Ten dodatek ma służyć jako skrócony przewodnik zawierający dane o niektórych ważnych poleceniach wymienionych w tekście książki.

Omówimy następujące polecenia:

• find

• ftp

• 
  ls

• ps

• vi

Jeśli zamierzasz pracować z wierszem poleceń systemu Linux w szerszym zakresie, polecamy dwie książki:

• Linux in a Nutshell, 2^nd Edition, autorstwa Ellen Siever (Sebastopol, CA: O'Reilly & Associates, 1999). Jest dość monotonna, ale zrozumiała w stylu podobnym do innych pozycji z serii „Nutshell”.

• Po prostu UNIX, autorstwa Deborah S. Ray oraz Eric J. Ray (Berkeley, CA: Peachpit Press, 1998; wydanie polskie Wydawnictwo Helion 1999). Dokładnie wyjaśnia wszelkie zagadnienia związane z używaniem poleceń w systemach uniksowych.

find Polecenie find posiada wiele opcji, z których można korzystać przy wyszukiwaniu plików spełniających zadane kryteria. Składnia tego polecenia jest następująca: find [katalogi] [warunki] Warunki można grupować, używając nawiasów okrągłych, które należy poprzedzić ukośnikiem, aby uniknąć ich interpretacji przez powłokę: \( ... warunki ... \) Warunki można negować za pomocą znaku wykrzyknika (! - w nowomowie uniksowej zwany również bang) i tworzyć alternatywy dzięki operatorowi -o. W tabeli A.1 zebraliśmy niektóre przydatne warunki.

Tabela A.1. Przydatne warunki polecenia find.

Warunek	Opis
-atime +n | -n | n	Znajdź pliki, które były używane więcej niż n (+n), mniej niż n (-n) lub dokładnie n dni temu
-ctime +n | -n | n	Znajdź pliki, które zostały zmodyfikowane więcej niż n (+n), mniej niż n (-n) lub dokładnie n dni temu
-group grupa	Znajdź pliki należące do grupy o podanym numerze
-mount	Znajdź pliki, które są zamontowane w tych samych systemach plików co katalogi
-name wzorzec	Znajdź pliki, których nazwy pasują do wzorca, na przykład polecenie find -name 'my*' spowoduje wyszukanie wszystkich plików, których nazwy rozpoczynają się od liter my
-print	Warunek domyślny - powoduje wyświetlanie nazw znalezionych katalogów i plików, z zastosowaniem pełnych ścieżek dostępu.
-user użytkownik	Znajdź pliki należące do użytkownika (określonego identyfikatorem lub przez numer)

ftp Program ftp po połączeniu się z serwerem wyświetla własny wiersz poleceń. Tabela A.2 zawiera niektóre z bardziej przydatnych poleceń ftp.

Tabela A.2. Przydatne polecenia ftp.

Polecenie	Znaczenie
ascii	Uruchamia tekstowy tryb przesyłania plików (przydatny do przenoszenia plików HTML pomiędzy systemami Linux i Windows)
binary	Uruchamia binarny tryb przesyłania plików
bye	Kończy sesję FTP i zamyka program ftp
cd katalog_zdalny	Zmienia katalog bieżący w systemie zdalnym
cdup	Zmienia katalog bieżący w systemie zdalnym na katalog nadrzędny
delete plik_zdalny	usuwa plik w systemie zdalnym
get plik_zdalny	Pobiera plik zdalny z serwera
help polecenie	Wyświetla informację o działaniu polecenia
lcd katalog	Zmienia katalog bieżący w systemie lokalnym
ls katalog_zdalny	Wyświetla zawartość katalogu zdalnego
mget pliki_zdalne	Pobiera pliki z serwera w oparciu o nazwę mogącą zawierać symbole wieloznaczne
mkdir nazwa_katalogu	Tworzy (zakłada) katalog w systemie zdalnym
mput pliki_lokalne	Przesyła pliki lokalne do serwera w oparciu o nazwę mogącą zawierać symbole wieloznaczne
open host	Otwiera połączenie FTP z podanym hostem
put plik_lokalny	Przesyła plik lokalny do serwera
pwd	Wyświetla katalog bieżący w systemie zdalnym
system	Wyświetla informacje o systemie operacyjnym działającym w systemie zdalnym
user id_użytkownika [hasło]	Pozwala podać nowy identyfikator użytkownika i hasło, jeśli chcesz zalogować się jako inny użytkownik

ls Polecenie ls służy do wyświetlania zawartości katalogów. Jego ogólna postać jest następująca: ls [opcje] [katalogi] Jeśli nie zostaną podane żadne nazwy katalogów, polecenie ls wyświetli pliki znajdujące się w katalogu bieżącym. Tabela A.3 zawiera niektóre z opcji polecenia ls (zauważ, że rozróżniane są w nich małe i wielki litery).

