KINEZYTERAPIA WYKŁAD 08.04.2008
PIONIZACJA
Utrzymanie pionowej pozycji ciała jest możliwe dzieki funkcjonowaniu mechanizmów fizjologicznych.
Uniesiona górna część ciała sprawia, że krew gromadzi się w kończynach dolnych
Zachowanie odpowiedniej proporcji między aktywnością ruchową i spoczynkiem oraz z pozostawieniem w pozycji pionowej i poziomej jest warunkiem zdrowia.
* zmniejszenie wydolności fizycznej
Zmniejszenie VO2max jest traktowane jako miara zmniejszenia sprawności czynnościowej układu sercowo- naczyniowego człowieka.
Ważne jest np. podwyższone ciśnienie hydrostatyczne krwi i innych płynów ustrojowych podczas wysiłku siedząc. W pozycji siedzącej pochłanianie O2 max jest mniejsze niż w pozycji leżącej.
Na VO2 max ma wpływ:
- obciążenie wysiłkowe
- zmiany cisnienia hydrostycznego
Spokojne siedzenie przez 8 h dziennie przez okres unieruchomienia w łóżku zapobiega obniżeniu się VO2 max.
Zmiany:
- czynność układu krążenia (mięśniowy przepływ krwi)
- objętość osocza
- tolerancja ortostatyczna w ciągu 4 dni unieruchomienie (leżenie, siedzenie)
- tolerancja przyspieszeń
ĆWICZENIA IZOMETRYCZNE zmniejszają obniżanie się Vo2 max niż ćwiczenia izotoniczne ( ćwiczenia przeprowadzone w leżeniu czy siedzeniu).
Zmniejszona masa czerwonych krwinek, sprawia że zmniejsza się zdolność transportowania O2 przez krew.
Zmniejszenie objętości osocza powoduje Uposledzenie powrotu żylnego krwi do serca, może być też sprowadzane ograniczeniem aktywności mięśni szkieletowych, z którymi jest związane:
- zmniejszenie się obwodów kończyny dolnej
- zmniejszenie się siły mięśniowej, zwłaszcza mięśni strzałkowych przednich, trójgłowy)
- zmniejsza się napiecie mięśni kończyn dolnych
* Uposledzenie tolerancji glukozy:
Od 2 dnia unieruchomienia w łóżku u wszystkich ludzi wynik testu tolerancji glukozy wykazuje odchylenia od normy.
Osiągnięcie prawidłowej tolerancji węglowodanów następuje w 7- 14 dni po powrocie do zwykłej aktywności ruchowej.
Wprowadzenie programu intensywnego treningu fizycznego przyspiesza powrót tolerancji glukozy do poziomu normalnego, a nawet ją zwiększa.
Mechanizm nietolerancji glukozy jest związany z :
- redukcją ogólnego wydatku energetycznego
- ze zmianami powinowactwa i liczby receptorów insulinowych
* nietolerancja ortostatyczne- hipograwia:
Miarą tolerancji ortostatyczne jest t zachowania świadomości w warunkach biernego zawieszenia ciała w pozycji głową do góry
Kontrolujemy pacjenta, bo może dojść do zgonu, po krótkim utraceniu świadomości
Wykładniki sprawności funkcji układu krążenia:
- zmiany częstości skurczów serca
- zmiany ciśnienia tętniczego
- czas upływający od początku testu do chwili omdlenia
Rodzaje hipotonii ortostatycznej:
* zapaść wago-wazalna:
Objawy:
- zblednięcie
- pocenie się
- nudności
- zwiększony ślinotok
- zwiększona czynność oddechowa
- częstoskurcz
* idiomatyczna hipotonia ortostatyczne:
Występują:
- zaburzenia wegetatywne (nietopliwość, impotencja, upośledzenie czynności pęcherza mocz)
* hipotonia tętnicza spowodowana rozszerzeniem żył:
Występuje:
- umiarkowane obniżenie skurczowego ciśnienia tętniczego podczas pionizacji obniżenie
średniego ciśnienia tętniczego
na ciśnienie tętnicze wpływa zmiana objętości krwi- ważny czynnik pionizacji.
Częstość skurczów serca wzrasta 20-30/ min.
Ciśnienie skurczowe krwi podczas pionizacji wzrasta, a rozkurczowe jest stale lub lekko wzrasta.
Nauka chodu
Opanowanie umiejętności i możliwości sprawnego i wydolnego przemieszczania się chorego w przestrzeni.
Wskazania do nauki chodu:
- z przejściową utratą funkcji podporowej (złamania)
- z niedowładami lub porażeniami mięśni kończyny dolnej
- po amputacjach
- długo leżących w łóżku
W nauce chodu wyróżnia się 3 etapy:
1. przygotowanie do nauki chodu
Mamy 2 etapy ćwiczeń:
- wzmocnienie mięśni
- ćwiczenia równowagi w każdej, podwyższonej pozycji
PIONIZACJA- ma na celu przystosowania układu krążenia do pracy w zmienionych warunkach.
Mamy pionizację bierną- na stole pionizacyjnym. Zaczynamy od nachyleń 30-45* tak przez 3-5 min dochodząc do pionu
Pionizacja czynna- przejscie chorego z leżenia do półsiedzącej, siedzącej- kończyny dolne opuszczone z łóżka. Dodatkowe są ćwiczenia oddechowe i równowaga
2. Właściwa nauka chodu
Stosowane są odciążenia i/ lub odp. stabilizacji postawy
Wykorzystywane urządzenia do nauki chodu:
- w podwieszeniu/ woda lub poręcze
- w samych poręczach
- z balkonikiem
- chodu o kulach
- z laska lub dwoma
- bez żadnej pomocy
Ważna jest asekuracja !!!!
3. Doskonalenie chodu:
Nauka chodzenia po pochylni oraz po schodach, po różnej powierzchni poruszanie się, pokonywanie przeszkód.
Stopniowo utrudnia się chodzenie (likwidacja ułatwień, trudniejsze zadania). Zwiększamy szybkość chodu, jego zasięg. Korekta błędów w chodzeniu.