Ćwiczenia 4 27.03.2008

Podział przepisów prawnych

Podział I

• nakazujące

• zakazujące

• dozwalające - możliwość wybrania odpowiedniego sposobu zachowania

Podział II

• lex generalis - reguły

• lex specialis - wyjątki od reguły

Podział III

• lex plusquamperfecta - sankcje represyjna i nieważności

• lex perfecta - tylko sankcja nieważności

• lex minusquamperfecta - tylko sankcja represyjna

• lex imperfecta - brak sankcji

Podział IV

• proste - określają skutki prawne tylko jednego stanu faktycznego (kara za X)

• złożone - określają skutki prawne wielu stanów faktycznych (kara za X,Y i Z)

Podział V

• ogólne - przepisy znajdujące zastosowanie w więcej niż jednym przypadku

• jednostkowe - mamy konkretnego adresata, wskazanego np. w sposób imienny

Podział VI

• generalne - adresat określony generalnie

• indywidualne

Podział VII

• abstrakcyjne - powtarzalne rodzajowo

• konkretne - jednorazowe okoliczności (np. pozwolenie na budowę - adresat określony indywidualnie; rozpisanie przetargu, nakaz ewakuacji - adresat określony generalnie)

Podział VIII

Zapożyczony z językoznawstwa

• pierwszego stopnia

• drugiego stopnia

Normy dyspozytywne, impresywne, semiimperatywne - uzupełnić !!!

czynność konwencjonalna - czynność mająca zabarwienie kulturowe np. uchylenie kapelusza na powitanie, podanie ręki

• dyspozytywne - względnie obowiązujące - mają one na celu uzupełnienie treści stosunku prawnego o elementy pominięte w czynnościach prawnych, a niezbędne dla kompletnego czy też społecznie uzasadnionego uregulowania treści konkretnego stosunku prawnego.

• imperatywne - bezwzględnie obowiązujące - ich treść nie da się ograniczyć ani uchylić przez wolę stron

• semiimeratywne (semidyspozytywne) - spotykane najczęściej w prawie pracy - wskazywanie minimalnych i maksymalnych płac, czasu pracy

Przepisy odsyłające i blankietowe

odsyłające - przepisy, które odsyłają do istniejących aktów normatywnych

blankietowe - przepisy, które odsyłają do aktów normatywnych mających dopiero powstać

reguły odniesienie - to do czego odsyła przepis odsyłający

Przepisy odsyłające sensu largo

przepisy odsyłające sensu largo - są to wszystkie przepisy obowiązującego prawa odsyłające do innych przepisów należących do systemu prawa, lub reguł nie należących do systemu prawa.

Przepisy odsyłające systemowo

przepisy odsyłające systemowo - przepisy odsyłające do innych przepisów prawnych należących do systemu prawa

przepisy odsyłające I-go stopnia - wymagają uzupełnienia przez przepis odniesienia (przepis odsyłający nie jest kompletny)

• sensu stricto - aby nie powtarzać treści danego przepisu odwołujemy się do treści danego przepisu poprzez wskazanie za pomocą numeru art., paragrafu itp.; przepisy uzupełniające sensus stricto mieszczą się w tym samym akcie normatywnym

• blankietowe - odsyłają do przepisów odniesienia zawartych w systemie norm obowiązujących lecz nie określają ich konkretnie

• sankcji - określają sankcje prawne dla innych generalnie określonych przepisów (np. kto nie przestrzega przepisów BHP podlega karze)

• dyspozycji - określają generalne zachowania, odsyłając do przepisów odniesienia (które są uszczegółowieniem) - inne organy wydają przepisy odsyłające a inne przepisy odniesienia

przepisy odsyłające II-go stopnia - określają zakres obowiązywania przepisów prawnych (???)

• derogacyjne - określają nieobowiązywania konkretnych przepisów prawa

• generalne klauzule derogacyjne - określają nieobowiązywanie konkretnych ustaw (wchodzi nowa ustawa w której stwierdzamy ogólnie, że stara ustawa nie obowiązuje)

• przepisy odsyłające legi speciali - reguły prawne w tych przepisach obowiązują pod warunkiem że przepisy szczególne stanowią inaczej

• przepisy odsyłające analogii stosowania prawa - powinność stosowania innych przepisów w analogicznych sytuacjach

• odsyłające przepisy kompetencyjne - warunkowane strukturą aparatu państwowego

• przepisy nawołujące - nawołują do przestrzegania innych przepisów (np. nawoływanie do przestrzegania przepisów BHP)

Przepisy odsyłające pozasystemowo

Przepisy odsyłające pozasystemowo - takie, które odsyłają do reguł spoza systemu prawa

reguły moralności, słuszności, współżycia społecznego - nakaz przestrzegania pewnego rodzaju reguł społecznych

porządkowo-taryfowe - różnorodne reguły odniesienia, nie są stanowione przez organy lecz inne grupy osób - regulaminy, taryfy - są spisane w przeciwieństwie do norm społecznych

techniczne - odnoszą się do zasad skutecznego działania dla osiągnięcia założonego technicznego celu - państwo zapewnia racjonalność techniczną

P.D.

Obowiązywanie prawa

stosunek prawny

1

Przepisy odsyłające sensu largo

Przepisy odsyłające systemowo

do reguł społecznych

Przepisy odsyłające pozasystemowo

porządkowo - taryfowe

techniczne

I- go stopnia

II - go stopnia

sensu stricto

blankietowe

dyspozycji

sankcji

derogacyjne

generalne klauzule derogacyjne

przepisy odsyłające legi speciali

przepisy odsyłające analogii stosowania prawa

odsyłające przepisy kompetencyjne

nawołujące