13.10.2013
Pedagogika porównawcza
1. Pedagogika porównawcza, jako subdyscyplina pedagogiczna
2. Geneza, koncepcje i główni przedstawiciele pedagogiki porównawczej
3. Metody badań w pedagogice porównawczej
4. Rola szkół sektora państwowego, publicznego, prywatnego
5. Globalizacja współczesnego świata
6. Główne trendy rozwojowe, naczelne kierunki i orientacje współczesnej pedagogiki.
7. Systemy oświatowe w wybranych krajach UE
8. Realizacja programów oświaty takich jak: Sokrates, Leonardo, Tempus
9. Polski system oświaty na tle przemian edukacyjnych współczesnej Europy.
10. Oświata dorosłych i kształtowanie ustawiczne (całożyciowe)
Temat: Pedagogika porównawcza, jako subdyscyplina pedagogiczna.
Kawula wymyślił 7 subdyscyplin pedagogicznych:
1. Kryterium celów działalności edukacyjnych
- kształcenia ( nauczanie i uczenie się)- dydaktyka
-wychowanie- oddziaływanie na sferę wychowanka- teoria wychowania
2. Kryterium rozwojowe (to, co dotyczy rozwoju człowieka w ciągu całego życia).
-pedagogika żłobka, przedszkolna, dzieci i młodzieży, dorosłych
Dorosłość od 18 r.ż.
-wczesna dorosłość- do 35 r. ż.
-średnia dorosłość- do +_ 45 r. ż.
-późna dorosłość- do 75 r. ż. (wg Światowej Organizacji Zdrowia)
-starość- gerontologia
3. Kryterium- o etapy formalnej edukacji
-pedagogika żłobka, przedszkolna, szkolna, wyższa
4. Kryterium dewiacji i defektów rozwojowych
-resocjalizacja, pedagogika penitencjarna (więzienna)
-pedagogika specjalna- rewalidacja, oligofrenopedagogika, tyflopedagogika, surdopedagogika
5. Kryterium- problemowe
-pedeutologia- wszystkim tym, czym zajmuje się nauczyciel, (nauka o nauczycielu)
-pedagogika porównawcza
6. Kryterium metodologii- metody badań
-historia wychowania
-pedagogika ogólna
7. Kryterium działalności ludzkiej
-pedagogika społeczna- środowiskowe uwarunkowania
-pedagogika pracy
-pedagogika zdrowia
-pedagogika medialna- wpływ nowoczesnych urządzeń do pracy w edukacji
-pedagogika ciała
Temat: Geneza, koncepcje i główni przedstawiciele pedagogiki porównawczej.
Wg Andersona
-pedagogika porównawcza- można określić, jako międzykulturowe porównanie struktur różnych systemów oświatowych i społecznych, odpowiedników tych systemów oraz ich części składowych.
Wg Wincentego Okonia
-pedagogika porównawcza- to dyscyplina pedagogiczna zajmująca się analizą i porównywaniem systemów wychowania i oświaty w różnych krajach w powiązaniu z ich rozwojem ekonomicznym, politycznym, społecznym i kulturowym.
Wg Frątczak
-pedagogika porównawcza to dyscyplina teorii o edukacji, zajmująca się analizowaniem, porównywaniem i wartościowaniem polityki ekonomicznej.
Pedagogika porównawcza-, która bada zjawiska wychowawcze w różnych układach rzeczywistości, kiedy te są determinowane historią danego kraju, warunkami realnymi w świecie współczesnym.
Tym samym te wyniki stanowią podstawę empiryczną dla funkcjonowania pedagogiki, jako nauki. Na podstawie tych badań można odkrywać określone prawidłowości. Poznanie tych prawidłowości ma bardzo duże znaczenie zarówno dla pedagoga jak i całokształtu pedagogiki.
Ważne jest wielostronne, rzetelne porównywanie tych zjawisk.
Pedagogika porównawcza- ma tendencje do ujmowania zjawisk w wielokrotnych układach przestrzennych i ich dynamice rozwojowej. Szanse rozwoju pedagogiki porównawczej są bardzo związane z analizą porównawczą z badaniami opisowymi i badaniami eksperymentalnymi. Pedagogika porównawcza będzie systematyzować wiedzę pedagogiczna czerpaną z licznych źródeł. Odpowiedzieć na pytania:, co jest, dlaczego tak jest.
