Węgiel sapropelowy

Węgle powstałe z udziałem tlenu, jest inny (przy uderzaniu wydaje głuche "drewniane" odgłosy), stosowany jako kamień rzeźbiarski. Powstał ze szczątków roślin morskich. Rzadka i specyficzna postać węgla kamiennego. Zawartość popiołu mniejsza niż 30%.

Galman

Utleniona ruda Zn. Mieszanina mineralna złożona z drobnoziarnistego smithsonitu, lub monheimitu oraz dolomitu, kalcytu, geothytu, galeny - galmany czerwone minerałów ilastych kwarcu oraz hemimorfitu.

- Galman zawierający smithsonit, a niekiedy też hydrocynkit, bywa określany jako galman węglanowy

- Galman składający się z hemimorfitów, nosi nazwę krzemianowego.

SEDEX - złoża sedymentacyjno-ekshalacyjne

SHMS (ang. Sediment Hosted Massive Sulphides)

Są to złoża siarczków przykryte warstwą osadów lub skałami osadowymi.

- złoża Zn-Pb;

- złoża siarczków Ni z Zn, Mo, Re, Pt, Pd;

- złoża pokrywają 40% światowej produkcji Zn;

- dostarczają 60% światowej produkcji Pb.

VHMS (ang. Vulcanic Hosted Massive Sulphides)

- złoża siarczków masywnych Cu+Pb+Zn, Au

- złoża siarczków metali podstawowych Cu+Pb+Zn;

- złoża siarczków metali zawierających Au.

Są to małe obiekty, łatwe do wyeksploatowania, występują grupowo.

Oba rodzaje złóż powstają „na naszych oczach” (ich powstawanie obserwowane jest współcześnie). Pierwsza podwodna kopalnia ma powstać na Morzu Bismarcka.

Największy komin znajduje się w okolicach Japonii - mierzy 80m wysokości i Japończycy nazwali go Godzilla. Kominy narastają ku górze. Gdy są już zbyt wysokie, łamią się i z tych odłamków tworzy się brekcja u spodu komina.

Złoża typu SHMS i VHMS mają szansę przetrwać wtedy, gdy zostaną przykryte osadem lub skałami wulkanicznymi (może i piroklastycznymi). W innym przypadku dochodzi do halmyrolizy i sedymentacji składników w postaci np. łupków. Łupki z gazem łupkowym zawierają domieszki uranu i innych rzadkich pierwiastków.

Cyrkulacja wody

Woda morska wpychana jest w szczeliny w dnie oceanicznym. Jest agresywna do otoczenia i rozpuszcza w sobie metale. Wzrasta jej temperatura (do 400°C), a wraz z nią ciśnienie. Woda jest wytłaczana na zewnątrz kominami lub szczelinami w dnie. W bezpośrednim otoczeniu komina sedymentują siarczki. Jest to bardzo wydajny proces. W większej odległości od „źródła” na wyniesieniach dna osadzają się tlenkowe rudy żelaza i manganu.

Wielkimi źródłami metanu są gazohydraty (z 1m³ lodu powstaje 160m³ metanu o normalnym ciśnieniu). Uwalniany z nich metan powoduje nagazowanie wody. Woda gazowana ma mniejszą gęstość i to może spowodować zatapianie okrętów. Metanowe obłoki nad trójkątem bermudzkim mogą powodować niszczenie samolotów.

Węgiel zawarty w substancji organicznej po obumarciu bakterii może spowodować powstanie kerosytu - nierozpuszczalnego węgla. Smokersy są porowate jak gąbka

---