PRAWO PODATKOWE

Wykład 1 05.10.2008

Egzamin - zagadnienia np. ordynacja podatkowa

Dyżur - sala 1774 godz. 20-20.45

Podatki - to daniny publiczne, świadczenie pieniężne na rzecz ogółu.

Stosunek prawno - podatkowy;

Podatnik → świadczenie ( dług)

Państwo ← roszczenie ( wierzytelność)

• Świadczenie publiczno - prawne wynika z ustaw, nie podlega negocjacją bo musimy je płacić.

• Charakter przymusowy

• Świadczenie bezzwrotne

• Świadczenie pieniężne ( banknoty, monety, pieniądz elektroniczny, jednostki pieniężne)

Istota ekonomiczna podatku - polega na przejmowaniu przez państwo rezultatów działalności gospodarczej lub przysporzeń majątkowych podmiotów indywidualnych, dzięki czemu następuje zaspokojenie potrzeb publicznych ( wydatków państwa) przychodami z tytułu danin.

Podatek - element finansów publicznych.

Granica opodatkowania określa sprawność albo wydajność gospodarczą źródeł podatkowych.

Zdolność świadczenia - oznacza to, że państwo musi badać jaka jest zdolność zapłacenia podatku przez podmiot, obciążone tym podatkiem ( dostosowanie ciężarów podatkowych według możliwości finansowych podatnika.

Cele opodatkowania;

1. fiskalny - podatki służą jako środek na pokrycie zadań publicznych np. podatki akcyzowe

2. gospodarczy - podatki są pewnym instrumentem wizji państwa

3. społeczny - polega na racjonalnym dopasowaniu interesów prywatnych i publicznych wyrażonych w zasadzie sprawiedliwości opodatkowania.

• powszechność ( obowiązek spoczywa na wszystkich obywatelach)

• równość ( właściwe, równomierne, adekwatne, rozłożenie ciężaru podatkowego)

Minister tworząc system podatkowy ma na celu;

• cel fiskalny

• zdolność świadczenia

• wizja ekonomicznych skutków o opodatkowania

• elastyczność opodatkowania ( zdolność do dostosowania się systemów podatowych do koniunktury gospodarczej.

• Zewnętrzne ( międzynarodowe) implikacje systemu podatkowego rozumiane jako atrakcyjność inwestycyjna - polega na tym, iż firmy gospodarcze porównują państwa ( system podatkowy, analiza biznesów)

• Polityka wspólnotowa ( nie może być odrealniona od polityki wspólnotowej)

Cechy prawne podatku;

1. Szczególna legitymacja prawna do żądania zapłaty podatku.

Art. 83, 84 Konstytucji `'Obowiązki obywatelskie `' Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych w tym podatku, określonych w ustawie.

Art. 7 Konstytucji - zasada praworządności, legalizmu. Organy działają na podstawie i w granicach prawa.

2. Podatek należy przeciwstawić pojęciu ceny, oznacza to, że podatek nie jest ceną za usługę świadczoną przez państwo, tzn. dłużnik nie może kwestionować wysokości długu podatkowego, podatek nie podlega negocjacji i nie jest ekwiwalentny to oznacza, że to świadczenie jest jednostronne.

3. Duża rola ustaw - podatkowych art. 217 Konstytucji - nakładanie podatków i innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych a także zasad przyznawania ulg i umożeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych z podatku następuje w drodze ustawy.

Stosunek prawno - podatkowy, kształtowany jest nie przez strony lecz przez prawodawcę.

Prawną cechą podatku jest nakładanie na określone podmioty ( podatników) przez władzę publiczną świadczenia pieniężnego służącego pokrywaniu potrzeb publicznych, które mu nie odpowiada wzajemne świadczenie tej władzy.

Konstrukcja podatku

1. Kto? Podmiot podatku ( podatnik, płatnik, inkasent ) - może mieć charakter bierny ( podmiot zobowiązany do zapłaty podatku → podatnik, płatnik, inkasent). Czynny ( organ podatkowy) - podmiot uprawniony do otrzymania świadczenia podatkowego).

2. Co? Przedmiot podatku - to stan faktyczny lub prawny z wystąpieniem, którego ustawa podatkowa łączy obowiązek podatkowy.

- to określenie jakiego typu zachowania a czynności, transakcje podlegają opodatkowaniu

3. Ile? Podstawa opodatkowania - to konkretyzacja przedmiotu podatku

- jest to ilościowo lub wartościowo ujęty przedmiot opodatkowania

Konkretna podstawa - co i w jakiej wysokości zostaje opodatkowane.

4. Stawka podatkowa - jest współczynnikiem określającym wysokość podatku, to stosunek pomiędzy wielkością podstawy opodatkowania, a wysokością obciążenia podatkowego w wyniku, którego ustalana jest kwota podatku.

Stawki;

• Progresywne ( podstawa opodatkowania rośnie i stawka rośnie, im więcej zarobisz tym więcej oddasz. 40%, 30%, 19%)

• proporcjonalne ( stawka ta sama a podstawa rośnie np. CIT, podatek liniowy)

• kwotowa

• mieszana ( PIT)

• procentowa

Skala podatkowa - zbiór wszystkich stawek.

5. Ulga - jest to redukcja obciążenia podatkowego

6. Zwolnienie - całkowite odstąpienie od poboru podatków

- to definitywne wyłącznie z zakresu opodatkowania pewnych podmiotów lub stanów faktycznych

- charakter podmiotowy ( CIT) NBP

- charakter przedmiotowy ( fundacje ) podatek od spadków i darowizn nie płacą

`' Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa `'.

Ogólne prawo podatkowe - ustawy wspólne dla wszystkich; Kodeks karny skarbowy, ustawa o postępowaniu egzekucyjny w ordynacji podatków.

Przymusowe wyegzekwowanie podatku.

Szczegółowe prawo podatkowe → normuje poszczególne podatki.

PRAWO PODATKOWE;

1. Ustawy regulujące podatki dochodowe;

• PIT od osób fizycznych

• CIT od osób prawnych

Zryczałtowanie, opodatkowanie dochodów > karta podatkowa > taksówkarz

2. Podatki obrotowe;

• VAT

• AKCYZA

• Podatek od czynności cywilno - prawnych

• Podatek od gier i zakładów

3. Podatek majątkowy;

• Podatek od spadków i darowizn

• Podatek rolny

• Podatek leśny

• Podatek od nieruchomości

4. Podatki, opłaty lokalne;

• Podatek od środków transportowych

• Opłata od psów

• Opłata miejscowa

• Opłata uzdrowiskowa

• Opłata targowa

ORDYNACJA PODATKOWA

Art. 4 zawiera przepis, który normuje na obowiązek podatkowy.

Obowiązkiem podatkowym - jest wynikająca za ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność ( to istota obowiązku podatkowego) przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia w tych ustawach.

Art. 5 zobowiązanie podatkowe - to wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz skarbu państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Zobowiązanie podatkowe - charakter osobisty.

Art. 7 § 1 podatnik - to osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

§ 2. ustawy podatkowe mogą ustanawiać podatnikowi, inne podmioty niż wymienione w §1 np. PIT ( małżonkowie) → traktowanie jako jeden podatnik, CIT ( podatkowa grupa kapitałowa)

Art. 6 Podatek - to publiczno - prawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz skarbu państwa, województwa, powiatu lub gminy wynikające z ustawy podatkowej.

Art. 8 Płatnik - osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczania i pobierania od podatnika podatku i wpłacania go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

( pośrednik pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym np. notariusz, zakład pracy, fundusze inwestycyjne)

Art. 9 Inkasent - osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

1

---