapiennym skalic o fantastycznych formach, przeciętym przez Dunajec oraz szereg wąskich potoków. Zbudowane są z twardego wapienia, wyodrębniając się wśród łatwo podlegających erozji piaskowców i fliszowych łupków karpackich.),

• wydmy łebskie(Krajobraz jest tu naprawdę niezwykły. Zdumiewa jego egzotyczny, pustynny charakter i osobliwe formy rzeźby terenu. Położone tu wydmowe pola, nazywane też białymi górami, a czasem nawet Polską Saharą, przyciągają tłumy turystów. Dzieje się tak, ponieważ znajduje się tu unikatowe w skali europejskiej skupisko wydm ruchomych),

• jaskinie Niedźwiedzia (Jest to największa jaskinia Sudetów i jedna z głębszych jaskiń w Polsce. Dwa sztuczne otwory jaskini)

• wąwozy lessowe na Lubelszczyźnie

Na świecie:

• Kanion Kolorado (przełom rzeki Kolorado w stanie Arizona w USA przez Płaskowyż Kolorado, złożony głównie z łupków, a także iłołupków, wapieni, piaskowców i granitowych intruzji.)

• wodospad Niagara (Wodospad Niagara to jeden z najwspanialszych cudów natury. Położony jest w środkowo-wschodniej części USA i Kanady. Jest to jeden z najatrakcyjniejszych obiektów stworzonych przez naturę. Wodospad jest niesamowitą atrakcją turystyczną, dodatkowego uroku nadaje im przepiękne i bardzo efektowne podświetlenie, które działa nocą.)

• pustynia Sahara (Sahara - największa pustynia świata, ma 9 mln km² - dla porównania powierzchnia Europy to 10,5 mln km². Położona w północnej Afryce, rozciąga się od Oceanu Atlantyckiego na zachodzie po Morze Czerwone na wschodzie. Sahara jest bezwątpienia jednym z najgorętszych miejsc świata. Temperatury dochodzą nawet do 50°C. W ciągu roku jest tu około 100 dni z temperaturą powyżej 40 ºC. Najwyższą temperaturę powietrza na ziemi, 58ºC, zanotowano właśnie tutaj. ednak to nie wysoka temperatura powietrza, ale brak opadów powoduje powstawanie pustyni. Deszcze zdarzają się tu bardzo rzadko, niekiedy raz na kilka lat, i nie wykazują żadnej regularności.

Turystyka ornitologiczna

ochrona ptaków i ich siedlisk

Jak wyglądają wycieczki ornitologiczne?

• Są to jedno dniowe wędrówki piesze od dwóch do czterech godzin, rejs statkiem badawczym trwający około trzech godzin. Celem takiej wycieczki jest poznawanie tajników przyrody która wymaga skupienia i ciszy, dlatego też wędrujemy w małych, najwyżej ośmioosobowych grupach

Turystyka ornitologiczna w Polsce

Swoją działalność rozpoczęły na początku lat 90.

Jedną z nich jest Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. w Białowieży powstało w roku 1985

Zajmują się :

A.Ochrona ptaków ze szczególnym uwzględnieniem ochrony ich naturalnych środowisk.

B. Poznawanie stanu i śledzenie zmian awifauny(ogół gatunków ptaków zamieszkujących określony obszar geograficzny, rodzaj środowiska (biotop) lub żyjących w określonym okresie geologicznym.) Polski.

C. Szerzenie w społeczeństwie wiedzy o ptakach, o zagrożeniach ich bytowania oraz możliwościach ochrony.

Przykładowe miejsca turystyki ornitologicznej:

Dolina Biebrzy (Spośród ssaków na terenie Bagien Biebrzańskich występują:

• łoś, który jedynie tu przetrwał okres II wojny światowej i dzięki ochronie rozmnożył się i rozprzestrzenił na terenie Polski

• jeleń szlachetny, sarna, dzik, zając szarak, bóbr europejski

• wilk, lis, jenot, borsuk, tchórz zwyczajny, kuna leśna, wydra europejska, gronostaj, łasica.

