Patologia ukł.pokarmowego:
Klasyfikacja TNM:
(przełyk, żołądek, jelita)
Tis-zmiany tylko w bł.śl. (rak przedinwazyjny)
T1-zmiana przekracza bł.podstawną (obejmuje bł.podśluzową)
T2- zmiana obejmuje warstwę mm.
T3- zmiana obejmuje całą grubość ściany dochodząc do przydanki (naciek pełnościenny)
T4- naciek obejmuje ściane i dochodzi do sąsiednich tk. i narządów
Odbytnica: kanał odbytu
T1- śr.guza<2cm
T2- śr.guza 2-5cm
T3- śr.guza >5cm
T4- obojętna śr.guza ale jest naciek sąsziednich narządów
N- nodus (przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych)
Rak żołądka:
N1- 1-6 węzłów chł.
N2- >15 węzłów chł.
N3- >15 węzłów + przerzuty
Jelito grube:
N1- do 3 węzłów chł.
N2- >3 węzłów chł.
M- metastasis (przerzut)
M0- brak przerzutów
M1- są obecne przerzuty do innych narządów
Przełyk:
-zwęrzenie przełyku (w dolnym odcinku- refluks)
Przełyk Barreta- metaplazja przełyku
Refłuks jest powodem licznych zmian przełykowych (nadżerki, owrzodenia bł.śl.,zwężenie światła przełyku- następstwo owrzodzeń), pozaprzełykowych (astma oskrzelowa,nawracające stany zaplne krtani,płuc,pruchnica).
Stany przedrakowe przełyku:
Dysplazja
-przełyk Barretta (dysplazja)
-zesp. Peterson-Kelly(dyspalzja+zwężenie górnego odcinka przełyku)
Rak wczesny przełyku:
- w obrębie nabł.
- w obrębie blaszki właściwej bł.śl. (carcinoma intramucosum)- przerzuty 5%
- w obrębie bł.podśl. (carcinoma submucosum)- przerzuty 50%
Naciekanie okolicznych tk. przez raka przełyku:
1. Część górna:tchawica,opłucna,nn.krtaniowe wsteczne,tt.szyjne.
2. Część środkowa: oskrzele główne lewe,przewód piersiowy,łuk aotry,opłucna.
3. Część dolna: osierdzie,serce,opłucna,aorta zstępująca.
Żołądek:
Klasyfikacja zapaleń żołądka:
1.ostre zapal. żołądka
- krwotoczne
- nadżerkowe
2. przewlekłe zapal. żołądka
a. powierzchowne:
- aktywne (obecne neutrofile,limfocyty)
- nieaktywne (nie ma neutrofili)
b. zanikowe:
-aktywne
- nieaktywne
c. zanik bł.śl. żołądka
System Sydney:
1. podział histologiczny
-etiologia
-topografia
-morfologia
2. pochodzenie endoskopowe
-topografia
- terminologia opisowa
-kategorie endoskopowe
Przy endoskopi- istotne miejsce wycinka oraz ilość wycinków.
Endoskopowe cechy zapal. żołądka:
Obrzęk, zaczerwienienie, kruchość bł.śl., płaska nadżerka, nadżerki unesione, rozrost fałdów żołądka, zanik fałdów żołądka.
Endoskopowe postacie zapaleń żołądka:
Rumieniowo-wysiękowe, nadżerkowe płaskie, nadżerkowe uniesione, z zianikiem, krwotoczne, z zanikiem treści jelitowej, rozrostem fałdów
Ocena histologiczna:
Lokalizacja zmian, prawidłowa bł.śl., zapalenie ostre i przewlekłe,zanik, aktywność, metaplazja jelitowa, helicobacter phylori
Stany przedrakowe żołądka:
- gruczolaki brodawczakowate
- zmiany zanikowe bł.śl.żołądka przebiegające z niedokrwistością
- przewlekły nieżyt zanikowy żołądka i metaplazja zanikowa
-zmiany bł.śl.kikuta żołądka po wykonanym wycięciu z powodu choroby wrzodowej
-przewlekły wrzód żołądka
- choroba Menetriera (rozrost bł.śl.)
-zmiany dysplastyczne w bł.śl.żołądka
Rak wczesny żołądka:
- carcinoma intramucosum (przerzuty 5.3%, 5letnie przeżycie 100%)
-carcinoma submucosum ( przerzuty 19%, 5letnie przeżycie 90%)
Celiaklia (choroba trzewna):
Mikroskopowo:
Znaczny zanik kosmków aż do obrazu płaskiej bł.śl. Wydłużenie krypt gruczołowych, Spłaszczenie nabł.powierzchniowego. Obniżenie lub brak rąbka szczoteczkowego enterocytów. Zwiększenie ilości limfocytów śródnabłonkowych. Obfity naciek zapalny w blaszce właściwej.
Choroba Lesniowskiego i Crohna:
Nieswoiste ziarniakowe zapalenie jelita. Może zajmować cały przewód pokarmowy ale najczęściej dotyczy jelita krętego,krętego i grubego lub grubego. Umiejscowienie zmian ma charakter odcinkowy. Występują liczne owrzodzenia powodujące przetoki jelitowo-jelitowe, jelitowo-pęchrzowe, jelitowo-skórne. Rozwija się początkowo skrycie.Objawy osłabienie,znurzenie,brak łaknieniagorączka. Pozniej biegunki i bóle brzucha.
Powikłanie: toksyczne zapal.jelita, ropniaki, krwawienia prowadzace do niedokrwistości
Powikłania choroby wrzodowej:
Krwotok lub przewlekłe krwawienie, perforacja do jamy otrzewnej, penetracja do trzustki,wstrząs,zwężenie oddźwiernika,żołądek klepsydrowaty.