1. strategie nauczania (wszystkie się powinno stosować, jaki temat lekcji możemy prowadzić strategią A)

1. tradycyjne przekazywanie przez nauczyciela uczniom gotowej wiedzy, którą mają oni sobie przyswoić

16. nauczyciel organizuje warunki i sytuacje umożliwiające uczniom samodzielne zdobywanie wiedzy przez rozwiązywanie problemów teoretycznych i praktycznych

15. jest ukierunkowana na organizację działania uczniów obejmującą czynniki moralne jak i intelektualne. Model tej strategii zawiera poznanie przez uczniów celu działania, pokaz wzorowo wykonanego działania, kontrole i ćwiczenia w sprawnym działaniu. Tej strategii podlegają metody badawcze i obserwacyjne.

5. zmierza ona do rozwijania procesów emocjonalnych, jeśli procesowi uczenia się towarzyszą procesy emocjonalne to wiedza jaką sobie uczniowie przyswoją jest bardziej trwała.

W nauczaniu biologii mogą mieć zastosowanie wszystkie strategie, a szczególnie P, Q ,E bo prowadzą one do samodzielnego krytycznego myślenia do rozwiązywania problemów, a także do ukształtowania czynnej postawy w racjonalnym gospodarowaniu zasobami przyrody.

2. umiejętności jakie można kształtować na lekcjach biologii

ważnym zadaniem nauczania biologii jest rozwijanie umiejętności:

- obserwowania

- prowadzenia eksperymentów

- dostrzegania współzależności budowy i funkcji pomiędzy organizmem i środowiskiem

- posługiwania się aparaturą, przyrządami laboratoryjnymi (mikroskopy, sprzęt hodowlany)

- prowadzenia hodowli roślinnych i zwierzęcych

- wdrożenie ucznia w posługiwanie się racjonalnymi i efektywnymi metodami uczenia się

- i nawyków wykorzystywania nowoczesnych źródeł naukowej informacji biologicznej

- wykonywania prawidłowego rysunku poprawność jego opisywania poprawne notatki z doświadczenia

- wdrażanie ucznia do posługiwania się wiedzą w praktycznym działaniu i zdobywaniu operatywnej wiedzy biologicznej

- logicznego myślenia

- wnioskowania tworzenia uogólnień

- analizowanie, uogólnianie, syntetyzowanie, porównywanie, abstrahowanie

3. ogród szkolny (rodzaje doświadczeń, temat lekcji, działy ogrodu, walory wychowawcze, cele poznawcze)

cele poznawcze

-poznanie roślin użytkowych i chwastów

-budowa biologia przystosowanie ekologiczne roślin chronionych

-rośliny i zwierzęta w ogrodzie można wykorzystać do różnych ogólnobiologicznych zagadnień: rozmnażanie wzrost i rozwój zmienność i dziedziczność organizmów wrażliwość i współzależność organizmów

-realizacja zagadnień z zakresu ekologii ochrony przyrody , ochrony naturalnego środowiska człowieka, zagadnienia z zakresu biogeografii czy ewolucjonizmu

Działy ogrodu szkolnego

1. dział roślin użytkowych (warzywa rośliny polowe rośliny lecznicze i miododajne rośliny przemysłowe)

2. dział ilustrujące wybrane problemy biologiczne

3. dział systematyczny (kilka poletek na których będą uprawiane rośliny z systematyki)

4. dział roślin chronionych

5. dział ekologiczny (różne przystosowania)

6. uprawa drzew i krzewów owocowych

7. dział roślin ozdobnych

8. dział wegetacji roślin (rozsadnik inspekty uprawy pod folią)

9. kompostownik

10. zielona klasa (ławki stolik)

11. pomieszczenia na narzędzia sprzęt i materiały ogrodnicze

rodzaje obserwacji i doświadczeń w ogrodzie szkolnym

1. doświadczenia uprawowe (ustalenie wpływu róznych sposobów uprawy gleby na wysokość plonu; określenie zależności wielkości plonu od głębokości i czasu wysiewu; badania wpływu pielenia i przerywania na plony)

