1)Antracyt - skała organogeniczna stanowiąca odmianę węgla kopalnego. Jest to najsilniej przeobrażona odmiana węgla kamiennego, charakteryzująca się największą zawartością węgla i − co za tym idzie − najwyższą wartością energetyczną ze spalania. Typ węgla oznaczony w PN symbolem 42 charakteryzuje się bardzo małą zawartością części lotnych (3-10%), wysokim ciepłem spalania, brakiem zdolności spiekania oraz własności koksujących. Zawiera 1−3% wilgoci, 3−8% popiołu. Zawartość węgla w antracycie wynosi 90−97%. Barwa: Jest koloru czarnego Połysk: ma silny szklisty, półmetaliczny. Wykazuje stosunkowo duże przewodnictwo elektryczne. Jest skałą zbitą i twardą, zawiera niewielkie ilości węglowodorów, niekiedy także pirytu i kwarcu. Zawartość części lotnych poniżej 14%. Refleksyjność powyżej 2%. Pierwiastek C powyżej 8,9%. Barwa szaro-czarna. Połysk diamentowy do metalicznego. Stają się coraz bardziej zwięzłe, zanika w nich pasemkowatość. Błyszczący (Witryn) - węgiel o barwie intensywnie czarnej, smolistoczarnej, połysku błyszczącym do diamentowego, metalicznego. Jest dosyć kruchy. Krusząc się tworzy sześciany, romboedry. Wchodzi w skład drobniejszych mas ziarnowych. Będzie on jednym z głównych składników pyłu węglowego. Często tworzy pasemka w węglach o grubości 1mm - paru cm. Zawartość tego litotypu w litotypach wzrasta w czasie uwęglenia. Występowanie związane z facją leśną. Półbłyszczący (Klaryn) - charakteryzuje się z naprzemianległych występujących smug i pasemek węgla matowego i błyszczącego. Grubość pasemek od 1-3mm. Własności pośrednie pomiędzy węglem błyszczącym a matowym i to jest najczęściej występujący litotyp w węglach górnośląskich. Odmiana petrograficzna węgla kamiennego. Głównym jego składnikiem jest klaryt. Połysk: błyszczący, ale wykazuje przejścia do matowego. Struktura: niejednorodna. Barwa: czarna. Rysa: brunatna do czarnej. Gęstość zależy od składu petrograficznego i wynosi 1,24-1,42 g/cm3. Twardość zależy od składu petrograficznego, twardszy niż witryn. Przełam muszlowy, podobny do witrynu. Matowy (Duryn) - barwa może być szaroczarna, bądź smolistoczarna. Połysk matowy. Intensywność połysku wzrasta stopniowo w czasie uwęglenia. Są tu laminy węgla błyszczącego. Jest to węgiel twardy, zwięzły, trudnourabialny. Koncentruje się w największych klasach
2)ziarnowych. Odmiana petrograficzna węgla kamiennego. Głównym jego składnikiem jest duryt. Połysk: matowy. Struktura: niejednorodna. Barwa: ciemno-szara do brunatnej. Przełam: ziarnisty, muszlowo-ziarnisty lub nierówny. Duża twardość. Duża zwięzłość. Wytrzymały na ciśnienie. Popielność od 1 do 10%. Przy większej ilości składników mineralnych przechodzi w łupki palne. Gęstość zależy od składu petrograficznego i waha się w granicach 1,2-1,5 g/cm3. Włóknisty (Fuzyn) - powstaje na skutek pożarów. Tworzy soczewki o długości kilkunastu cm, grubości paru mm. Barwa czarna, połysk jedwabisty. Bardzo kruchy. Koncentruje się w najdrobniejszych klasach ziarnowych. Będzie on składnikiem pyłów kopalnianych. przedstawia zwęgloną tkankę drzewną, a więc jest kopalnym