KONKURENCJA MONPOLISTYCZNA I OLIGOPOL, Własna Firma, Ekonomia


Marta Pokropenko

administracja sem.I

MONOPOL I OLIGOPOL NA RYNKU.

Konkurencja między przedsiębiorstwami to ważne zagadnienie we współczesnej ekonomii. Gospodarka nie funkcjonowałaby bez konkurencji.

Konkurencja monopolistyczna występuje w gałęziach, które charakteryzują się następującymi celami:

  1. Na rynku działa wielu producentów i wielu nabywców.

  2. Istnieje nieograniczona swoboda wejścia nowych firm na rynek danej gałęzi.

  3. Produkty wytwarzane przez różne firmy nie są jednorodne , są zróżnicowane pod względem cech użytkowych oraz mają bliskie substytuty.

  4. Producenci i konsumenci mają doskonałe informacje o rynku.

Monopol, forma rynku, na którym działa jeden sprzedawca przy nieograniczonej liczbie nabywców. Może przybierać formę związków producentów dających przewagę ekonomiczną nad konkurentami poprzez osiąganie wyższych zysków, dzięki korzystnemu kształtowaniu cen sprzedaży, jak i wobec możliwości narzucania niskich cen dostawcom.
Przesłanką istnienia monopolu może być posiadanie patentu, praw autorskich lub prawo wyłączności na sprzedaż danego produktu na danym rynku, co może być wzmocnione posiadaniem znaku firmowego o marce światowej. Państwo może inspirować konkurentów do zredukowania ujemnego działania monopolistów (prawo antymonopolowe), może również nakładać nadmierne opłaty działając jako monopolista. Monopole regulowane przez rząd czy monopole prywatne mogą stanowić barierę w rozwijaniu efektywnej konkurencji.

Jako typowe przykłady firm działających w warunkach konkurencji monopolistycznej podaję się małe sklepiki osiedlowe (mogą one wykorzystywać swoje dogodne położenie i ustalać ceny do wyższe niż w supermarkecie), restauracje (zróżnicowane pod względem wystroju wnętrza, atrakcyjności i różnorodności potraw), zakłady fryzjerskie i kosmetyczne oraz innego rodzaju usługi.

Dążąc do utrzymania lub wzmocnienia swojej pozycji na rynku firmy stosują różne formy walki konkurencyjnej. Mogą zaoferować na przykład niższą cenę od cen oferowanych przez konkurentów. Tę formę walki konkurencyjnej nazywa sie konkurencją cenową. Dla konkurencji monopolistycznej bardziej charakterystyczna jest konkurencja niecenowa, zmierzająca do zróżnicowania produktów przez wprowadzenie zmian jakościowych produktów , popularyzację marki firmowej, uatrakcyjnienie formy sprzedaży, stosowanie efektownych opakowań, korzystnych warunków gwarancji serwisu itp. Ważnym elementem konkurencji niecelowej jest postęp techniczny stwarzający warunki dalszego różnicowania produktów oraz promocja sprzedaży (reklama) umożliwiająca dotarcie do nowych klientów.

Oligopol jest kolejną formą niedoskonałej konkurencji. Charakteryzuje się on następującymi cechami:

  1. Na rynku występuje niewielka liczba producentów, którzy opanowali rynek danego produktu oraz duża liczba kupujących.

  2. Swoboda wejścia na rynek jest ograniczona względami technologicznymi lub ekonomicznymi.

  3. Produkty wytwarzane przez oligopol mogą być zarówno jednorodne, jak i zróżnicowanie .

  4. Producenci i konsumenci mają doskonała informację o rynku.

Z tego że na rynku oligopolistycznym istnieje niewielu producentów i każdy z nich ma znaczący udział w rynku, wynika silna współzależność między nimi. Każda z firm musi brać pod uwagę działania innych firm. Jeśli jedna firm zmieni ceny, jakość produktu lub kwoty przeznaczone na reklamę, wpływa to nie tylko na wielkość sprzedaży w tej firmie ale również wpływa na poziom sprzedaży w innych firmach. Nie ma jednej, ogólnej teorii dotyczącej równowagi oligopolu, ponieważ decyzje firm oligopolistycznych są zdeterminowane reakcjami i zachowaniami ich rywali. Zachowania te mogą być różne, często bardzo trudne do przewidzenia. Z tego względu w analizach teoretycznych przyjmuje się różne założenia i powstają różne teorie dotyczące zachowania oligopolu.

Porozumienia monopolistyczne (jawne bądź tajne) mają na celu uniknięcie walki konkurencyjnej i maksymalizacje zysku. Uzgadniając politykę cenową, rozmiary produkcji lub dzieląc rynki zbytu przedsiębiorstwa oligopolistyczne zachowują się jak pełny monopolista - mogą maksymalizować zyski przez ograniczenie rozmiarów produkcji i podnoszenie cen. Równocześnie jednak przedsiębiorstwa mają wielką pokusę „przechytrzenia” rywali i działania na własną rękę. Stosunkowo duże prawdopodobieństwo zawierania porozumień monopolistycznych istnieje wówczas , gdy spełnione są następujące warunki:

Pozycja Monopolisty w zakresie produkcji lub zbytu umożliwia przedsiębiorstwu ustalenie ceny monopolowej i osiąganie większych zysków w porównaniu do warunków rynku konkurencyjnego. Z tej racji dążenie przedsiębiorstw do monopolizowania działalności gospodarczych jest cecha rozwijającej się gospodarki rynkowej.
Istnieją dwie drogi umożliwiające przedsiębiorstwom osiąganie pozycji monopolistycznej:

Z punktu widzenia konsumenta istniejąca na rynku konkurencja jest zjawiskiem pozytywnym, konsument taki ma prawo wyboru z szerokiej gamy produktów o zróżnicowanej cenie i porównywalnej czasem jakości.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Konkurencja monopolistyczna i oligopol, studia, Geografia, Ekonomia
ekonomia(1), Własna Firma, Ekonomia
własna firma (22 str), Ekonomia, ekonomia
biznes i ekonomia reguly small biznesu wlasna firma w praktyce zbigniew mendel ebook
Dotacja na rozwój przedsiębiorstwa w województwie łódzkim, Własna Firma - Projekt Unijny
ekonomia konkurencja doskonała i pełny monopol (4 str), EKONOMIA I FINANSE
38 Własna Firma(bitnova info)
coaching Własna firma
Nowoczesne metody kierowania firmą, Ekonomia
Jak można zarejestrować w ZUS własną firmę, Własna firma
Wynagrodzenia - material do zaliczenia, Własna Firma - Projekt Unijny
Co po ZUS-ie, Własna firma
Walka konkurencyjna przedsiębiorstw poprzez alianse strategiczne, Ekonomia-FiR
NOTATKA Konkurencja niedoskonała Konkurencja monopolistyczna i oligopol
Dofinansowanie z PFRON na pracownika, Własna Firma - Projekt Unijny
wlasna firma, Budowlane
wlasna firma, BHP
Własna firma [loskominos], REFERATY

więcej podobnych podstron