Wstęp:

Prawo podziału mówi, że dla układu trójskładnikowego, zawierającego dwie ciecze A i B oraz składnik C rozpuszczalny w każdej z nich, mamy:

K =

Gdzie: c
to stężenia molowe odpowiadające ułamkowi ( roztwór C w A )

c
to stężenie molowe odpowiadające ułamkowi ( roztwór C w B )

K to stała podziału zależna od parametrów P i T

W przypadku, gdy składnik dysocjuje lub asocjuje w jednej z faz, wzór przybiera postać:

K =

Gdzie n jest stałą

Wykorzystanie prawa podziału , wymaga znajomości wartości stałych K i n. Można by je wyznaczyć, mierząc stężenia : c
i c
w obu fazach pozostających ze sobą w równowadze. Ale taki sposób postępowania napotyka na trudności analityczne. Dlatego badaniu poddaje się jedną fazę, łatwiejszą do analizy. A mianowicie przygotowuje się roztwór wyjściowy C w A o stężeniu c
(
). Pobiera się jego próbkę o objętości V
(w l ) i dodaje cieczy B o objętości V
(w l ). Składnik C przechodzi częściowo do roztworu C w A do cieczy B. Po ustaleniu się równowagi stężenie c
w fazie C + A maleje do c
, a w fazie C + B osiąga wartość c
. A zatem liczba moli składnika C, których ubyło z roztworu C w A wynosi (c
- c
)* V
. Stąd stężenie c
jest równe:

c
=

Stężenia c
i c
mierzy się metodą miareczkowania objętościowego, kolorymetryczną, refraktometryczną itd. Stałą podziału podziału wyraża się więc ostatecznie wzorem:

K =

Uwzględniając, że zależność lg c
= f(lg c
) jest liniowa, można stąd obliczyć wielkości n i lg K.

Refraktometr - przyrząd optyczny do pomiaru współczynnika załamania światła n różnych ośrodków; działanie większości refraktometrów oparte jest na zużytkowaniu zjawiska załamania światła w pryzmacie wykonanym z badanej substancji ( bezpośrednio wyznacza się kąt najmniejszego odchylenia promienia świetlnego w pryzmacie) lub zjawiska całkowitego wewnętrznego odbicia. Dokładność pomiaru tymi refraktometrami jest rzędu

10^-5- 10^-4; większą dokładność, 10^-8 osiąga się w refraktometrach interferencyjnych (np.: r. Jamina ); wartość n wyznacza się wówczas z wielkości przesunięcia prążków interferencyjnych, które powstaje po wstawieniu badanego ciała w bieg jednej z dwu interferujących z sobą wiązek światła.

---