SOCJOLOGIA CZASU WOLNEGO (wykład 1, 23.02.2008r.)
Literatura:
1. Kodeks Hammurabiego, wyd. Alfa, Warszawa 1996r.
2. Józef Maria Bochejski, Dzieła zebrane, Etyka, Philed, Kraków, 1995r.
3. Władysław Boziewicz, Polski Kodeks Honorowy (VII wyd.), Gdańsk,1989r.
4. Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallottinum, 1994r.
Z polecenia Jana Pawła II na wieczną rzeczy pamiątkę.
5. Reguła i żywot św. Benedykta z Nursji nakładem Opata Tynieckiego, Tyniec, 1985r.
6. Modlitewnik żołnierski, Nakładem Ordynariatu Wojska Polskiego, 1994r.
7. Konstytucja
NORMY SPOŁECZNE REGULUJĄCE ZACHOWANIE LUDZI
1. Kodeks Hammurabiego - króla Babilonu, powstał w latach 1792 - 1750 p.n.e.
Znane - „ oko za oko”
282 paragrafy, m.in.:
§ 195 - Jeżeli syn ojca swego uderzy, rękę utną mu.
§ 196 - Jeżeli obywatel oko obywatelowi wybił, oko wybiją mu.
§ 197 - Jeżeli kość obywatela złamał, kość mu złamią.
§ 199 - Jeżeli oko niewolnika obywatela wybił lub kość niewolnika obywatela złamał, połowę ceny jego zapłaci.
§ 200 - Jeżeli obywatel ząb obywatelowi równemu wybił, ząb wybiją mu.
§ 202 - Jeżeli obywatel w policzek godniejszego obywatela niż on uderzy, na zgromadzeniu 60 razy bykowcem zostanie uderzony.
§ 129 - Jeżeli żona obywatela na spaniu z innym mężczyzną została przyłapana, zwiąże się ich i do wody wrzuci. Jeżeli jednak małżonek żonie swojej wybaczy daruje także król poddanemu swemu życie daruje.
§ 130 - Jeżeli obywatel żonę obywatela, która mężczyzny nie zaznała w domu ojca swego mieszka zniewoli ale zniewolił ją i na łonie jej przespał się i przyłapią go, człowiek ten zostanie zabity, kobieta ta zostanie uwolniona.
§ 133 b - Jeżeli zaś kobieta ta ciała swego nie upilnowała i do domu innego mężczyzny weszła i kobiecie tej udowodni się to, to do wody wrzuci się ją.
§ 134 - Jeżeli obywatel został uprowadzony w niewolę i w domu jego do jedzenia nic nie ma, a żona jego to domu innego mężczyzny weszła, kobieta ta kary nie zazna.
§ 138 - Jeżeli obywatel dziewiczą żonę swą, która dzieci mu nie urodziła, odprawił, srebra tyle co wiano da jej oraz posag, który z domu ojca swego wyniosła zwróci jej.
§ 143 - Jeżeli zaś nie prowadzi się dobrze, wciąż wychodzi z domu, dom swój rujnuje i męża swego poniża kobieta ta do wody zostanie wrzucona.
§ 153 - Jeżeli żona obywatela z powodu innego męża swego pozwoliła zabić, kobietę tę na pal wbije się.
§ 154 - Jeżeli obywatel z córką swą miał stosunek, człowieka tego z miasta wypędzi się.
§ 155 - Jeżeli obywatel dla swego syna narzeczoną wybrał i syn jego miał z nią stosunek, stosunek on sam później na łonie jej przespał się i pochwycą go na tym, człowieka tego zwiąże się i do wody wrzuci.
§ 157 - Jeżeli obywatel po śmierci ojca swego na łonie matki swojej prześpi się, oboje zostaną spaleni.
2. Spis przykazań z książeczki Józefa Marii Bocheńskiego
Wyj. ze wstępu:
Ogłaszając rzecz o mądrości narażam się na zarzut, że uczę bezecności i psuję młodzież. Mądrość o której tu jest mowa wielce różni się w rzeczy samej od tradycyjnej moralności i od chrześcijańskiej bogobojności. Ale jeśli tak jest to dlaczego ogłaszam tę książkę. Ano dlatego, że z faktu iż jest się wyznawcą jednej wiary nie wynika by nie należało znać innych.