węglem drzewnym. Wykazuje zwykle połysk jedwabisty lub matowy oraz włóknistą budowę. Barwa tego litotypu jest szaroczarna lub czarna. Często jest kruchy i łatwo ścieralny - brudzi palce. Jest to wówczas odmiana miękka fuzynu. Może też tworzyć odmianę twardą - zmineralizowaną. Odmiana petrograficzna humusowego węgla kamiennego. Głównym jego składnikiem jest fuzyt. Budowa: włóknista. Połysk: jedwabisty. Kruchy, rozcierany brudzi palce (znane są formy zwięzłe). Barwa: ciemno szara do brunatnej i czarnej. Rysa: czarna. Przełam: nierówny. Bardzo duża popielność, do 30%.Gęstość zależy od nasycenia komórek substancjami mineralnymi i waha się w granicach 1,38-1,8 g/cm3. Dwie odmiany ze względu na zawartość substancji mineralnej: a) Fuzyn niezmineralizowany - 2-4% zawartości substancji mineralnych, b) Fuzyn zmineralizowany - o zawartości substancji mineralnych do 32%, komórki wypełnione jakimiś minerałami: siarczki, minerały ilaste, węglany. Kennel, węgiel kennelski - spory to charakterystyczny składniki, które tkwią pomiędzy ziarnami nitrodetrynitu i inertodetrynitu. Tu tworzyły się na obrzeżu bogheadów. Charakteryzują się mniejszą gęstością prasmoły. Palą się one kopcącym płomieniem. Odmiana węgla sapropelowego, złożona głównie z licznych spor (sporynitu) oraz rozproszonego inertynitu. Zawierają do 20% witrynitu i do 25% inertynitu. Kennele są niewarstwowane, mają tłusty połysk i przełam muszlowy. Wykorzystywane są m.in. jako materiał rzeźbiarski. Palą się gęstym i kopcącym płomieniem. Makroskopowo nie można ich odróżnić od bogheadów. Bogheady - w
3)najbardziej środkowych częściach jezior. Algi to charakterystyczny składnik petrograficzny. Mamy też bituminit, mikrynit, nitrodetrynit, inertodetrynit. Rodzaj węgla sapropelowego odpowiadający stopniowi uwęglenia węgla kamiennego. Charakteryzują się obecnością alg z rodzaju Botreococtus (alginit), oprócz nich w składzie petrograficznym obecny jest bituminit oraz takie macerały jak witrodetrynit i nertodetrynit. Skały tworzą się w środkowych częściach jezior lub torfowisk i są otoczone przez kennele. Charakteryzują się wyższą zawartością części lotnych w porównaniu z kennelami. Boghedy są niewarstwowane, mają tłusty połysk i przełam muszlowy. Lignit, ksylit, węgiel ksylitowy (ksylit) - składnik węgla brunatnego o stosunkowo dobrze zachowanej strukturze drewna. Powstaje pod niewielkim ciśnieniem z torfu i jest pierwszym produktem zamiany w węgiel bitumiczny. Zawiera od 60 do 75% węgla. Stanowi blisko 45% złóż węgla brunatnego na świecie, jest jednak rzadko eksploatowany, a jeśli już to poddawany jest następnie brykietowaniu, ponieważ jest nietrwały w składowaniu i transporcie, niskokaloryczny oraz wymaga specjalnych palenisk. Używa się go w kilku regionach Kanady, USA, Australii, Rumunii, Słowenii, Grecji oraz Bułgarii. Trochę bardziej uwęglone węgle, barwa: jasnobrunatna lub ciemnobrunatna. Zwięzły - zależny od gatunku węgla i warunków na torfowiskach. Połysk: matowy. Do 10% węgla ziemistego. Młoda odmiana węgla brunatnego wykazująca wyraźną strukturę drewna; lignit.
