Zasadnicze elementy polityki Wspólnoty w dziedzinie energii:
• poprawa efektywności energetycznej (zmniejszenie energochłonności)
• wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych
Elementy te maja duże znaczenie dla zwiększenia bezpieczeństwa dostaw energii. Sprzyjają również rozwojowi gospodarczemu i społecznemu poprzez:
• wspieranie rozwoju technologicznego i innowacji,
• wspieranie rozwoju regionalnego i lokalnego, zwłaszcza na obszarach wiejskich i odizolowanych
• wzrost zatrudnienia
Do pakietu środków niezbędnych do redukcji emisji gazów cieplarnianych i spełnienia postanowień Protokołu z Kioto do Ramowej Konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu zalicza się:
kontrola zużycia energii
oszczędność energii,
zwiększanie efektywności energetycznej,
wzrost stosowania energii ze źródeł odnawialnych.
Całkowity cel krajowy dla Polski w zakresie udziału energii z OZE w końcowym w końcowym zużyciu energii brutto w 2020 r. wynosi:
15%
Udział energii ze źródeł odnawialnych we wszystkich rodzajach transportu w 2020 r. powinien wynosić co najmniej:
10 % końcowego zużycia energii w transporcie.
Dyrektywa 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych określa:
obowiązkowe krajowe cele ogólne dotyczące udziału energii odnawialnej w bilansie energii pierwotnej.
6. Mechanizmy wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce to:
• obowiązek zakupu energii produkowanej z OZE w całości wytworzonej energii elektrycznej oraz w takiej ilości, by zaspokajała zapotrzebowanie odbiorców końcowych dla energii cieplnej,
• wiodącym mechanizmem wsparcia wykorzystania OZE w Polsce jest system świadectw pochodzenia wydawanych dla energii produkowanej ze źródeł odnawialnych.
7. Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii z dnia 14 sierpnia 2008 (Dz.U. 2008, nr 156, poz. 969) zawiera w sobie:
• dane dotyczące udziału ilościowego energii elektrycznej z OZE, który przedsiębiorstwo energetyczne musi przedstawić do umorzenia prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki w postaci świadectw pochodzenia.
• Wymagania dotyczące zwiększania udziału biomasy rolnej produkcji energii.
8. Podstawowy dokumentem w polskim ustawodawstwie dotyczącym zagadnień związanych z energetyką, w tym energetyką odnawialną, jest:
Prawo Energetyczne (Dz.U. 2006 Nr. 89, poz. 625; Dz. U. 2010 Nr. 21, poz. 104)
9. Najważniejsze mechanizmy wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce:
- obowiązek zakupu energii produkowanej z OZE w całości wytworzonej energii elektrycznej oraz w takiej ilości, by zaspokajała zapotrzebowanie odbiorców końcowych dla energii cieplnej;
- wiodącym mechanizmem wsparcia wykorzystania OZE w Polsce jest system świadectw pochodzenia wydawanych dla energii produkowanej ze źródeł odnawialnych.
10. Jaką najważniejszą zmianę wprowadza Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 23 lutego 2010 r. (Dz.U. 2010. nr 34, poz. 1862), zmieniające rozporządzenie z dnia 14 sierpnia 2008 (Dz.U. 2008, nr 156, poz. 969)?
• W §2 pkt. 1 zmiana brzmienia definicji biomasy
11. Jak będzie się zmieniał udział biomasy rolniczej w produkcji energii elektrycznej w okresie do roku 2017 dla:
1. źródła o mocy powyżej 5 MW, współspalającego biomasę (biogaz) z innymi paliwami ?
- W 2010 roku mają wykorzystywać 25% biomasy pochodzenia rolniczego
- w 2015 roku mają wykorzystywać 100% biomasy pochodzenia rolniczego
2. źródła w układzie hybrydowym o mocy powyżej 20 MW?
- w 2010 roku 20 % biomasy rolniczej
- w 2015 roku 40 % biomasy rolniczej
- w 2017 roku 60 % biomasy rolniczej
3. źródła spalającego wyłącznie biomasę o mocy powyżej 20 MW?
- w 2010 roku 20%
- w 2015 roku 40%
- w 2017 roku 60%
12. Co reguluje Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U.z 2006, nr 169, poz 1199)?
Reguluje podstawowe zagadnienia związane z produkcją i obrotem biopaliw w Polsce.
