INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY OBSŁUGA JAZU W WIDUCHOWIE

I. Postanowienia ogólne z bhp

Warunki dopuszczenia pracownika do pracy:

1. Ukończone 18 lat (młodociany w ramach praktycznej nauki zawodu tylko pod nadzorem instruktora).

2. Przejście odpowiedniego instruktażu zawodowego, zapoznanie się z instrukcją obsługi, przeszkolenie bhp i ppoż.

3. Stan zdrowia odpowiedni do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym przez uprawnionego lekarza.

4. Posiadanie wymaganych predyspozycji psychicznych i fizycznych.

5. Ubrany w odzież roboczą przewidzianą dla danego stanowiska w zakładowej tabeli norm odzieży roboczej.

6. Posiadający na wyposażeniu ochrony osobiste: kask, rękawice ochronne, kamizelka ratunkowa, uprząż do pracy na wysokości.

7. Przy obsłudze maszyn z ruchomymi elementami nie można pracować w odzieży z luźnymi (zwisającymi) częściami jak np. luźno zakończone rękawy, krawaty, szaliki poły, oraz bez nakryć głowy okrywających włosy.

Dane ogólne dotyczące konstrukcji jazu:

1. Jaz na Odrze Zachodniej w miejscowości Widuchowa typu zastawkowego. Jaz podzielony jest na 5 przęseł długości 15,5m każde. Przęsło podzielone jest na 8 przedziałów. W każdym przedziale w prowadnicach wstawione są po 3 zastawki jedna na drugiej. Podczas obsługi jazu można operować 120 sztukami zastawek.

2. Czynności związane z obsługą jazu polegają na wyjmowaniu i wstawianiu zastawek w zależności od wskazań wodowskazów umieszczonych przed i za jazem. Powyższe czynności uregulowane są w „Instrukcji eksploatacji jazu”.

3. Pracownik wykonujący na stałe prace na jazie musi posiadać:

1. Aktualne badania lekarskie zezwalające na wykonywanie pracy na wysokościach.

2. Dokumenty stwierdzające umiejętność pływania.

3. Dokumenty z przeszkolenia z zasad i metod udzielania pomocy i ratowania tonących.

4. Umiejętność odczytywania wodowskazów.

5. Znajomość manewrów podczas wyciągania i wstawiania zastawek oraz zamykania i otwierania jazu.

4. Pracownik obsługujący suwnicę musi posiadać uprawnienia kwalifikacyjne typu „E” wydane przez Urząd Dozoru Technicznego, oraz przestrzegać zasad bezpiecznej pracy na stanowisku suwnicowego określonych w oddzielnej instrukcji.

5. Wszyscy pracownicy wykonujący czynności na kładce jazu uczestniczący w operacjach wyciągania i wstawiania zastawek lub zamykania i otwierania jazu muszą być ubrani w ubrania robocze, kask, kamizelkę ratunkową oraz szelki do pracy na wysokościach z linką bezpieczeństwa przypiętą do konstrukcji kładki lub suwnicy.

6. Teren jazu winien być od strony stałego lądu ogrodzony, wejście zamykane, w miejscu widocznym ustawiona tablica informacyjna o zakazie wstępu na jaz osobom nieupoważnionym. Przejście przez kładkę jazu osobom niezatrudnionym jest wzbronione.

7. Operacją zamykania i otwierania jazu kieruje osobiście kierownik nadzoru wodnego Widuchowa.

II. Podstawowe czynności do wykonania przed przystąpieniem do wyjmowania i wstawiania zastawek oraz otwierania i zamykania jazu

kierownik NW kierujący tymi operacjami powinien:

1. Upewnić się że na terenie jazu w miejscach widocznych i łatwo dostępnych znajdują się co najmniej 2 koła ratunkowe z rzutkami i bosaki. Pracownicy którzy wykonują prace na jazie winni posiadać umiejętności prawidłowego rzucania kołem ratunkowym i zwijania rzutki.

2. Sprawdzić czy w budynku dla obsługi jazu znajduje się apteczka pierwszej pomocy ze spisem leków i instrukcją udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, sprawny sprzęt przeciwpożarowy, instrukcja bhp, instrukcja eksploatacji jazu oraz wykaz telefonów alarmowych.