Ponadto żyje tu 17 gatunków drobnych ssaków, a wśród nich najliczniejsze i najbardziej rozpowszechnione są: orzesznica, ryjówka malutka, badylarka, nornik północny i smużka. W wodach Biebrzy żyje około 36 gatunków ryb np.: szczupak, sum, węgorz, a także typowe dla pogórza kleń i brzana.

Białowieża(Puszcza Białowieska jest też rajem dla ornitologów. Swoje gniazda zakłada tu 120 gatunków ptaków z 228 gatunków jakie tu zaobserwowano. Na szczególna uwagę zasługują tu drapieżniki m.in. orlik krzykliwy, orzeł przedni czy gadożer. Gnieździ się też tu 8 gatunków sów m.in. puchacz , sowa błotna, Dolina Karpia

Magurski PN (Na terenie Magurskiego PN stwierdzono 160 gatunków ptaków z czego 117 gatunków należy do lęgowych. Występujące w lasach gatunki zwierzyny grubej są reprezentowane przez: sarny, jelenie, daniele i dziki, pojawiają się nawet wędrujące żbiki, wilki oraz znajdujące się pod całkowitą ochrona rysie. Natomiast z zwierzyny drobnej można wymienić: lisy, zające, wydry oraz nadobnica alpejska. Spośród innych ssaków najczęściej spotykane to: dziki królik, jeż, ryjówka, kret, nietoperz.)

Park Narodowy `Ujście Warty'

• Unikalne tereny podmokłe, rozległe łąki i pastwiska są jedną z najważniejszych w Polsce ostoi ptaków wodnych  i  błotnych.  Na obszarze  Parku  występuje ponad 260  gatunków  ptaków,  z czego stwierdzono lęgi u ponad 170 gatunków.

Rzadkie gatunki ptaków, zatrzymujących się na postój w czasie przelotów do ciepłych krajów, można obecnie obserwować w Rezerwacie Stawy Przemkowskie (Dolnośląskie).

Rzadkie gatunki ptaków

• Czapla biała, gęś zbożowa, białoczółka, łabędź krzykliwy, derkacz

Wycieczki ornitologiczne na świecie

• Tunezja - Park Narodowy Ichkeul, (ok. 150 000 ptaków wodnych). Najważniejszy rezerwat ptaków wędrujących z Europy do Afryki .Wpisany przez UNESCO na listę światowego dziedzictwa kulturowego. (Wraz z otaczającym je zabagnionym obszarem objęte jest ochroną w ramach Parku Narodowego Aszkal. Park ten wpisano na listę światowych rezerwatów biosfery (w 1980 roku także na listę listę światowego dziedzictwa UNESCO). Jezioro leży na trasie przelotów ptaków migrujących z Europy do Afryki.)

• Senegal - Park Narodowy Djoudj (3 mln ptaków - 400 gatunków) zatrzymują się tu liczne stada ptaków migrujących z Europy przez Saharę.

Turystyczne safari

W wielu państwach afrykańskich wprowadzono zakaz polowania na dzikie zwierzęta, utworzono parki narodowe i strefy ochronne.

Park Narodowy Lake Manyara

• Ze skał spływają wodospady, a w południowej części znajdują się gorące źródła. Zróżnicowane okolice Jeziora Manyara przyciągają rozmaite gatunki zwierząt

• słonia, nosorożca, lwa, lamparta i bawoła.

Park Narodowy Serengeti

• największy i prawdopodobnie najpiękniejszy park narodowy świata.

• Skaliste odkrywki, zwykle znane jako „kopjes” (afrykańskie pagórki), we wschodniej części parku są malowniczo położone i czasami można na nich zobaczyć leniwie wylegujące się lwy.

• W Parku oglądamy kilkunastotysięczne ogromne stada gnu, zebr, gazeli i innych antylop.

Safari w Polsce

• Zoo Safari położone jest w Świerkocinie w gminie Witnica w malowniczej okolicy w pobliżu Parku Narodowego Ujście Warty. Powstało 27 lipca 1996 roku

Zoo Safari jest pierwszym Ogrodem Zoologicznym w Polsce, przez które można przejechać samochodem i zobaczyć dzikie zwierzęta z bardzo bliska.