- obliguje producentów i importerów paliw do realizacji Narodowego Celu Wskaźnikowego (NCW), zapewnia minimalny udział biokomponentów w paliwach wprowadzanych na rynek lub zużywanych na potrzeby własne;
- nakłada limity ilości biopaliw wytwarzanych przez rolników na użytek własny;
- określa surowce, jakie powinny być wykorzystywane przy wytwarzaniu biokomponentów.
13. Definicja energii:
Energia gr.- skalarna wielkość fizyczna charakteryzująca stan układu fizycznego (materii) jako jego zdolność do wykonania pracy.
Energia występuje w różnych postaciach np: energia kinetyczna, energia sprężystości, energia cieplna, energia jądrowa.
Z punktu widzenia termodynamiki niektóre formy energii są funkcjami stanu i potencjałami termodynamicznymi. Energia i jej zmiany opisują stan i wzajemne oddziaływania obiektów fizycznych (ciał, pól, cząstek, układów fizycznych), przemiany fizyczne i chemiczne oraz wszelkiego rodzaju procesy występujące w przyrodzie.
Energia jest wielkością addytywną.
Energię we wzorach fizycznych zapisuje się najczęściej za pomocą symbolu E.
14. Zależność energia a masa:
Źródłem energii jest zmniejszenie (defekt) masy!!!
15. Sposoby wyzwolenia energii zawartej w materii:
1. Zmiana elektronowych wiązań atomowych w procesie reakcji chemicznych. Szczególnie ważnymi procesami są reakcje egzotermicznego lub elektrochemicznego spalania, gdyż są ważnymi źródłami ciepła i elektryczności, a pośrednio także zmian energii mechanicznej.
2. Rozbicie i zmiana związku pomiędzy nukleonami ciężkich jader przy jądrowych reakcjach rozszczepieniowych lub łączenia nukleonów jader lekkich w jądrowych reakcjach syntezy.
3. Zupełne przemiany substancji w pole sił przy reakcjach anihilacji (syntezie materii i antymaterii)*
16. Postacie energii:
Energia mechaniczna - związana jest z najprostsza forma ruchu materii, tj. ruchem mechanicznym ciał, a wiec z zachodzącymi w czasie zmianami położenia ciała (energia kinetyczna) i z samym położeniem tego ciała względem innych (energia potencjalna).
Energia elektryczna - jest to energia związana z ładunkami elektrycznymi (jonami, elektronami). Pod pojęciem energii elektrycznej rozumie sie zarówno energie elektrostatyczna związana z ładunkami nieruchomymi, jak również energie elektrodynamiczna związana z ładunkami poruszającymi się.
Energia promienista - jest energia przenoszona przez zmienne pola elektromagnetyczne. Energia promienista jest energia widzialnego światła, promieniowania cieplnego. fal radiowych itd.
Energia chemiczna - stanowi energie wiązania związków chemicznych. Jest ona uwarunkowana wzajemnym oddziaływaniem atomów (lub jonów) w cząsteczce.
W wyniku reakcji energia chemiczna może sie wydzielać w innych postaciach.
Energia jądrowa - stanowi energie wiązania nukleonów w jadrze atomowym i jest uwarunkowana oddziaływaniem nukleonów.
17. Jednostki energetyczne:
18. Przemiany energetyczne: transformacja i konwersja energii:
Transformacja energii - Zmiana parametrów tego samego nośnika (ciepło na ciepło)
Konwersja energii - Zmiana rodzaju nośnika (postaci) energii z jednego na drugi (energia
chemiczna na energie mechaniczna)
19. Sprawność chwilowa:
sprawność chwilowa pojedynczego ogniwa (przetwornika, odbiornika), w którym występują straty ∆P mocy.