Pedagogika porównawcza jest nauką perspektywistyczne. Zadaje pytanie:, Jaka szansa, aby stało się tak jakby mogło być by było.
Funkcje pedagogiki porównawczej:
integrująca- rozległe widzenie zjawisk, wszystkie zagadnienia interesujące pedagogów, komperatysta- badacz- musi nawiązywać kontakt z różnymi naukami, specjalnościami
wartościująca- pedagogika porównawcza dąży do przezwyciężania zaściankowości (zamkniętego myślenia), w badaniach pojmowanych z różnych stron
inspirująca- wykazując realną szansę niezbędnych zmian; inspiracja do tego by coś zmienić. Pedagogika porównawcza bada podobieństwa i różnicę pomiędzy szkolnictwem i innymi instytucjami wychowawczymi i oświatowymi w różnych państwach.
Zadania pedagogiki porównawcze
Gromadzenie materiału faktu
-zbieranie wiadomości o ustrojach szkolnych i pozaszkolnych oraz danych statystycznych. Charakteryzuje różne systemy wychowania i nauczania- zadanie przedwstępne
Zadanie- opracowywanie monografii
-poświęcone poszczególnym ustrojom wychowawczym i nauczania. To, co w punkcie pierwszym zebraliśmy tu opisujemy
Porównanie systemu
-porównujemy 2 systemy edukacji
Dochodzenie drogą porównywania systemów do zasad i prawidłowości.
Temat: Geneza pedagogiki porównawczej.
Twórca pedagogiki porównawczej- uważany jest Marc Antoine Julien de Paris (1775- 1848), autor I publikacji w zakresie badań porównawczych. Chciał podnieść system edukacji we Francji.
Pedro Roselló- zrealizował plan Paris(a)
Po II wojnie światowej w Genewie powstało międzynarodowe biuro oświaty. Stanowiło ono międzynarodowy ośrodek wymiany doświadczeń w różnych krajach. Roselló chciał stworzyć teorię uniwersalną (wszędzie dobra).
Badamy system w kontekście
Wszystko- fakty i życie oświatowe pozostają we wzajemnej zależności
Michael Sandler-, aby prowadzić badania porównawcze należy wnikać w siłę duchową narodu. To, co dzieje się poza szkołą znaczy więcej niż to, co w szkole dla zrozumienia systemu wychowania.
Badając różne systemy edukacyjne w różnych państwach lepiej rozumie się nasz własny system.
Isaac Kandel- porównywał systemy oświatowe w kilku krajach może być realizowane za pomocą różnych metod- ilościowych, jakościowych.
Problemy i cele oświaty w różnych krajach jest podobnie. Rozwiązywane są wg każdego kraju inaczej.
4 Punkty- droga badań - Kandel
opis wybranych problemów wspólnych dla badanych krajów
wyjaśnienie i interpretacja przyczyn badanych zjawisk
analiza porównawcza
tworzenie filozofii pedagogiki
Nicholas Hans- komparatystyka ( porównywanie) polega na opisie, na porównywaniu zjawisk dotyczących wychowania, analizie podobieństw i różnic (w perspektywie historycznej systemu państwa) próbie wyciągnięcia ogólnych zasad, które uzasadniają inne rozwiązania.
Etapy:
studiowanie każdego narodowego systemu w jego uwarunkowaniach historycznych
zbieranie danych na temat istniejących systemów oświaty (statystyki, administracja, organizacje oświatowe, testy, osiągnięcia szkolne, rasa człowieka, język narodowy, czynniki religijne, czynniki świeckie)
Fredrich Schneider- problem polegający na analizie sił napędowych. W każdym państwie są określone siły napędowe. Siły to- gospodarka, kultura, religia, nauka, struktury społeczne.
Beray George- wykazywać znajomość języka badanego obszaru badań, powinniśmy zamieszkiwać na danym obszarze, aby prawidłowo zrozumieć przekaz kultury.
Dwa rodzaje porównań:
zrównoważenie, czyli zrozumienie danych
ilustracyjne -gromadzenie przykładów programów praktyk edukacyjnych
Harold Noah'a- uważał, że w pedagogice porównawczej można wykorzystać metodologię badań nauk społecznych.
