WENTYLACJA MECHANICZNA W INTENSYWNEJ TERAPI
HISTORIA…
Projekty urządzenia działającego jak respirator sporządził już w XV wieku Leonardo da Vinci. Pierwszy działający respirator był wynalazkiem Jean-Françoisa Pilâtre de Roziera, dokonanym na początku lat 80. XVIII wieku. Model ten wykorzystał następnie z powodzeniem na potrzeby pruskiego górnictwa Alexander von Humboldt, był on używany od 1799 roku. Respirator jako pierwszy opatentował Philip Drinker z Uniwersytetu Harvarda w Cambridge koło Bostonu w 1848 roku.
Jego urządzenie wyglądało jak duża metalowa skrzynia zamykana na klapę. Pacjent był umieszczony w środku - na zewnątrz wystawała mu tylko głowa. Szczelność aparatu zapewniały gumowe uszczelki przylegające ściśle do szyi pacjenta. Zmieniając ciśnienie wewnątrz urządzenia przy pomocy dwóch domowych odkurzaczy powodowano wymuszone podnoszenie lub ściskanie klatki piersiowej, co u pacjentów sparaliżowanych było jedyną szansą na podtrzymanie oddechu.
W październiku 1928 roku po raz pierwszy zastosowano "żelazne płuco" w bostońskim szpitalu dziecięcym. Oddychało ono za dziewczynkę chorą na Heine-Medina. Był to udoskonalony model - "Drinker Respirator" zbudowany przez Warrem Collins Inc. z Bostonu.
Pierwsza osobą żyjącą w żelaznym płucu był Frederick B. Smite junior, syn amerykańskiego magnata kolejowego. W roku 1936 w Pekinie nabawił się polio i wracał do Stanów Zjednoczonych w respiratorze. Smite, znany jako "człowiek w żelaznym płucu" zrobił wiele, żeby respirator stał się dostępny dla ludzi nie tak bogatych jak on sam. Zmarł 12 listopada 1954 roku w wieku czterdziestu czterech lat.
Nowoczesne respiratory pozwalają wtłaczać gazy oddechowe do płuc przez rurkę intubacyjną lub tracheotomijną, a wszystkie funkcje urządzenia są kontrolowane elektronicznie, za pomocą mikropresorów
FIZJOLOGIA ODDCHANIA
Wiek |
Norma oddech./min |
Nieprawidłowa ilość oddech./min |
Dorosły |
20 |
< 12 > 24 |
dziecko |
15-30 |
< 15 > 25 |
niemowlę |
25-50 |
< 25 > 60 |
NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA
Niewydolność oddechowa - to stan, gdy zaburzenia czynności układu oddechowego doprowadzają do upośledzenia wymiany gazowej w płucach i do spadku stężenia parcjalnego tlenu:
Poniżej 50 mmHg (6,7 kPa) (hipoksemia) przy oddychaniu powietrzem atmosferycznym
Poniżej 60 mmHg (8,0 kPa) w przypadku stosowania tlenoterapi
Lub wzrostu ciśnienia dwutlenku węgla powyżej 55 mmHg (7,5 kPa) (hiperkapnia).
Spadek pojemności życiowej poniżej 15 ml/kg mc
WSKAZANIA DO WENTYLACJI ZASTĘPCZEJ
Wskazania |
Norma |
Wskazania do wentylacji zastępczej |
Pojemność życiowa płuc |
65 - 75 ml / kg m.c |
Poniżej 15 ml / kg m.c |
Częstość oddechów |
12 - 20 min |
Powyżej 35 min |
Siła wydechu ( w wartościach ujemnych) |
74 - 100 cm H2O |
Poniżej 25 cm H2O |
FEV1 |
Zależne od wieku |
Poniżej10 ml / kg m.c |
PaO2 |
60 - 100 mmHg |
Poniżej 70 mmHg przy tlenoterapii FiO2 |
Różnica pęcherzykowo - włośniczkowa przy FiO2 |
50 - 200 mmHg ( 6,6 - 26 kPa) |
Większe niż 350 mmHg (40 kPa) |
PaCO2 |
35 - 45 mmHg ( 4,6 - 6 kPa) |
Większe od 55 mmHg ( 7,3 kPa) |
Vd/Vt |
0,3 |
Powyżej 0,6 |
TECHNIKI WENTYLACJI
PEEP (dodatnie ciśnienie końcowo wydechowe) - pod koniec fazy wydechowej pozostaje nadciśnienie w drogach oddechowych zapobiegające zapadaniu się pęcherzyków płucnych
IPPV - jest to określona objętość oddechowa, która zostaje dostarczona pacjentowi w określonej jednostce czasu
MMV - minimalna wentylacja minutowa
HEPPV -
SIMV - wdech synchroniczny z wysiłkiem oddechowym pacjenta
HFJV - wentylacja dyszowa wysokimi częstotliwościami
KONTROLA SZTUCZNEJ WENTYLACJI
Objawy kliniczne
Zabarwienie warg
Zabarwienie płytek paznokciowych
Drobne ukrwienie twardówek
Prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego i tętna
Zabarwienie krwi tętniczej i żylnej
Osłuchiwanie płuc
Symetryczne ruchy klatki piersiowej
Badania laboratoryjne
Badanie gazometryczne
Monitorowanie
Dolna granica alarmowa 30% objętości
Górna granica alarmowa (przy wprowadzeniu do znieczulenia 100% objętości śródoperacyjne 5% objętości powyżej stężenia tlenu niezbędnego dla pacjenta)
Górna granica alarmowa 10 mbar powyżej ciśnienia maksymalnego (alarm rozłączenia)
Granica alarmowa 5 mbar powyżej ciśnienia końcowowydechowego (minutowa pojemność wydechowa , częstość oddechowa
Inne ( kapnometria, pulsoksymetria)
KRYTERIA UPOWAŻNIAJĄCE DO ROZPOCZĘCIA PROCESU IDZWYCZAJENIA PACJENTA OD RESPIRATORA:
Objętość oddechowa |
> 5 ml / kg m.c |
Pojemność życiowa płuc |
> 10 - 15 ml / kg m.c |
Siła wdechu |
> - 25 cm H2O |
Częstość oddechu |
< 35 / min |
Wentylacja minutowa |
< 10 l /min |
Vn / Vt |
< 0,55 - 0,6 |
PaO2 przy FiO2 < 0,6 |
> 60 mmHg ( 8 kPa ) |
P(A-a)O2 przy FiO2 |
> 300 mmHg (40 kPa ) |
Ph |
> 7,30 |
PaCO2 wzrost po odłączeniu |
< 8 mmHg ( 1,06 kPa ) |
POWIKŁANIA WENTYLACJI MECHANICZNEJ
Zmniejszenie rzutu serca ( powrotu żylnego, ponieważ ciśnienia w klatce piersiowej)
RR, perfuzji serca, nerek, trzewi
ciśnienia śródczaszkowego (utrudnienie odpływu z żył szyjnych)
ADH (hormon antydiuretyczny)
płucnego oporu naczyniowego
barotrauma (należy unikać PIP>40 cm H20)
2