1. Postępuj tak abyś długi żył i dobrze ci się powodziło.
2. Dbaj przede wszystkim o twoje życie i zdrowie.
2.01. Nie bądź głupi, nie daj się zabić.
2.1. ` Gdy dalsze życie wydaje Ci się na pewno i bezwzględnie nieznośne, popełnij samobójstwo'
2.2. Poza wyjątkowymi okolicznościami, stawiaj Twoje życie i zdrowie ponad wszystko inne.
3. Używaj życia.
3.1. Dbaj o to, byś miał jak najwięcej przyjemności, jak najmniej przykrości.
3.2. Dbaj o to aby Twoje życie miało zawsze sens.
3.2.1. Miej zawsze przed sobą cel do osiągnięcia.
3.2.2. Używaj chwili.
3.2.2.1. Umiej żyć w teraźniejszości.
4. Rządź swoim życiem.
4.2. Rządź swoją myślą, uczuciami i nastrojami.
4.3. Nie popadaj w nałóg (żaden).
4.4. Zachowaj spokój wewnętrzny.
4.4.1.1. Mów sobie codziennie rano, świetnie jest.
4.4.1.2. Staraj się przedstawiać sobie wypadki przyszłe w sposób przyjemny.
5.1.1. Zanim coś ważniejszego powiesz albo zrobisz, zadaj sobie pytanie czy warto.
5.2. Sprawdź przed ważną decyzją czy nie bierzesz swoich życzeń za rzeczywistość.
5.3. Dbaj o zabezpieczenie twojej przyszłości.
6.1. Zachowaj umiar w poglądach.
6.3.1. Przedkładaj wiele małych przyjemności nad niewiele wielkich.
7. Powziętą decyzję wykonuj mocno i wytrwale.
8. Żyj dla swojego dzieła.
8.2.2. Nie rozczulaj się nad sobą.
10. Bądź ostrożna w stosunkach z innymi ludźmi.
10.1. Dopóki go lepiej nie poznasz, uważaj każdego poznanego człowieka za głupca (złośliwego).
10.2. Myśl i czuj niezależnie od innych.
12. Dawaj innym możliwie mało informacji o sobie.
14. Dbaj o życzliwość ludzi.
14.1.1. Jak ognia unikaj sporu z ludźmi mającymi władzę nad Tobą.
14.1.2. Nie wyrządzaj nikomu krzywdy, gdy Cię to nic albo mało kosztuje.
14.1.2.1. O ile możesz tego uniknąć, nie mów nikomu rzeczy nieprzyjemnych.
14.1.2.2. Nie krytykuj niczyjego narodu, wyznania w jego obecności.
14.2.3.2. Pochlebiaj rozmówcy.
15.1. Nie kłam i nie wprowadzaj w błąd o ile możesz.
16.04. Miej paru przyjaciół.
16.4.2. Bądź twoim przyjaciołom wierny.
3. Katechizm Kościoła Katolickiego
10 przykazań Bożych wg Księgi Wyjścia rozdział 20, wiersz 2-17
1. Jam jest Pan Bóg Twój, który Cię wywiódł z Ziemi Egipskiej, z Domu Niewoli.
2. Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną.
Nie będziesz miał czynił żadnej rzeźby ani obrazu tego, co jest na Niebie wysoko ani tego, co jest na Ziemi nisko ani tego, co jest w wodach pod ziemią, nie będziesz oddawał pokłonu i nie będziesz im służył, ponieważ Ja Pan Twój Bóg, Jestem Bogiem zazdrosnym, który karze występek ojców na synach do 3go i 4go pokolenia, względem tych, którzy mnie nienawidzą, okazuję zaś łaskę do tysięcznego pokolenia tym, którzy mnie miłują i przestrzegają moich przykazań.