Model badan- etapy:
ustalenie problemu
sformułowanie hipotezy
definiowanie pojęć i wskaźników
wybór przypadków
zbieranie danych
manipulowanie danymi
interpretacja wyników
Brajan Holmes- pedagogika porównawcza stanowi środek do planowania rozwoju reformy polityki oświatowej. Służy ustalaniu zasad, układów, które służą wyjaśnieniu funkcjonowania systemów oświaty. Tym samym uzasadnia potrzebę podejmowania studiów problemowych w kontekście kultury.
Wychowanie przedszkolne
Przez wiele lat nie było doceniane. Wychowanie przedszkolne zaczęto traktować, jako element edukacji ustawicznej (od narodzin do śmierci). Tworzono programy, które mają wdrażać dzieci do edukacji ustawicznej. Prowadzono wiele powtarzanych i wiarygodnych badań. To doprowadziło do tego, iż jest to potrzebne i ma pozytywny wpływ na rozwój dzieci. To spowodowało, iż zaczęto zwracać uwagę, iż wychowanie przedszkolne powinno istnieć. Zainteresowanie edukacją przedszkolną stało się przedmiotem zainteresowań komisji europejskiej. Prace przeprowadzone w ciągu ostatniego stulecia psychologii rozwojowej w zasadniczy sposób zmieniły tradycyjne spojrzenie na okres wczesnego dzieciństwa. Dawniej dziecko w wieku przedszkolnym było dawniej obiektem wychowania i opieki. Współcześnie stało się podmiotem kształcenia. Problematyka dzieciństwa zmieniła się na przełomie wieków.
Instytucje wychowania przedszkolnego.
Pierwsze placówki wychowania przedszkolnego były związane z Fridrich Fróbel. 1840-1850 powstały pierwsze przedszkola Kindergarden- ogródki dziecięce. Prowodyr kształcenia nauczycielek.
Obecnie wychowanie przedszkolne organizuje wiele instytucji oświatowych.
Różnice wynikające z badań wychowania przedszkolnego:
Wiek dzieci, dla, których jest to przedszkole wyznaczone
Zarządzanie placówkami (sektor publiczny, niepubliczny)
Jak duża część populacji z całego kraju korzysta z takiego wychowania przedszkolnego
Stosunek do kształcenia podstawowego, początkowego
Cechy wspólne
Instytucje samodzielne nie są połączone ze szkołami
Przeznaczone dla dzieci od 3-ch etapów rozpoczęcia edukacji
Przedszkola związane ze szkołami
Upowszechnianie wychowania przedszkolnego
Wskaźnik wychowania przedszkolnego- odsetek dzieci z każdego rocznika od 3-6 lat., które zostały włączone do systemu zinstytucjonalizowanej edukacji przedszkolnej w stosunku do całkowitej liczby dzieci z danej grupy wiekowej. Wskaźnik ten podawany/ wyrażany w procentach.
Wskaźnik największy występuje w Belgii
Badaniom można postawić kilka postulatów.
W krajach rozwiniętych udział dzieci w wychowaniu przedszkolnym jest wysoki
Pomiędzy krajami występują różnice
Największy udział dzieci można zaobserwować w Belgii i Francji.
Najniższy poziom udziału dzieci w przedszkolach stwierdzono w Finlandii i Szwecji
Czas trwania wychowania przedszkolnego
Wskaźnik średniej długości trwania wychowania przedszkolnego. Odsetek sumy liczb określających czas uczęszczania do przedszkola przez wszystkie dzieci każdego rocznika dla odpowiadającej temu poziomu edukacji grupy wiekowej.