3. Sprawdzić czy po stronie dolnej wody, w pobliżu jazu znajduje się pełnosprawna i kompletnie wyposażona łódź wiosłowa gotowa do użycia w razie prowadzenia akcji ratunkowej.

4. Mieć do dyspozycji łódź motorową na przystani jazu gotową do podjęcia akcji ratunkowej w górze rzeki.

5. Sprawdzić czy wszyscy pracownicy przebywający na kładce jazu posiadają odpowiednią odzież roboczą i ochronną a w szczególności kaski, kamizelki ratunkowe i szelki z linką bezpieczeństwa chroniące przed upadkiem z wysokości. Linki winne być przymocowane do konstrukcji kładki lub suwnicy w taki sposób by wykluczały upadek pracownika do wody.

6. Sprawdzić stan łączności radiowej z nadzorem wodnym Widuchowa.

7. Sprawdzić stan techniczny suwnicy a w szczególności jej lin i zawiesi.

8. Usunąć z kładki jazu wszelkie przedmioty pozostawiając jedynie zastawki.

9. Przygotować odpowiednie narzędzia pomocnicze: łomy, bosaki, linki konopne itp.

10. W razie zaistnienia wypadku przy pracy, stanowisko robocze pozostawić w takim stanie, w jakim nastąpił wypadek aż do chwili przybycia zespołu powypadkowego.

III. Podstawowe czynności do wykonania podczas dyżuru na jazie

Pracownik pełniący dyżur powinien:

1. Wysłuchać i przyswoić sobie udzielony instruktaż, wytyczne, pouczenia i uwagi kierownika nadzoru wodnego do pracy przy obsłudze jazu.

2. Wykonywać pracę dokładnie i zgodnie z poleceniami kierownika NW i technicznymi instrukcjami.

3. Nie zezwalać na przebywanie na terenie jazu osób postronnych, ich wchodzenie na kładkę lub przepływania przez jaz.

4. Nosić czystą i sprawną odzież roboczą.

5. Stosować odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej wszędzie tam gdzie względy bezpiecznej pracy tego wymagają.

6. Używać wyposażenia technicznego, narzędzi i sprzętu zgodnie z ich przeznaczeniem.

7. Powiadamiać kierownika NW o wszelkich uszkodzeniach urządzeń, narzędzi i sprzętu.

8. Sprawdzać czy ogrodzenie jazu nie zostało uszkodzone a furtka pozostaje zamknięta.

9. Teren jazu a w szczególności kładkę utrzymywać w porządku i czystości. Na kładce nie wolno pozostawiać rozlanej oliwy lub smarów ani żadnych przedmiotów utrudniających przejście lub pracę. W okresie mrozów i opadów śniegu kładę posypywać piaskiem.

10. Sprawdzać czy wszelkie urządzenia elektryczne maja oznakowane i opisane przełączniki i bezpieczniki. Zauważone mankamenty zgłaszać kierownikowi nadzoru wodnego.

11. Sprawdzać czy w budynku obsługi jazu dostęp do sprzętu ppoż. nie jest zastawiony, czy środki w apteczce pierwszej pomocy nie są przeterminowane.

IV. Podstawowe czynności do wykonania podczas wyjmowania i wstawiania zastawek oraz otwierania i zamykania jazu

Wyjmowanie zastawek i otwieranie jazu:

1. Do operacji wyjmowania zastawek i otwierania jazu minimalne środki to: operator suwnicy, dwóch podsuwnicowych i kierujący tymi pracami kierownik NW.

2. Operator suwnicy winien posiadać aktualne uprawnienia do obsługi suwnicy. Wszyscy pracujący na kładce jazu muszą posiadać aktualne badania lekarskie zezwalające na pracę na wysokości.

3. Całością prac na jazie kieruje osobiście kierownik nadzoru wodnego w Widuchowej. Jest on odpowiedzialny za kierowaniem pracą przez przekazywaniem sygnałów do suwnicowego i podsuwnicowych.

