OSOBOWOŚĆ KOBIET? OSOBOWOŚĆ MĘŻCZYZN?
CZY OSOBOWOŚĆ CZŁOWIEKA?
(Różnice Indywidualne - wykład 2)
Plan wykładu:
fenomenologia kobiecości i męskości M. Schelera i F. Buytendijka
naturalistyczna koncepcja S. Freuda
androgynizm psychiki ludzkiej u C.G.Junga - koncepcja Animy iAnimusa
społeczno-kulturowa koncepcja H. Deutsch
antagonizm płci i „lęk przed kobietą” - koncepcja K. Horney
„uniwersalna zazdrość o płeć” - koncepcja B. Bettelheima
człowiek transcendujący płeć S. de Beuvoir
„interesowny gen” - socjobiologiczne ujęcie płci E. Wilsona
apoteoza kobiecości C. Gilligan
1) fenomenologia kobiecości i męskości M. Schelera i F. Buytendijka
„Ciało każdego człowieka stanowi jego początkową i ostateczną sytuację, jaką spotyka jego „Ja” i jakiej nadaje ono sens” (F. Buytendijk: „Die Frau”)
naturalistyczna koncepcja Freuda
„ Choć chętnie przyznajemy, że większość mężczyzn pozostaje daleko w tyle za ideałem męskości i że każda jednostka ludzka w rezultacie biseksualnych dyspozycji i krzyżowego dziedziczenia łączy w sobie zarówno cechy męskie, jak i żeńskie, tak że czysta męskość lub kobiecość pozostają teoretyczną konstrukcją o niepewnej treści” (S. Freud za M.Uliński, 2001)
3) androgynizm psychiki ludzkiej u Junga - koncepcja Animy i Animusa
„Każdy mężczyzna nosi w sobie odwieczny obraz kobiety, nie chodzi o wyobrażenie jakiejś konkretnej osoby, lecz o określony obraz żeńskości. Wyobrażenie to jest zasadniczo nieświadome (...) jest „arcetypem” wszelkiego odziedziczonegodoświadczenia kobiety, jest skarbnicą wszelkich wrażeń, jakie kiedykolwiek zostawiła kobieta.(...)Anima jest archetypem pojawiającym się w psychice mężczyzny, zaś Animus archetypem pojawiającym się w psychice kobiety”
(C.Jung: O naturze kobiety”)
4)społeczno-kulturowa koncepcja Helen Deutsch
„W zakątku serca każda kobieta ma masochistyczną potrzebę pragnień i cierpień głębokiej miłości” (H. Deutsch: Psychologia kobiet)
antagonizm płci i „lęk przed kobietą” - koncepcja K. Horney
Horney kwestionuje że „ kobieta przygotowana pod względem fizycznym do pełnienia specyficznie kobiecych funkcji psychicznie kieruje się pragnieniem posiadania atrybutów płci odmiennej” (K. Horney : „Nowe drogi w psychoanalizie”)
„uniwersalna zazdrość o płeć” - koncepcja B. Bettelheima
nie należy „...wyprowadzać wniosków wysnutych z ogólnej biologii seksualnej lub też z biologii poszczególnych gatunków zwierzęcych” a „ „pewne uczucia, pragnienia i lęki wspólne są wszystkim ludziom "(bez względu na płeć)
(B. Bettelheim: „Rany symboliczne, rytuały inicjacji i zazdrość męska”)
człowiek transcendujący płeć S. de Beuvoir
„Człowiek nie jest istotą, która jest dana, lecz istotą, która czyni z siebie taką, jaka jest” (...)”Egzystujący, tj. człowiek, nie jest niczym innym niż tym, co czyni” (...) „Ludzkość nie jest zwyczajnym gatunkiem biologicznym, nie dąży ona jedynie do gatunkowego trwania; jej projektem nie jest stagnacja, pragnie sama siebie przekroczyć” (S. de Beuvoir: „Druga płeć”)
interesowny gen” - socjobiologiczne ujęcie płci E. Wilsona
„Istnieją rozmaite, liczące się dowody, świadczące o genetycznym zróżnicowaniu zachowania się u obu płci” (E. Wilson: „O naturze ludzkiej”)
kobieca etyka troski i męska etyka sprawiedliwości - apoteoza kobiecej moralności C. Gilligan
„Podejmując decyzje moralne kobiety są bardziej skłonne kierować się troską o relacje z ludźmi niż abstrakcyjnymi zasadami sprawiedliwości”
(C. Gilligan: „In e Different Voice”)