Tabela A.3. Niektóre opcje polecenia ls.

Opcja	Znaczenie
-a	Wyświetla wszystkie pliki, włącznie z ukrytymi
-d	Wyświetla tylko katalogi, bez ich zawartości
-f	Wyświetla zawartość katalogów w takim porządku, w jakim jest ona zapisana, bez sortowania
-l	Wyświetla listing szczegółowy, zawierający informacje o prawach dostępu, właścicielu, rozmiarze i czasie ostatniej modyfikacji
-n	Podobnie jak opcja -l, z tym że zamiast nazw grup i użytkowników używane są identyfikatory liczbowe
-t	Sortuje wyświetlane pliki według daty modyfikacji (najpierw pliki najnowsze)
-x	Formatuje dane wyjściowe w rzędach, w poprzek ekranu
-B	Ignoruje kopie zapasowe plików (których nazwy zaczynają się od tyldy)
-R	Wyświetla rekursywną listę podkatalogów, włącznie z katalogiem bieżącym
-X	Sortuje pliki według rozszerzenia

ps Polecenie ps wyświetla informacje o procesach działających w systemie. Tabela A.4 zawiera niektóre przydatne opcje tego polecenia. Zauważ, że nie trzeba ich oddzielać myślnikiem.

Tabela A.4. Przydatne opcje polecenia ps.

Opcja	Znaczenie
liczby	Wyświetla tylko informacje o procesach o określonych numerach (numery należy rozdzielać przecinkami)
a	Wyświetla wszystkie procesy
l	Wyświetla dodatkowe informacje
r	Nie wyświetla informacji o procesach, które aktualnie nie działają
tty	Wyświetla tylko informacje o procesach związanych z określonym terminalem (tty)
u	Wyświetla nazwę użytkownika oraz czas rozpoczęcia procesu
x	Wyświetla procesy nie powiązane z żadnym terminalem
S	Wyświetla informacje o procesach potomnych

vi vi jest edytorem tekstów obecnym we wszystkich systemach uniksowych; jest wszędobylski, tajemniczy i obsługuje się go za pomocą wiersza poleceń. Edytor vi ma dwa tryby pracy: tryb poleceń oraz tryb wstawiania. Tabela A.5 zawiera polecenia, które powodują przejście do trybu wstawiania. Do trybu poleceń można wrócić w każdej chwili, wciskając klawisz Escape.

Edytor vi nie pozwala na używanie klawiszy kursora do poruszania się w obrębie dokumentu. Tabela A.6 zawiera niektóre polecenia służące do poruszania się w dokumencie edytora vi.   W tabeli A.7 zebrane zostały niektóre polecenia edycyjne edytora vi.

Część 1. Instalacja systemu Linux Red Hat 6

16

307

312

313

Dodatek A

Przydatne polecenia

A

Przydatne polecenia

Dodatki

Tabela A.7. Polecenia edycyjne edytora vi.

Polecenie	Znaczenie
cw	Zmiana wyrazu
cc	Zmiana całego wiersza
C	Zmiana tekstu od bieżącej pozycji kursora do końca wiersza
dd	Usunięcie bieżącego wiersza
D	Usunięcie tekstu do końca wiersza
dw	Usunięcie wyrazu
x	Usunięcie bieżącego znaku
X	Usunięcie poprzedniego znaku

Tabela A.6. Niektóre polecenia służące do poruszania się w dokumencie edytora vi.

Polecenie	Opis
h, j, k, l	Przesunięcie kursora w lewo, w dół, w górę i w prawo (klawisze kursora edytora vi)
spacja	Przesunięcie kursora w prawo
w, W, b, B	Przesunięcie kursora o jedno słowo do przodu lub do tyłu
e, E	Przejście na koniec słowa
)	Przejście na początek następnego zdania.
(	Przejście na początek bieżącego zdania
o	Przejście do pierwszej kolumny bieżącego wiersza
$	Przejście na koniec bieżącego wiersza
/tekst	Wyszukanie danego tekstu w kierunku do końca dokumentu
?tekst	Wyszukanie danego tekstu w kierunku do początku dokumentu

Tabela A.5. Polecenia wstawiania edytora vi.

Polecenie	Znaczenie
a	Dołączanie tekstu za kursorem
A	Dołączanie tekstu od końca wiersza
c	Początek operacji zamiany
C	Zamiana do końca wiersza
i	Wstawianie przed pozycją kursora
I	Wstawianie na początku wiersza
o	Edycja nowego wiersza wstawionego poniżej wiersza bieżącego
O	Edycja nowego wiersza wstawionego powyżej wiersza bieżącego
R	Rozpocznij nadpisywanie tekstu
s	Podstaw znak
S	Podstaw cały wiersz

Przydatne polecenia

find

ftp

ls

ps

vi

16 a.doc

---