BIOLOGIA CZŁOWIEKA

Podziały komórek ciała u człowieka (mitoza i mejoza). Lokalizacja i przebieg procesu spermatogenezy i owogenezy. Proliferacja spermato- i owogonii. Etapy rozwoju zarodkowego u człowieka - zapłodnienie, bruzdkowanie, implantacja, kształtowanie się listków zarodkowych i ich różnicowanie się w poszczególne tkanki i narządy. Powstawanie, budowa i funkcje błon płodowych. Budowa i funkcje łożyska. Bariera łożyskowa i jaka jest jej funkcja. Mechanizmy zabezpieczające prawidłowy rozwój ciąży. Długość trwania ciąży - metody obliczania. Powstawanie wad rozwojowych. Rodzaje i rola czynników teratogennych w kształtowaniu wad rozwojowych.

Genom człowieka - ilość i zróżnicowanie chromosomów. Budowa i funkcje kwasów nukleinowych. Budowa chromatyny u człowieka. Geny i allele - pojęcie, budowa, rodzaje i funkcje. Regulacja aktywności genów u człowieka. Piętnowanie genomowe. Genom mitochondrialny: cechy budowy, różnice w stosunku do genomu jądrowego, znaczenie w regulacji funkcjonowania komórek. Współpraca genomów jądrowego (nDNA) i mitochondrialnego (mtDNA) w wyznaczaniu aktywności fizycznej organizmu. Skutki zaburzeń w budowie mtDNA dla funkcjonowania organizmu człowieka. Cechy jednogenowe i wielogenowe - pojęcie i przykłady. Zmienność rekombinacyjna - pojęcie, jej źródła oraz cel istnienia tego zjawiska. Modyfikacje fenotypu u człowieka - mechanizm i granice zmienności. Pojęcie dziedziczenia wieloczynnikowego. Mutacje - rodzaje, mechanizmy powstawania oraz choroby jako ich skutek (np. albinizm, achondroplazja, zespół niewrażliwości na androgeny, dystrofie mięśniowe - Duchenne'a i Beckera, dziedziczna neuropatia nerwu wzrokowego typu Lebera, zespoły: Klinefeltera, Turnera, Downa i Edwardsa, nadkobieta, nadmężczyzna). Przyczyny niepowtarzalności genotypowej i fenotypowej każdego człowieka.

Podział hormonów ze względu na budowę chemiczną. Funkcje hormonów. Mechanizm działania hormonów na komórki docelowe. Powiązania czynnościowe pomiędzy układami: hormonalnym, nerwowym i immunologicznym. System sprzężeń zwrotnych w układzie hormonalnym - na czym polega (np. regulacja funkcji gonad). Funkcja hormonów w rozwoju organizmu człowieka:
- hormony wpływające na rozrost (wzrost) organizmu (gruczołowe i tkankowe),
- hormony regulujące metabolizm komórkowy (anabolizm i katabolizm).

Budowa i funkcje poszczególnych organelli komórki zwierzęcej, procesy zachodzące w komórce - transport przez błony, transkrypcja, translacja, replikacja, oddychanie komórkowe. Cykl komórkowy. Rodzaje, budowa i funkcje poszczególnych tkanek oraz miejsce ich występowania w ciele człowieka.