Węgiel żeloksylitowy (odmiana) - powstał, że część tkanek. w których wchodziła lignina, celuloza uległa rozłożeniu, powstały żele humusowe, które wmigrowały w tkankę węgla i uległy zestaleniu.Skały sapropelowe (sapropelity) sapropel, szlam gnilny- najgłębsze części jezior w czasie procesów gnicia (fermentacji) w warunkjach beztlenowych, charakteryzują się one brakiem pasemkowatości, występuje czasem lamina węgla błyszczącego. Barwa jest szaroczarna, szklisto czarna, połysk matowy, przełam muszlowy, bądź nierówny, mniejsza zawartość części lotnych w porównaniu z humusami. Mają mniejszy ciężar właściwy. Ciemny muł gnilny zbiorników wodnych (gł. jezior), bogaty w substancje org. (w tym 40-75% węgla);powstaje wskutek rozkładu szczątków org. w warunkach beztlenowych, z udziałem licznych saprobiontów;
4)wydzielające się przy tym gazy (siarkowodór, metan, ditlenek węgla i in.) oraz brak tlenu, uniemożliwiają życie zwierząt i roślin w s.; odmiany: gytia — zawiera rozpoznawalne szczątki org. (gł. planktonu), dy — składa się z koloidalnych związków humusowych pochodzących z rozkładu materii roślinnej. W wyniku diagenezy i metamorfizmu s. powstają węgle kopalne zw. sapropelitami. Sapropelity - węgle kopalne (węgle sapropelowe) oraz łupki palne powstałe w wyniku diagenezy i metamorfizmu sapropelu; na podstawie badań petrograficznych wśród s. rozróżnia się boghedy, powstałe ze szczątków glonów, kennele, utworzone z drobnych szczątków roślin lądowych, oraz utwory przejściowe — boghedo-kennele i kennelo-boghedy; s. rzadko tworzą samodzielne pokłady i złoża, towarzyszą natomiast węglom humusowym, występując wśród nich w postaci cienkich ławic i soczew; są cennym surowcem energ., przydatnym zwłaszcza do przeróbki chem. ze względu na wysoką wydajność otrzymywania prasmoły (do 40%). Szungit - rodzaj bezpostaciowego węgla kopalnego o najwyższej zawartości pierwiastka węgla (do 99% masy). Pośredni między antracytem a grafitem. Posiada czarne zabarwienie, intensywnie błyszczy. Występuje w proterozoicznych osadach w okolicy miejscowości Szunga w północno-zachodniej Rosji (stąd nazwa), znany jest także z obszarów: Szwecji,Kanady i Indii. Stosowany w przemyśle chemicznym. Torf - skała osadowa należąca do grupy skał organogenicznych. Stanowi produkt procesu torfienia polegającego na biochemicznych i strukturalnych przemianach obumarłych szczątków roślinności bagiennej (torfowiskowej), zachodzących w warunkach silnego uwilgotnienia i trwałej anaerobiozy (braku dostępu tlenu). Są to skały utworzone na torfowiskach i charakteryzują się zawartością pierwiastka C powyżej 60%, a wilgoci powyżej 75%. Jest to granica z węglami brunatnymi ( w brunatnych C powyżej 60%, poniżej 75%. Węgle brunatne torfo podobne - pierwiastek C 57-65%, wilgoć 60-75%. W skład torfu wchodzą substancje organiczne (kwasy huminowe i ich związki, celuloza, hemiceluloza, lignina, bituminy) zawierające duże ilości węgla (ok. 60%) i azotu, a także substancje mineralne (krzemionka, żelazo, fosfor, wapń i in.). Wyróżnia się 2 podstawowe typy torfu: wysokie i niskie. W zależności od składu botanicznego masy torfowej w obrębie tych typów wydziela
5)się inne rodzaje torfów. Łupek ogniotrwały, tonstein - skała osadowa, odmiana łupka ilastego występująca jako przerosty w pokładach węgla kamiennego, rzadziej wśródkarbońskich skał płonnych.Składa się głównie z kaolinitu o specyficznym wykształceniu, ponadto ze skaleni, łyszczyków. Jest to skała bardzo drobnoziarnista, owyraźnej kierunkowości,często laminowana lub warstwowana, zwięzła, twarda, nieplastyczna, nie rozmakająca w wodzie. Węgiel kulisty - Kaczyce otworów wiertniczych napotkano-23 bis naturalnej warstwy koksu na głębokości 1410.10-1414.50 m.Warstwę tnie się koksu przez wtargnięcie alterated andezyt a jego górna część jest utworzony przez pokład węgla otrzymując kuliste formy znane w literaturze jako węgli kulkowych. Sferyczne i elipsoidalne postacie węgla w zakresie od 1,5 do 4,0 cm. Badania mikroskopowe wykazały, że kuliste formy jest podobny w składzie do węgla, w którym występuje. Główne mikrolitotypów budowa kuliste formy to vitrite i vitrinertite. Odbicia ustalone na podstawie ziaren wynosi 1,40% kaolinitu. Na podstawie wstępnych wyników badań na węglach kulkowych z Kaczyce można stwierdzić, że efekt termiczny wtargnięciem skał magmowych jest czynnikiem najważniejszym dla pochodzenia węgli tego typu.
