Zes. 6
Etapy rozwoju generatywnego - mechanizm kwitnienia
Rośliny, które osiągnęły stopień rozwoju wegetatywnego, czyli gotowość do kwitnienia, mogą tworzyć zawiązki kwiatowe. Wierzchołek wzrostu ulega wówczas przekształceniu w organ generatywny - kwiat. Okwiat jest przekształconym pędem, a szypułka zakończona dnem kwiatowym. Ustawione są tam działki kielicha, płatki korony, pręciki z pylnikami, słupek tworzący zalążnię. Zapylenie inicjują 2 ciągi procesów fizjologicznych. Pierwsze jest zapłodnienie, które rozpoczyna się wzrostem łagiewki od znamienia do zalążków. Polega ono na zespoleniu jądra z komórką jajową. Powstaje zygota i zarodek. Druga komórka plemnikowa łączy się z wtórnym jądrem woreczka zalążkowego i powstaje bielmo, które jest tkanką odżywczą dla zarodka. Obok zapłodnienia w słupku przebiegają procesy, dzięki którym zawiązuje się owoc. Kwitnienie uwarunkowane jest od: temp., długości dnia i nocy. W związku z tym wyróżniamy: wernalizację, fotoperiodyzm. Przejście roślin do fazy generatywnej jest konsekwencją ciągów metabolicznych zachodzących w etapach: *indukcja kwitnienia *ewolucja kwitnienia *morfogeneza kwiatu. Podstawą mechanizmu kwitnienia są różne geny warunkujące zajście kolejnych etapów. Część z nich pełni funkcje regulatorowe, a inne kontrolują pojawienie się nowych cech fenotypowych. Fotoperiodyczna indukcja kwitnienia polega na percepcji odpowiedniego fotoperiodu powodującego uruchomienie reakcji metabolicznych. Miejscem percepcji są młode liście.
ABA - inhibitory wzrostu.
ABA jest związkiem, którego jednostką budulcową jest układ izoprenowy. Kwas ABA powstaje z ksantofilu. Inhibitory wzrostu są szeroko rozpowszechnione w świecie roślin wyższych. Występują one w pąkach, liściach, bulwach, nasionach i owocach. Kwas abscysynowy tworzy się prawdopodobnie w liściach, skąd następnie jest odprowadzany poprzez wiązki przewodzące. Występuje więc w ksylemie i floemie. Inhibitory wzrostu są związkami wielofunkcyjnymi, biora udział w różnych procesach fizjologicznych. Liczne inhibitory wydzielono z owoców i nasion gdzie wykazują hamujący wpływ na kiełkowanie (np. kumaryna). Inhibitory występując więc w miąższu owoców, w plewach itd. Ich obecność w tych częściach roślin zabezpiecza nasiona przed kiełkowaniem „na pniu”. Inhibitory występują także w pąkach różnych roślin, zwłaszcza drzewiastych wprowadzając je w stan spoczynku, który zostaje przerwany po rozkładzie inhibitorów, np. w skutek niskich temp. dlatego pąki rozwijają się wiosną, gdyż w czasie zimy inhibitory ulegają rozkładowi. ABA jest bardziej aktywny niż inhibitory fenolowe. Kwas abscysynowy powstaje przede wszystkim w liściach i owocach zwłaszcza wtedy, kiedy dzień staje się krótszy. Z miejsc syntezy ABA jest transportowany do innych części roślin. ABA hamuje wydłużanie i podział komórek nie wykazując toksycznego działania, nawet w większych stężeniach. Indukuje on również stan spoczynku zimowego pąków wielu drzew, a także stan spoczynku licznych gatunków nasion. Jeszcze inne działanie ABA polega na przyspieszeniu starzenia się organów roślinnych. Objawy działania ABA - opadanie liści, stan spoczynku pąków, można szczególnie zauważyć jesienią, kiedy dzień staje się krótszy. Kwas ten działa antagonistycznie w stosunku do *auksyn - w procesach wydłużania komórek i opadania liści *giberelin w procesie spoczynku pąków *cytokinin w procesie strzenia się organów. Kwas ABA jest szeroko rozpowszechnionym, wielofunkcyjnym inhibitorem roślin, jego wszechstronne działanie fizjologiczne polega na tym, że hamuje on procesy transkrypcji i translacji.
Wykres dla roślin cienio - i światłolubnych