2. doświadczenia nawozowe (wyjaśnienie zależności wzrostu i rozwoju roślin i ich plonu od rodzaju i dawek nawozów oraz pory nawożenia)

3. doświadczenia odmianowe (wskazują na zależność plonów od walorów różnych odmian roślin uprawnych)

4. lekcje o problematyce ogólnobiologicznej

tematy lekcji

1. jesień ,zbiór i selekcja plonów np. warzyw korzeniowych

2. zbiór nasion oraz przygotowanie ich do przechowywania

3. kopcowanie plonów na okres zimy

4. wykopywanie zabezpieczanie na okres zimy niektórych bylin

5. zabezpieczenie róż i bylin przed wpływem niskich temperatur

6. przygotowanie etykiet w celu oznaczenia upraw w ogrodzie szkolnym

7. skrzynkowy siew nasion w celu wykonania rozsady pomidorów albo innych warzyw czy roślin ozdobnych

8. sadzenie rozsady

9. zabiegi pielęgnacyjne w warzywniku: podlewanie, gracowanie, odchwaszczanie

10. zakładanie rabaty bylin

11. siew plonów kopru, łubinu, grochu, rzodkiewki

12. zwalczanie szkodników

13. zbiór roślin o właściwościach użytkowych i wykorzystanie ich do sporządzenia tablicy dydaktycznej i ziół stosowanych w medycynie ludowej

walory wychowawcze

- kształtowanie postawy współgospodarza, wdrażanie do dokładnej i systematycznej pracy na zewnątrz szkoły

- właściwy stosunek do pracy rozwijanie zdolności jej organizowania

- przyzwyczajanie się uczniów do zespołowego działania i ich uspołecznianie

- rozwijanie wrażliwości estetycznej

- pogłębianie emocjonalnych więzi ucznia z przyrodą

- zrozumienie zasad i postulatów ochrony przyrody oraz ochrony naturalnego środowiska człowieka

- rozwijanie zdolności i zainteresowań biologicznych, pogłębianie aktywności inicjatywy i

samodzielności uczniów

4. co się składa na bazę dydaktyczną nauczyciela biologii

- pracownia biologiczna względnie klaso- pracownia wraz z jej wyposarzeniam

- środki dydaktyczne wchodzące w skład wyposażenia całej szkoły

- pomieszczenia dydaktyczne wspólnego użytku np. biblioteka,

- ogród szkolny

- zieleńce i zakrzewienia w najbliższym otoczeniu szkoły które stanowią teren przyszkolny

- środowisko przyrodnicze w otoczeniu szkoły pobliski park skwer, park

- różnego rodzaju muzea przyrodnicze ogrody zoologiczne ogrody botaniczne wystawy okresowe,

poszczególne elementy bazy dydaktycznej nauczania wzajemnie się uzupełniają i dopełniają mogą w pewnej mierze pełnić wobec siebie funkcje zastępcze np. w wypadku braku ogrodu szkolnego część jego zadań mogą pełnić zieleńce i zakrzewienia

5. typ lekcji biologii

ogniwa lekcji

1. czynności wstępne

2. powtórzenie wiadomości sprawdzenie pracy domowej omówienie treści lekcji

3. nawiązanie do nowego tematu

4. podanie nowego tematu

5. opracowanie nowego materiału

6. integracja i utrwalanie materiału rzeczowego

7. podanie i omówienie tematu pracy domowej

8. zakończenie lekcji info porządkowe zebranie pomocy dydaktycznych

w zależności od dominującego ogniwa:

