ŹRÓDŁA PRAWA PRACY
POWSZECHNE
KONSTYTUCJA RP
PRAWO WSPÓLNOTOWE
KODEKS PRACY
USTAWY
PRAGMATYKI ( ustawy kształtujące stosunek pracy - określonej grupy pracowników)
UMOWY MIĘDZYNARODOWE SAMOWYKONALNE
KONWENCJE MOP (Międzynarodowej Konferencji Pracy)
SPECYFICZNE
Służą decentralizacji procesu tworzenia prawa - powodują jego uelastycznienie
UKŁAD ZBIOROWE PRACY
REGULAMINY PRACY
REGULAMINY WYNAGRADZANIA
STATUTY
POROZUMIENIA ZBIOROWE
AKTY SPECYFICZNE - wyłączają stosowanie kodeksu i innych ustaw w przypadku korzystniejszego dla pracownika, ujęcia problemu
Normy aktów specyficznych - nazywamy postanowieniami
UKŁAD ZBIOROWY PRACY
jest tradycyjnym i najbardziej charakterystycznym źródłem prawa pracy
ma charakter NORMATYWNY -> wynika to z jego charakteru podmiotowego i przedmiotowego
układ zbiorowy jest umową
ZAWARCIE UKŁADÓW ZBIOROWYCH
układy zbiorowe mogą być ZAKŁADOWE i PONADZAKŁADOWE
stronami układu ZAKŁADOWEGO są -> organizacje związkowe i pracodawca
PODMIOTOWOŚĆ I PRZEDMIOTOWOŚĆ UKŁADU ZBIOROWEGO
To właśnie podmiotowość i przedmiotowość układu zbiorowego wyraża jego charakter normatywny
ZAKRES PODMIOTOWY
Układ zbiorowy pracy zawiera się dla wszystkich pracowników, zatrudnionych przez pracodawców objętych układem zbiorowym -> chyba, że strony w układzie postanowią inaczej
Jeżeli strony układu wykluczają jakąś grupę pracowników z objęcia układem, muszą to zrobić z uwzględnieniem zasady niedyskryminacji (np. osoby innej narodowości, czy nie przynależące do żadnego związku zawodowego -> tzw. negatywna wolność związkowa)
Jeżeli wyłączenie będzie miało charakter dyskryminujący -> nie będzie obowiązywać
Ograniczenia :
członkowie korpusu służby cywilnej
urzędnicy państwowi i samorządowi - zatrudnieni z mianowania, powołania wyboru
sędziowie i prokuratorzy
rozszerzenia:
byli pracownicy, członkowie rodzin pracowników
emeryci, renciści
chałupnicy (osoby świadczące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy - umowa o dzieło, zlecenia)
ZAKRES PRZEDMIOTOWY
Czyli treść układu zbiorowego, dzieli się na dwie części
NORMATYWNĄ
Określa prawa i obowiązki podmiotów objętych układem
Układ nie może naruszać praw osób trzecich, a jego postanowienia nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy
OBLIGACYJNĄ
Określa czas obowiązywania układu
Tryb dokonywania okresowych ocen funkcjonowania układu
Sposoby rozstrzygania sporów między stronami
Obowiązki związane z przestrzeganiem, rejestracją i wejściem w życie układu
Sposób publikacji układu i dostarczenie niezbędnej liczny egzemplarzy związkom
Sposób udostępnienia układu pracownikom do wglądu - i wyjaśnienie jego treści
GENERALIZACJA UKŁADÓW ZBIOROWYCH
Jest zdarzeniem zmieniającym sposób (zasięg) stosowania układu zbiorowego
Generalizacja oznacza -> ROZSZERZENIE -> stosowania układu zbiorowego
W całości lub części
Wobec pracowników nie objętych żadnym układem
Generalizacji w drodze ROZPORZĄDZENIA dokonuje MINISTER właściwy do spraw pracy
Przesłanki:
Materialna -> WAŻNY INTERES SPOŁECZNY
Formalna -> wniosek ponadzakładowej organizacji związkowej
i organizacji pracodawców