20. Sprawność energetyczna:
- sprawność średnia w okresie czasu pojedynczego ogniwa (przetwornika, odbiornika), w którym występują straty ∆E energii
21. Moc cieplna: ilość ciepła wytworzonego lub dostarczonego do podgrzania określonego nośnika ciepła lub odebrana od tego nośnika w ciągu godziny
22. Energia pierwotna:
Energia która nie podlegała żadnym przemianom. Zawarta w
nieprzetworzonych nośnikach energii:
• kopalnych
• odnawialnych
23. Energia wtórna:
Energia otrzymana w wyniku przemian energii pierwotnej
Przetwórnie energii pierwotnej
• elektrownie, ciepłownie i elektrociepłownie
• koksownie i gazownie
• rafinerie
24. Energia finalna brutto:
Finalne zużycie nośników energii na potrzeby energetyczne + straty
energii elektrycznej i ciepła w przesyle i dystrybucji + zużycie własne
energii elektrycznej i ciepła do produkcji energii elektrycznej i ciepła
25. Energia końcowa: (finalna, bezpośrednia)
Energia przystosowana do odbiorników
Przykłady rodzajów odbiorników
• Oświetlenie
• Urządzenia grzewcze
• Wytwornice pary
• Piece przemysłowe
• Silniki
• Urządzenia przemysłowe
26. Energia użyteczna: Energia po przemianie w odbiornikach
27. Wskaż prawidłową sekwencję procesów w biologicznym łańcuchu paliwowym: produkcja biomasy -> transport -> formowanie paliwa -> transport -> przetwarzanie na energię -> transport -> zagospodarowanie odpadów
28. Wskaż prawidłową sekwencję procesów w łańcuchu przetwarzania słomy na paliwo stałe:
prasowanie słomy -> załadunek + transport -> składowanie
29. Wskaż prawidłową sekwencję procesów w łańcuchu przetwarzania materiałów pochodzenia roślinnego na paliwa stałe w postaci brykietów lub pelet:
- rozdrabnianie wstępne
- suszenie
- Rozdrabnianie końcowe
- Mieszanie
- brykietowanie
- schładzanie
-przesiewanie
- pakowanie
30. Formy energii użytkowej wytwarzanej ze słomy:
- ciepło
- EE+ciepło
31. Efektywność wykorzystanie ciepła otrzymywanego z bezpośredniego spalania słomy zależy od: możliwości jego czasowego magazynowania
32. Biopłyny to: ciekłe paliwa dla celów energetycznych, innych niż w transporcie, w tym do wytwarzania energii elektrycznej oraz energii ciepła i chłodu, produkowane z biomasy.
33. Biopaliwa to: ciekłe lub gazowe paliwa dla transportu, produkowane z biomasy.
34. Biogaz to: gaz opałowy produkowany z biomasy i/lub z części odpadów ulegającej biodegradacji, który może być oczyszczony do poziomu odpowiadającego jakości gazu naturalnego, dostosowania jako biopaliwa, lub gaz drzewny
35. Procesy przetwarzania odpadów organicznych (w tym słoma) oraz roślin z plantacji energetycznych na paliwa:
- Rozdrabnianie
- Zagęszczanie (prasowanie, rozdrabnianie, brykietowanie, granulowanie)
- Fermentacja metanowa
- Gazyfikacja
- Piroliza
- Fermentacja etanolowa(hydroliza drewna)
36. Procesy przetwarzania roślin zbożowych i okopowych na paliwa:
Fermentacja etanolowa
37. Procesy przetwarzania roślin oleistych na paliwa:
- Tłoczenie
- Estryfikacja
38. Piroliza to: Termiczny rozkład i odgazowanie organicznych składników odpadów prazy
znacznym niedomiarze powietrza w reaktorze ogrzewanym do 450-750oC
Sucha destylacja lub destylacja rozkładowa
Produkty pirolizy:
gazy cieplne, kondensaty wodne i oleiste oraz
pozostałości stałe, zawierające węgiel
39. Rodzaje procesów pirolitycznych:
- Konwencjonalna - głównym produktem jest gaz,
- Szybka - głównym produktem jest olej pyro lityczny
- Błyskawiczna - głównym produktem jest olej pyrolityczny
40. Wskaż prawidłową sekwencję przebiegu procesu pirolizy:
Przebieg procesu pirolizy:
• Suszenie biomasy do wilgotności <10%
• Mielenie biomasy
• Reakcja pirolizy
• Wydzielenie produktów stałych
• Schładzanie i gromadzenie biooleju (biogazu)
41. Gazyfikacja to:
Proces produkcji gazu generatorowego zwany gazyfikacja (zgazowaniem) polega na niekompletnym spalaniu biomasy (paliwa stałego) przy użyciu tlenu (powietrza) i pary wodnej lub ich mieszaniny.
W wyniku zgazowania otrzymuje sie gaz syntezowy (syngas, gaz drzewny) składający sie z tlenku węgla, wodoru i metanu w różnych proporcjach.
42. Rodzaje generatorów gazu: Rodzaje generatorów gazu.
A) ze złożem stałym -
• zgazowanie przeciwprądowe
• zgazowanie współprądowe
• zgazowanie poprzeczne
B)ze złożem fluidalnym -
• układ klasyczny
• układ z cyrkulacja złoża
43. Typy fermentacji metanowej:
• psychrofilna - zachodzi w temperaturze otoczenia (poniżej 25 stopni), trwa minimum 70-80 dni, zwykle zachodzi w szambie, osadniku Imhoffa oraz w otwartych basenach fermentacyjnych; powstający biogaz nie jest ujmowany i stanowi zanieczyszczenie
atmosfery
• mezofilna - przeprowadzana w temperaturze 30-40 stopni, trwa około 30 dni, w zamkniętych komorach fermentacyjnych z których ujmowany jest biogaz. Mimo konieczności podgrzewania komory fermentacyjnej, fermentacja mezofilna posiada dodatni bilans
energii.