Zwiedzających nie odgradzają od zwierząt ani kraty, ani szyby, ani nawet fosy.

Podzielone jest na trzy strefy : Strefa Afryki, Strefa Mongolii, Strefa Ameryki Południowej, Strefa Azji

Turystyka polarna

To podróże na obszary podbiegunowe, samotne wyprawy w Arktyce i na Antarktydzie, rejsy po morzu Arktycznym i wokół Antarktydy.

Główne obszary rozwoju turystyki polarnej:

• Półkula północna

• Alaska

• Grenlandia

• Północne tereny Skandynawii i Rosji

• Półkula południowa

• Antarktyda

• Południowa Patagonia

Co przyciąga turystów???

• Mało gościnne, odległe tereny, pokryte cały rok lub przez większą jego część śniegiem i lodem

• Nieskażona przez człowieka przyroda

• Poczucie wyróżnienia

Antarktyda

• najbardziej zachmurzony kontynent

• najsurowszy na całej kuli ziemskiej - polarny, bardzo suchy,

• Występują ssaki: 4 gatunki fok

• Ptaki: pingwiny, rybitwy, albatrosy, i mewy

Antarktyda - ekspedycja

• Termin:24.01.2011 - 08.02.2011 (15 dni)

• Cena za osobę:28386 zł

• Buenos Aires - Ziemia Ognista - Ushuaia - Cieśnina Dreake'a - Szetlandy - Cieśnina Gerlach - Primavera - Rajska Zatoka - Wyspa Petermana - Buenos Aires

Park Narodowy Wielkiego Kanionu - intensywna działalność obozowisk i nadmierna ekspansja

turystów na tym obszarze spowodowała dewastację cennych zbiorowisk pustynnych, tworzonych przez 3 typy roślinności pustynnej tj. akację i zbiorowiska sosnowo jałowcowe

Parki Narodowe w Afryce -wzrost liczby turystów przyjeżdżających na safari, będącym współczesną wersją polowań na grubą zwierzynę popularnych w końcu XIX w, przyczynił

się do szkodliwych zmian w środowisku przyrodniczym;

-ogromne rzesze turystów zwiedzają parki narodowe, aby oglądać i fotografować dziką przyrodę w jej naturalnym środowisku;

-większość tych parków leży na sawannie i w wielu z nich turyści regularnie i masowo objeżdżają istniejące szlaki widokowe w suchym terenie (np. obszar Rezerwatu Narodowego Masai Mara w Kenii, gdzie ponad 40000 turystów rocznie objeżdża bezdroża, aby obejrzeć z bliska drapieżne

zwierzęta, przyczyniając się do degradacji pokrywy roślinnej obszaru sawanny, oraz do erozji gleby

• Zanieczyszczenie wody - budowa hoteli prowadzi do zwiększenia

• liczby obiektow odprowadzających ścieki; ilość odprowadzanych

• ściekow i nieczystości gwałtownie wzrasta w szczycie sezonu

• turystycznego, w ktorym wiele miejscowości turystycznych ma

• kilkakrotnie więcej turystow niŜ poza sezonem; w efekcie ścieki

• zanieczyszczają morza i jeziora otaczające bazy turystyczne, szkodzą

• florze i faunie, prowadzą do powaŜnych uszkodzeń raf koralowych

• (poprzez stymulowanie procesu eutrofizacji) i powodują niedobor tlenu

• w ekosystemach wodnych. Bezpośrednim następstwem niedotlenienia

• jest uśmiercenie ryb, co prowadzi do zmniejszenia ich ilości, oraz do

• zaburzeń w ekosystemie;

• Produkcja nadmiernej ilości odpadow - wywołana eksploatacją

• obiektow i urządzeń turystycznych;

• Zanieczyszczenie powietrza wywołane emisją ze źrodeł

• komunikacyjnych - transport lotniczy, drogowy i kolejowy intensywnie

• się rozwija odpowiednio do rosnącej liczby turystow i ich ogromnej

• mobilności; turystyka wykorzystuje dziś ponad 65% transportu

• lotniczego i drogowego i w związku z tym odpowiedzialna jest za

• znaczną emisję do atmosfery takich zanieczyszczeń jak: dwutlenek

• azotu, dwutlenek siarki czy dwutlenek węgla;

• Niszczenie roŜnorodności biologicznej - turystyka powoduje

• ogromne straty w bogactwie biologicznym na wiele sposobow np.

• poprzez wspołzawodnictwo z dziką przyrodą o siedliska i bogactwa

• naturalne;

• Zakłocanie spokoju flory i fauny poprzez nadmierny hałas -

• emitowany przez pojazdy samochodowe, samoloty, motocykle, oraz

• pojazdy rekreacyjne tj. skutery śnieŜne i skutery wodne;

• ObciąŜenie zasobow wodnych - przemysł turystyczny zuŜywa

• ogromne ilości wody dla potrzeb hoteli, basenow, pol golfowych, oraz

• do osobistego uŜytku turystow, co moŜe skutkować wyczerpywaniem

• się zasobow wodnych i degradacją ich źrodeł

• ZuŜycie nadmiernej ilości energii - turysta zatrzymujący się w

• hotelu zuŜywa dziennie średnio o 1/3 więcej energii niŜ lokalny

• mieszkaniec; w ciągu roku jednogwiazdkowy hotel zuŜywa ok. 160 kWh

• energii, a hotel czterogwiazdkowy zuŜywa ok. 380 kWh energii

• Zmiany w krajobrazie wynikające z budowy hoteli, ośrodkow

• wypoczynkowych i całej infrastruktury

• Degradacja powierzchni ziemi, oraz katastrofalne zniszczenia

• obszarow leśnych - wykorzystanie ziemi pod budowę miejsc

• zakwaterowania i innych obiektow infrastrukturalnych np. tras

• narciarskich wymagających ogromnej powierzchni związanej z budową

• i eksploatacją wyciągow narciarskich

• ZuŜycie duŜej ilości materiałow budowlanych (głownie piaskow),

• intensywne wyręby lasow w celu pozyskania drewna opałowego;

• Erozja gleby, oraz zwiększone niebezpieczeństwo wystąpienia lawin,

• osunięć ziemi, oraz powodzi - w wyniku intensywnego rozwoju

• turystyki narciarskiej (w szczycie sezonu narciarskiego na kaŜdym z

• zagospodarowanych szczytow alpejskich przebywa codziennie od 10

• do 15 tysięcy narciarzy !!!!)

• Erozja nadmorska - rozwoj przystani i falochronow, oraz

• przekształcenia linii brzegowej mogą powodować zmiany w

• dostarczaniu materiału przez prądy i w rezultacie erozję przybrzeŜną;

• pozyskiwanie materiałow budowlanych z terenow nadmorskich i okolic

• brzegowych negatywnie wpływa na stan lasow w głębi lądow i

• występujące tam siedliska flory;

• Nasilenie zjawiska synantropizacji zwierząt będących pod

• ochroną prawną;

• Niszczenie pokrywy roślinnej (tzw. zadeptywanie), oraz erozja

• gleby wywołane głownie: działalnością obozowisk, intensywną

• eksploatacją szlakow turystycznych, oraz uciąŜliwością pojazdow

• samochodowych (ubicie gleby spowodowane naciskiem opon pojazdow

• zmniejsza przesiąkanie wody niezbędnej do usunięcia substancji

• hamujących kiełkowanie nasion zawartych w glebie, a tym samym

• wpływa na zmniejszenie populacji roślin jednorocznych;

• Zakłocenie egzystencji nietoperzy hibernujących w jaskiniach, oraz

• niszczenie unikatowej roślinności naskalnej, wywołane uprawianiem

• wyczynowych form turystyki (taternictwa powierzchniowego i

• jaskiniowego, oraz sportow ekstremalnych);

• • Zakłocenie egzystencji ptactwa wodnego i roślin wodnych,

• spowodowane roŜnorodnymi formami rekreacji takimi jak: Ŝeglarstwo,

• narciarstwo wodne, spływy kajakowe;