Węgle brunatne - barwa od brunatnej, żółto brunatnej, po czarną. Rysa brunatna, połysk matowy, jedwabisty i błyszczący. Zawartość C 60-71%. Refleksyjność poniżej 0,5%. a) miękkie, b) twarde. Węgiel brunatny miękki - petr. węgiel brunatny o małej zwięzłości, nierównym ziemistym przełamie, barwie od żółtej do brunatnoczarnej i zawartości ok. 50% wilgoci w stanie surowym. Kaustobiolity stałe - są to stałe skały palne. Skały humusowe (humulity) np. węgle kamienne czy brunatne - powstały te skały z przeobrażonej materii organicznej nagromadzonej na torfowiskach, obecność pasemkowatości. Skały liptobiolitowe - liptobiolity, powstały z nagromadzenia takich części roślin jak żywice, spory, tkanka korowa, putyna. Te składniki powyżej 75% składu stanowią, do 25% występować może inertynit, a do 20% witrynit. W warunkach beztlenowych lub przy pełnym dostępie tlenu powstały. Utworzone z celulozy i ligniny zostały rozłożone, a na ich miejscu nastąpiła
6)koncentracja alg, żywic, (...) która utworzyła skały liptobiolitowe. Łupki bitumiczne i humusowe - to są humusowe węgle
matowe o wysokiej zawartości części lotnych. Gagaty - Sołtyków, z siarką, biżuteria żałobna, okres Wiktoriański. Węgiel kamienny - zawartość wilgoci poniżej 8-10%, zawartość części lotnych poniżej 42%, pierwiastek C w granicach 71,89%, cecha to refleksyjność. Barwa: czarna, szaroczarna, smolistoczarna, zależna od składu petrograficznego węgla, połysk: matowy, lśniący, jedwabisty, ze wzrostem stopnia uwęglenia następuje wyrównywanie połysku, następuje zwiększanie jego intensywności w czasie, od błyszczącego do metalicznego i diamentowego, przełam: kostkowy, romboedryczny, nierówny, ziarnisty, włóknisty, obecność pasemkowatości. Ze względu na grubość pasemek i smug węgiel podzielono na 4-ry grupy: smugowy - grubość smug poniżej 1mm, drobnopasemkowy - pasemka od 1-3 mm , c) średniopasemkowy - pasemka od 3-7mm , węgiel grubopasemkowy - pasemka powyżej 7mm. Węgiel ziemisty - różni się od ksylitowego, jest bardziej jednorodny, w którym nie ma praktycznie fragmentów drewna. Do 10% węgla ksylitowego. Połysk matowy. Węgiel ksylitowo-ziemisty - 50-90% węgla ziemistego, reszta ksylitowy. Węgiel ziemisto-ksylitowy - 50-90% ksylitowego, reszta to ziemisty.Węgiel żelowy (doppleryt) - utworzony z żeli humusowych. Węgiel nabłonkowy (kutikulowy) - powstał on z nagromadzenia liści. Bardzo kruchy. Węgiel fuzynowy (włóknisty) - o wyraźnej strukturze węgla, barwa brunatno-czarna do czarnej, połysk jedwabisty. Bardzo kruchy i bardzo brudzi ręce. Tworzy soczewki o długości kilkunastu, parudziesięciu cm, a grubości kilku, kilkunasto cm. Występuje z ksylitami. Twarde węgle brunatne - C-66-71%, wyżej uwęglone niż miękkie. Barwa ciemnobrunatna do czarnej. Połysk matowy, włóknisty, błyszczący. Węgle brunatne twarde matowe - połysk matowy, przełam nierówny, zadziorowaty. Jeśli widzimy strukturę drewna to jest to węgiel ortoksylitowy, jeśli nie widzimy (jednorodny) ortodetrytowy, Węgle brunatne twarde błyszczące - barwa czarna, połysk błyszczący, rysa w dalszym ciągu brunatna.