Nie będziesz wzywał imienia Pana Boga Twego do czczych rzeczy, gdyż Pan nie pozostawi bezkarnie tego, który wzywa jego imienia do czczych rzeczy.
3. Pamiętaj o dniu szabatu, aby go uświęcić. 6 Dni będziesz pracować i wykonywać wszystkie twe zajęcia, dzień zaś 7 jest szabatem ku czci Pana Boga Twego. Nie możesz prze to w dniu tym wykonywać żadnej pracy ani Ty sam ani syn twój ani twoja córka, ani twój niewolnik, ani twoja niewolnica, ani twoje bydło, ani cudzoziemiec, który u twych bram mieszka. W 6 Dniach, bowiem uczynił Pan Niebo, Ziemię, Morze oraz wszystko, co jest w nich. W 7 zaś dniu odpoczął. Dlatego pobłogosławił Pan dzień szabatu i uznał go świętym.
4. Czcij ojca twego i matkę twoją abyś długo żył na ziemi, którą Pan Bóg twój da tobie.
5. Nie zabijaj.
6. Nie będziesz cudzołożył.
7. Nie będziesz kradł.
8. Nie będziesz mówił bliźniemu twemu kłamstwa jako świadek.
9. Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego. Nie będziesz pożądał żony bliźniego twego, ani jego niewolnika, ani jego niewolnicy, ani jego wołu, ani jego osła, ani żadnej rzeczy, która należy do bliźniego twego.
4. Władysław Boziewicz KODEKS HONOROWY
1 ROZDZIAŁ art.1
Pojęcie osoby zdolnej do żądania i dawania satysfakcji honorowej. Osobami honorowymi lub z ang. Gentelmenami nazywamy (z wykluczeniem osób duchownych) te osoby płci męskiej, które z powodu wykształcenia, inteligencji osobistej, stanowiska społecznego lub urodzenia wznoszą się ponad zwyczajny poziom uczciwego człowieka.
§ 8
Wykluczeni ze społeczności ludzi honorowych są osoby, które dopuściły się pewnego, określonego ściśle kodeksem honorowym czynem a więc indywidua następujące:
1. Osoby karane przez Sąd Państwowy za przestępstwo pochodzące z chciwości zysku lub inne mogące danego osobnika poniżyć w opinii ogółu
2. Denuncjant i zdrajca
3. Tchórz w pojedynku lub na polu bitwy
4. Homoseksualista
5. Dezerter z armii polskiej
6. Nieżądający satysfakcji za ciężką zniewagę wyrządzoną przez człowieka honorowego
7. Przekraczający zasady honorowe w czasie pojedynku lub pertraktacji honorowych
8. Odwołujący obrazę na miejscu starcia przed pierwszym złożeniem względnie pierwszą wymianą strzałów
9. Przyjmujący utrzymanie od kobiet niebędących jego najbliższymi krewnymi
10. Kompromitujący cześć kobiet w niedyskrecji
11. Notorycznie łamiący słowo honoru
12. Zeznający fałsz przed sądem honorowym
13. Gospodarz łamiący prawa gościnności przez obrażanie gości we własnym mieszkaniu
14. Ten, kto nie broni czci kobiet pod jego opieką zostających
15. Piszący anonimy
16. Oszczerca
17. Notoryczny alkoholik o ile w czasie nietrzeźwym popełnia czyny poniżające go w opinii publicznej, społecznej
18. Ten, kto nie płaci w terminach honorowych długów
19. Fałszywy gracz w hazardzie
20. Lichwiarz i paskarz
21. Paszkwilant i członek redakcji pisma paszkwilowego
22. Rozszerzający paszkwile
23. Szantażysta
24. Przywłaszczający sobie nie prawnie tytuł godności lub odznaczenia
25. Obcujący ustawicznie z ludźmi notorycznie niehonorowymi.
26. Podstępnie napadający z tyłu, z ukrycia
27. Sekundant, który naraził na szwank honor swojego klienta
28. Stawiający zarzuty przeciw honorowi osoby drugiej i uchylający się od podtrzymania ich przed sądem honorowym.