4. Po uruchomieniu suwnicy i podczepieniu zawiesi, na znak kierownika NW podsuwnicowi zaczepiają zastawkę. Operator suwnicy podnosi ją, przesuwa na właściwe miejsce i powoli opuszcza między prowadnicami. Podsuwnicowi łomami a następnie bosakami regulują prawidłowe ustawienie zastawki między prowadnicami. Po ustawieniu zastawki we właściwym położeniu, wyczepiają haki zawiesi i pomagają suwnicowemu bezpiecznie podnieść zawiesia i podwiesić kolejną zastawkę.

Wstawianie zastawek i zamykanie jazu:

1. Do operacji wstawiania zastawek i zamykania jazu minimalne środki to: operator suwnicy, dwóch podsuwnicowych i kierujący tymi pracami kierownik NW.

2. Operator suwnicy winien posiadać aktualne uprawnienia do obsługi suwnicy. Wszyscy pracujący na kładce jazu muszą posiadać aktualne badania lekarskie zezwalające na pracę na wysokości.

3. Całością prac na jazie kieruje osobiście kierownik nadzoru wodnego w Widuchowej. Jest on odpowiedzialny za kierowaniem pracą przez przekazywaniem sygnałów do suwnicowego i podsuwnicowych.

4. Po uruchomieniu suwnicy i podczepieniu zawiesi, na znak kierownika NW operator suwnicy kieruje suwnicę nad zastawkę. Stojący na kładce podsuwnicowi pomagając sobie bosakami zaczepiają zastawkę. Operator suwnicy powoli podnosi ją, przesuwa na właściwe miejsce na pomoście i powoli opuszcza. Po ustawieniu zastawki we właściwym położeniu, podsuwnicowi wyczepiają haki zawiesi i pomagają suwnicowemu bezpiecznie podnieść zawiesia i podwiesić kolejną zastawkę.

V. Czynności zakazane podczas prac na jazie

Zabrania się przede wszystkim:

1. Wykonywać prace niebezpieczne na wysokościach lub na wodzie bez stosowania środków ochrony osobistej i zabezpieczeń.

2. Zatrudniać na stanowisku operatora jazu pracownika który nie posiada odpowiedniego stanu zdrowia do wykonywania pracy na wysokości, nie posiada umiejętności pływania i nie uczestniczył w operacjach zamykania i otwierania jazu, kobiet lub młodocianych.

3. Wykonywanie jakichkolwiek czynności przy urządzeniach elektrycznych i mechanicznych bez stosownych kwalifikacji, uprawnień lub upoważnienia kierownika NW.

4. Przebywania na terenie jazu w stanie wskazującym na spożycie alkoholu lub środków odurzających.

5. Składowania przedmiotów i materiałów utrudniających przejście przez kładkę jazu.

6. Używania lin stalowych uszkodzonych, skręconych lub posiadających supły.

7. Wykonywania prac z użyciem lin stalowych bez rękawic ochronnych.

8. Używania suwnicy do innych celów niż do obsługi jazu. Podnosić lub przenosić ludzi na ładunku lub haku.

9. Wpuszczać na kładkę jazu osoby postronne i zezwalać na przepływanie przez jaz.

VI. Podstawowe czynności po zakończeniu pracy lub dyżuru

Pracownik powinien:

1. Uporządkować teren jazu.

2. Sprawdzić czy pozostawione na terenie jazu przedmioty i materiały nie stwarzają zagrożeń wypadkowych lub pożarowych.

3. Wszystkie używane narzędzia oczyścić i złożyć w miejsce wyznaczone.

4. Nie opuszczać terenu jazu przed zakończeniem dnia pracy

VII. Postanowienia końcowe

W przypadku powstania pożaru należy

1. Ostrzec osoby znajdujące się w obrębie zagrożenia.

2. Wyłączyć zasilanie budynku w energię elektryczną i odciąć dopływ gazu.

3. Powiadomić przełożonych o pożarze.

4. Podjąć decyzję o ewakuacji ludzi.

5. Przystąpić do prowadzenia akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.

6. Podczas akcji gaśniczej obowiązuje zasada podporządkowania się poleceniom kierującego akcją ratowniczo - gaśniczą.

W razie zaistnienia wypadku

1. Udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.

2. W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.

3. Powiadomić przełożonych.

W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).

Specjalista ds. BHP

Karol KACZMAREK

4

---