Najwięcej czasu w przedszkolu spędzają Francuzi, Belgowie, Węgrowie, Norwegowie a najmniej Grecy, Finlandczycy, Portugalczycy
Cel wychowania przedszkolnego- koncepcje
-wyznaczone przez ministerstwo- jest podobny
-różnice tkwiące w sposobie osiągania celu edukacji
Zgodnie z dokumentami UE różnice i odrębności są przede wszystkim zaznaczone w postaci 2-ch uwag:
Za główne zadanie wychowania przedszkolnego uważa się uzupełnienie wychowania w rodzinie- proces uspołeczniania: kraje Niemcy, Holandia, Dania
Za zadanie wychowania przedszkolnego uznaje się stopniowe zapoznawanie dzieci ze środowiskiem szkolnym elementy czytania, pisania, liczenia
Modele występujące w edukacji:
Model szkolny- school model- edukacja przedszkolna przebiega w klasach, do, których dzieci są kwalifikowane na podstawie kategorii wiekowych. Kraje Polska, Czechy, Słowacja, Francja, Hiszpania, Grecja, Anglia
Model rodzinny- Family model- wychowanie przedszkolne odbywa się w grupach łączących dzieci w różnym wieku- Kraje Finlandia, Szwecja, Dania, Niemcy
W niektórych państwach mogą być realizowane oba modele połączone. Zależy od organu prowadzącego i od rodziców.
Francuzki system jest silnie związany z tradycją. Wychowanie w przedszkolu jest etapem bardzo wdrażającym, istotnym. Pierwsze instytucje opiekujące się dziećmi powstały 1840-1850 były to ochronki- instytucje przeznaczone dla dzieci robotników.
Trzy poziomy: niższy, wyższy, najwyższy
O zakwalifikowaniu dzieci do poziomu wyżej decydują nauczyciele. Duży nacisk kładzie się na komunikację językową, zdolności intelektualnych, artystycznych
Ocena dzieci- indywidualny zeszyt ze wpisami dotyczącymi rozwoju dziecka
Badania porównawcze doprowadziły do wniosków:
-badając kraje UE stwierdzono czynniki wspomagające osiąganie dobrych wyników
-długość trwania edukacji przedszkolnej- im dłużej dziecko chodzi do przedszkola tym większe prawdopodobieństwo, że wychowanie przedszkolne da pozytywne efekty
-jakość programów edukacyjnych
-wsparcie ze strony rodziców- rodzice powinni współpracować z przedszkolem i utrwalić to, co było przeprowadzone w przedszkolu
-wychowanie przedszkolne jest najkorzystniejsze i najbardziej wpływa na rozwój dziecka ze środowiskiem zaniedbanych, gorszych społecznie, kulturowo
Współczesne badania porównawcze kierują i zwracają uwagę na:
-współpracę przedszkoli z rodzicami
-przygotowanie do zawodu
Kształcenie dorosłych:
-zjawisko, które się bardzo dynamicznie rozwija
-nie zwracano uwagi na kształcenie dorosłych
Wiele instytucji propaguje ideę kształcenia ustawicznego. Kształcenie człowieka nie powinno kończyć się na szkole licealnej itp.; a powinno być całe życie.
Idea, elementy kształcenia ustawicznego:
Problem studiów, kształcenia pracowników w zakładach pracy, dorosłych, kształcenie permanentne, ciągłe, ustawiczne, na odległość (eksternistyczne)
Kształcenie dorosłych- atuld education
-pojęcie o dużym zakresie znaczeniowym
-dotyczy wszystkich procesów edukacji, których osoby dorosłe uzyskują
-edukacja dotyczy uzyskania podstawowego wykształcenia
-kształcenie dalsze
-proces w trakcie, którego dorosły człowiek aktywnie, systematycznie kontynuuje naukę mając na celu poszerzenie wiadomości, zmianę poglądów, wartości, zdolności i umiejętności
Funkcja społeczna osoby dorosłej nie ogranicza się roli studenta, ale podstawowe zadania są z tym związane, jakie jest życie: życiem społecznym, państwowym, rodzinnym.
Podstawowe kształcenie dorosłych- basic atuld education
-kształcenie, które nie zostało zrealizowane w dzieciństwie, pozostałe informacje, które powinny być przyswajane
Kształcenie ciągłe- ogólne lub zawodowe nawiązujące do poprzednich etapów, które zostały zdobyte
Kształcenie permanentne-
1) stanowi kontynuację kształcenia zawodowego i realizowane jest w ramach szkolnictwa zawodowego lub kształcenia w przedsiębiorstwach, zakładach pracy, organizacjach (kursy, szkolenia) prowadzące do nabycia nowych świadomości, umiejętności, kompetencji
2) studia szkoły dla osób pracujących- studia zaoczne, niestacjonarne (licencjackie, magisterskie, doktoranckie), eksternistyczne, wieczorowe, kombinowane