A. lekcje przeznaczone na omówienie nowego materiału (dominuje 5 ogniwo)

B. lekcje powtórzeniowe przeznaczone na utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości

C. lekcje przeznaczone na sprawdzenie wiadomości czy umiejętności

Ze względu na charakter i metodę pracy nauczyciela i ucznia

1. lekcje ćwiczeniowe

2. lekcje z wykorzystaniem środków audiowizualnych

3. lekcje a wykorzystaniem programów komputerowych

4. lekcje problemowe

ze względu na miejsce w którym odbywa się lekcja

1. lekcja w pracowni biologicznej

2. lekcja w ogrodzie szkolnym

3. lekcja w terenie

6. lekcja powtórzeniowa

integracja zdobytych przez uczniów wiadomości w zwarte logiczne struktury i systemy

można je przeprowadzać

- po zakończeniu realizacji większych rozdziałów programu

- pod koniec roku szkolnego

- pod koniec semestru

Ze względu na to, że jest mało czasu a dużo treści wymagają szczególnego przygotowania- selekcja materiału, wybór treści, życiowych umiejętności i nawyków szczególnie ważnych na które należy zwrócić uwagę. Respektować zasadę aktywnego myślenia uczniów przez właściwy dobór środków i metod aktywizacyjnych oraz problemowe i przekrojowe ujmowanie zagadnień ale nowym odmiennym zestawianiu. Może być przeprowadzona metodą dyskusji pogadanki, mieć charakter problemowy. Musi być ciekawa (gry dydaktyczne). Ma za zadanie przygotować ucznia do sprawdzianu. Oceniać można pozytywnie.

- wychwycenie braków

- korelacja między działem programu a programem innych klas i przedmiotów

- uwypuklenie współzależności między omawianymi organizmami, procesami i zjawiskami oraz pogłębienie ich zrozumienia

7. etapy kontroli, jej metody, wyliczanie oceny końcowej

etapy kontroli

1. kontrola wstępna- ustalenie punktu wyjściowego przed przystąpieniem do realizacji programu nauczania

2. kontrola bieżąca- w toku przyswajania przez uczniów treści życiowych. Ustalenie aktualnych wiadomości i umiejętności uczniów wskazanie braków i srodków zapobiegawczych. Funkcje: porządkująca, motywująca i konstruktywna

3. kontrola końcowa- po ukończeniu realizacji większego działu programu oraz przed ustaleniem ocen klasyfikacyjnych

metody kontroli:

1. ustna- rozmowa indywidualna grupowa zbiorowa. Może być łączona z omawianiem ilustracji tablic rysowaniem.

2. pisemna- opracowanie odpowiedzi na kilka kilkanaście pytań lub zadań bardziej samodzielna i aktywna? od ustnej wymaga przygotowania (sprawdzian kartkówka)

3. praca z książką- praca z mapami ilustracjami tabelami pytania do autokontroli

4. zajęcia i ćwiczenia praktyczne- wymagają przygotowania pracowni przedmiotem kontroli: przebieg i efekty działalności praktycznej ucznia (np. prawidłowo wykonane rysunki na podstawie obserwacji)

5. analiza środków dydaktycznych- powtarzanie materiału oraz kontrola ustna i pisemna

6. kontrola graficzna- umiejętność sporządzania schematów wykresów szkiców(rysunki całych organizmów, szczegółów budowy, narządów charakterystycznych) kształci umiejętność obserwacji oraz nawyki poprawnej graficznej wypowiedzi

7. obserwacja pracy uczniów- samodzielna praca ucznia w czasie lekcji ćwiczeniowej laboratoryjnej czy problemowej przedmiot oceny: umiejętność wykorzystania wiedzy już zdobytej do rozwiązywania nowych zagadnień

8. ? dydaktyka biologii może być poprawnie napisane

9. metody nauczania, kierunek doboru metod od najważniejszych do mniej ważnych

1. badawcze: 1. eksperyment naturalny 2. eksperyment laboratoryjny 3. modelowanie 4. pomiar i obliczenia statystyczne

2. obserwacyjne: 1. obserwowanie eksperymentów żywych okazów roślin i zwierząt 2. obserwacja środków dydaktycznych

3. słowne: 1. pogadanka 2. wykład 3. praca z drukowanym materiałem źródłowym 4. dyskusja 5. gry dydaktyczne

kierunek doboru metod:

badawcze→ obserwacyjne→ słowne

należy zmierzać do metod najbardziej aktywizujących ucznia

---