• Termofilna - trwa 15-20 dni, zachodzi w temperaturze powyżej 40 stopni w zamkniętych komorach, przy ujemnym bilansie energetycznym.
44. Wskaż prawidłową sekwencję przebiegu (etapów) procesu fermentacji metanowej:
- hydroliza prowadząca do rozkładu polimerów organicznych do związków o prostszej budowie, obejmująca w szczególności rozkład białek do aminokwasów, lipidów do alkoholi i wyższych kwasów tłuszczowych oraz węglowodanów do cukrów prostych
-acidogeneza, podczas której z produktów hydrolizy wytwarzane SA kwasy karboksylowe, głównie walerianowy, mrówkowy i propionowy
- acetogeneza, podczas której powstaje octan produkowany przez heterotrofy z glukozy oraz przez autotrofy z dwutlenku wegla i wodoru
- metanogeneza, czyli wytworzenie metanu przez metanogeny z octanu lub na drodze redukcji dwutlenku węgla wodorem
45. Wskaż typy fermentacji metanowej wykorzystywane w biogazowniach:
Wydaje mi się że taka sama odp jak w pytaniu 43
46. Rodzaje paliw pozyskiwanych z biogazu:
Gaz sieciowy (ciepło+EE)
Biopaliwo(EM - transport):
- ciekłe
- gazowe
Biopłyn (ciepło+EE)
Wodór (EM- transport)
47. Formy energii użytkowej uzyskiwanej z biogazu:
48. Ile wynosi koszt jednostkowy (roczny) pozyskiwania energii cieplnej ze spalania drewna. Dane: koszt inwestycji, współczynniki amortyzacji i remontów, lata użytkowania, cena opału, ilość pozyskiwanej energii
1.O efektywności pozyskiwania ciepła ze spalania słomy decyduje przede wszystkim:
Wartosc biezaca netto [NPV
49. W analizach kosztów pozyskiwania energii cieplnej z biomasy nie uwzględnia się:
50. Ile wynosi koszt zużytego paliwa słomiastego, jeżeli wielkość powierzchni ogrzewanej wynosi F = 100 m2, wskaźnik rocznego zużycia słomy nb = 62 kg/m2 rok , a cena 1 Mg słomy ce = 150 zł:
Roczne zuzycie nosnika energii (opału), jedn/rok
I=nB*A
A - powierzchnia ogrzewana, m2
koszt zakupu opału
Kz=I*Cn
I - roczne zuzycie opału [kg/a]
Cn - cena jednostkowa nosnika energii [zł/a]
51. Ile wynosi jednostkowy koszt eksploatacji kotłowni opalanej drewnem (bez kosztów opału), jeżeli nakłady inwestycyjne Ki = ….. zł, czas eksploatacji urządzeń t = 10 lat, wskaźnik kosztów remontów, obsługi d = 0,005, roczne zapotrzebowanie energii cieplnej Er = …… kWh:
Ku=Ki(1+d*t)/Er*t
52. Do statycznych wskaźników oceny efektywności inwestycji w zakresie energii odnawialnej zalicza się:
okres zwrotu nakładów inwestycyjnych [T]
53. Do dynamicznych wskaźników oceny efektywności inwestycji w zakresie energii odnawialnej zalicza się:
wartosc biezaca netto [NPV], wewnetrzna stopa zwrotu [IRR], rentownosc projektu [PI],
54. Ile wynosi okres zwrotu nakładów dla inwestycji polegającej na zastąpieniu kotłowni węglowej kotłownią opalaną słomą. Dane: koszt inwestycji……; średnioroczne wpływy z różnicy między całkowitymi rocznymi kosztami ogrzewania porównywalnych technologii [zł/a]
T = Ki / Cf
Ki - nakłady początkowe [zł]
Cf - średnioroczne wpływy z różnicy między całkowitymi rocznymi kosztami ogrzewania porównywalnych technologii [zł/a]
55. Ile kg SO2 wyemituje w ciągu roku kotłownia węglowa o mocy kotła = ….. kW, jeżeli czas pracy kotłlowni = 1800 godz a poziom emisji jednostkowej = 0,7 kg SO2/GJ: