WSP CZESNE OPAKOWALNICTWO , Inne


Współczesne opakowalnictwo Wykład 4.10.2003.

Egzamin 13 grudnia , konsultacje czwartek 9.30 - 11,30 ; piątek 15,00 - 17,00.

  1. wymagania stawiane współczesnym materiałom opakowaniowym oraz opakowaniom jednostkowym i transportowym.

  2. rynek opakowań w Polsce na tle rynku UE i światowego

  3. postęp technologiczny w produkcji i stosowaniu opakowań z papieru i tektury

  4. tendencje w zakresie produkcji i stosowania opakowań szklanych

  5. charakterystyka rynku metalowych opakowań jednostkowych i transportowych

  6. postęp technologiczny w produkcji i stosowaniu opakowań z tworzyw sztucznych

  7. perspektywy rozwoju rynku materiałów opakowań i samych opakowań

  8. egzamin pisemny , zestaw pytań do wyboru 5 pytań

Literatura

Lisińska - Kuśnierz, Ucherek „Współczesne opakowania”

Wymagania stawiane materiałom opakowaniowym i opakowaniom.

Wraz ze wzrostem gospodarki i podnoszeniem poziomu życia ludności wzrasta ilość opakowań występujących na rynku. Obecnie ponad 98% wszystkich produktów wymaga opakowań, dlatego opakowaniom stawiane jest coraz więcej wymogów, które wynikają bezpośrednio z roli i funkcji bezpośredniej opakowań.

Definicje wg PN-O-78000 (97r)

Opakowanie - wyrób zapewniający utrzymanie określonej jakości pakowanych produktów, przystosowanie ich do transportu i składowania oraz prezentacji, a także chroniący środowiska przed szkodliwym oddziaływaniem niektórych produktów.

Współczesne opakowanie musi spełniać wymagania, które dzielimy:

  1. wymaganie dotyczące spełnienia funkcji ochronnej

  2. wymnaganie w zakresie właściwości użytkowych

  3. walory promocyjno-reklamowe

  4. wymagania związane z mechanizacją procesów pakowania

  5. dostosowanie do systemów dystrybucji i sprzedaży produktu

  6. czynniki ekonomiczne

  7. wymagania ekologiczne

Wymagania dotyczące spełnienia funkcji ochronnej:

Opakowanie musi chronić przed zmianami jakości, przed wpływami środowiska zewnętrznego oraz niekorzystnymi zmianami związków(barwniki). Szczególnie wysokie wymagania stawiane są materiałom opakowaniowym i opakowaniom przeznaczonym do kontaktu z żywnością. Warunkiem dopuszczenia jest spełnienie określonych wymagań - uzyskanie świadectwa PZH.

Procedura oceny jakości zdrowotnej opakowań przeznaczonych do kontaktu z żywnością w Polsce. Producent, aby uzyskać świadectwo PZH musi przedstawić:

Badania te są wykonywane w laboratoriach WSS-E lub laboratoriach specjalistycznych - możliwość wycofania wyrobu i cofnięcie świadectwa PZH.

UE - obowiązuje dyrektywa ramowa, 89/09/EEC, która określa:

Polska:

Szczegółowe wymagania w zakresie doboru dotyczą także takich produktów jak:

Wymagania dotyczące własności użytkowych:

Kształt, wielkość, masa, sposób zamknięcia związany z dozowaniem, własności użytkowe opakowania to dostosowanie ich pojemności, kształtu, wymiarów i konstrukcji do wymagań wynikających z założonego programu użytkowania. Kształt opakowania wpływa na jego funkcjonalność i ułatwia chwyt. Sposób zamknięcia może ułatwiać dozowanie ale także zabezpieczać przed niepożądanym otwarciem (przed dziećmi). Należy zwracać uwagę na dostosowanie pojemności opakowań do aktualnych potrzeb rynku.

Walory promocyjno reklamowe:

Wygląd zewnętrzny. W obecnym stanie rosnącej konkurencji na rynku coraz większego znaczenia nabiera funkcja promocyjna opakowania, ponieważ zgodnie z definicją Bristona „opakowanie musi zabezpieczać to co sprzedaje i sprzedawać to co zabezpiecza”. W opakowaniach ważna jest promocja wzrokowa i zachęcenie nabywców do wyboru produktów danego producenta za zasadzie „efektu półki”. Istota wymagań promocyjnych uzależniona jest od charakteru pakowanego produktu, szczególnie w art. Upominkowych luksusowych, a w opakowaniach codziennego użytku - mniejszy. Szczególną grupę stanowią dzieci - stąd

kindermarketing. Z funkcją promocyjną ściśle powiązana jest funkcja przekazywania rzetelnych informacji o produkcie i producencie, zakres jest ściśle określony dla konkretnych grup produktów i znajduje odzwierciedlenie w określonych przepisach. Dotyczą one:

Specjalistyczne znakowane dotyczy wyrobów kosmetycznych (otwarta księga - dotyczy informacji umieszczonych na ulotce lub opakowaniu tekturowym), znakowanie dotyczące towarów paczkowanych - e- dokładnie taka ilość się znajduje znak nieobligatoryjny.

Funkcje informatyczne spełniają kody ułatwiające przepływ towarów. Nowym rozwiązaniem w zakresie przekazu informacji o zapakowanym produkcie są opakowania inteligentne, które przez trwała zmianę barwy informują o niewłaściwym przechowywaniu produktów(żywność mrożona, butelki piwne). Rola opakowań w promocji pakowanych produktów znajduje zastosowanie w tzw. DISPLEY, - czyli ekspozycja przygotowana przez producenta w celu promocji produktu i jego wytwórcy m innymi za pomocą opakowania. Informacje przekazywane przez opakowanie muszą być przejrzyste, czytelne, w języku polskim i zgodne z przepisami prawnymi do danego produktu.

Rozwój marketingu obecnie przyczynił się do poszerzenia roli opakowania i rozszerzenia koncepcji marketingowych mix z zasady „4S” do „5P

  1. produkt (Product)

  2. cena (Price)

  3. dystrybucja (Place)

  4. promocja (Promotion)

  5. opakowanie (Packcing)

Wymagania związane z mechanizacją procesów pakowania:

Wytrzymałość materiałów. Materiały opakowaniowe muszą spełniać wymagania: wytrzymałościowe wysokowydajnych maszyn pakujących, grubość materiału, podatność do zgrzewów, szczelność, barierowość. W przypadku gotowych opakowań wymaganie dotyczy sposobu zamknięcia, etykietowania, dozowania odpowiedniej ilości produktu.

Dostosowane do systemu dystrybucji i sprzedaży produktu.

Wymagania te związane są z ujednoliceniem wymiarów stosowanych opakowań, głównie transportowych. W tym zakresie obowiązują również odpowiednie przepisy i wymagania przede wszystkim system wymiarowy opakowań. Wymagania odnośnie wielkości i kształtu muszą być także dostosowane do wymiarów powierzchni w punktach sprzedaży.

Czynniki ekonomiczne:

Analizując wymagania stawiane opakowaniom należy także brać pod uwagę koszty ich stosowania, szacuje się że średnio udział tych kosztów wynosi ok. 15% całkowitej wartości produktu. Na koszty związane z opakowaniami składają się; koszty materiału opakowania, koszty wytwarzania opakowań na maszynach pakujących, koszty magazynowania i amortyzacji materiałów opakowaniowych i opakowań, koszty związane z eksploatacją maszyn pakujących, koszty transportu, koszty zagospodarowania opakowań poużytkowych. Najważniejszy udział ok. 50% stanowią koszty materiałowe. W celu obniżenia kosztów pakowania dąży się do poszukiwania materiałów o odpowiednich parametrach jakościowych, ale mniejszej grubości, stosuje się również jednostopniowe systemy pakowania. Poszukiwanie systemów proekologicznych. Stosowanie czasami nawet droższych opakowań i systemów pakowania w konsekwencji prowadzi do lepszego wyniku ekonomicznego - dłuższy okres 0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
trwałości.

Wymagania ekologiczne

Zagrożenia ze strony opakowań dla środowiska naturalnego należy rozpatrywać w całym cyklu ich życia tzn. od pozyskania surowców poprzez wytwarzanie opakowań, użytkowanie i zleganie na wysypiskach. Odpady opakowaniowe powstają w różnych miejscach łańcucha logistycznego.

Wytwórca surowca - wytwórca opakowań - wytwórca wyrobów - jednostka handlowa - konsument.

Opakowania są źródłem wielu zagrożeń ekologicznych takich jak:

W związku z tak dużym zagrożeniem ze strony opakowań dla środowiska naturalnego w poszczególnych krajach opracowywane są zasady funkcjonowania gospodarki odpadami opakowaniowymi. W krajach UE gospodarka opakowaniami powinna się opierać na podstawowych zasadach określonych w dyrektywie 94/62/EC - o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. Zasady tej dyrektywy sprowadzają się do dwóch spraw:

1. przeciwdziałanie powstawaniu odpadów;

2. zastosowanie odpowiednich metod utylizacji odpadów już wytworzonych;

Projektując opakowania należy myśleć o odpowiednich metodach ich zagospodarowania poużytkowego w poszczególnych etapach prac projektowych należy uwzględniać:

Recykling - proces technologiczny polegający na odzyskaniu materiału opakowaniowego i wykorzystaniu go do ponownego użycia.

Podstawowe wymagania ekologiczne stawiane opakowaniom bardzo często określa się mianem zasad 4R:

  1. redukcja ( reduction

  2. powtórne użycia ?( Re-use

  3. odzyskanie surowców wtórnych z opakowań poużytkowych ( Recouer

  4. powtórne wykorzystanie (Recycling

Na podstawie wymagań dyrektywy opakowaniowej określono ponadto 5 grup wymagań stawianych opakowaniom aspekcie ochrony środowiska:

  1. związane z wytwarzaniem opakowań i ich składem surowcowym

  2. dotyczące opakowań wielokrotnego użycia

  3. przydatność do różnych form utylizacji

  4. znakowania opakowań - znakowanie ekologiczne jest jednym ze sposobów przeciwdziałania powstawaniu odpadów gdyż umożliwia selektywną zbiórkę. Znaki ekologiczne stosowane w UNI:

I gr. Identyfikujące materiał opakowaniowy

0x08 graphic
0x08 graphic
II gr. Dotyczące opakowań wielokrotnego użycia

0x08 graphic
0x08 graphic
III gr. Wskazujące przydatność do recyklingu

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
IV gr. Określające podatność do ponownego przetwórstwa

V gr. Określające zawartość materiału wtórnego ( znak jak wyżej z opisem np. 60%)

VI gr. przydatność do biodegradacji ( koniczynka dwulistna)

0x08 graphic
0x08 graphic
VII gr. Mówiące o przynależności do systemu organizacyjno prawnego dotyczącego gospodarowania opakowaniami DER GRUNE PUNKT

Znakowanie ekologiczne w Polsce - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4.06.2003 w sprawie oznaczania opakowań ( Dz.U Nr 105. poz 994) obowiązuje od 1.07.2003.

Znaki identyfikujące materiał opakowaniowy:

  1. 0x08 graphic
    0x08 graphic
    rodzaj materiału np. 41 alu - opis wewnątrz

  1. 0x08 graphic
    0x08 graphic
    0x08 graphic
    przydatność do wielokrotnego użycia

  2. przydatność do recyklingu

  1. 0x08 graphic
    przydatność do ponownego przetwarzania (dobrowolny)

wydany przez COBRO - znak ekologiczny

  1. dotycząc zawartości metali ciężkich w opakowaniach

W celu ograniczenia negatywnego wpływu opakowań na środowisko wprowadzono obowiązek minimalizacji zawartości 4 metali ciężkich: ołowiu, kadmu, rtęci, chromu 6 wartościowego. Od lipca 2001 limit wynosi 100 ppm (części na milion wagowo)

15.11.2003.

Do egzaminu obowiązuje rozdział 3 i 4 z książki.

Gospodarka odpadami opakowaniowymi w Polsce ujęta jest w dwóch założeniach;

  1. Polityka ekologiczna państwa do 2025r

Ustawy te są dostosowane do Dyrektywy Opakowaniowej.

  1. Krajowy plan gospodarki odpadami opakowaniowymi do roku 2006 /uchwała RM z 29.10.2002/

Działania w tym zakresie oparte są na zasadach:

Metody oceny ekologicznej opakowań:

1.) Analizy cyklu życia /LCA/ - kompleksowa analiza oddziaływań opakowań na środowisko związana z realizacją procesów wytwarzania, użytkowania i utylizacji.

Kryteria:

2.) Ekobilans - metoda bilansów ekologicznych oparta na modelu obliczeniowym, ściśle związana z LCA.

3.) Klasyfikacji ekologicznej opracowana przez COBRO w W-wie.

Kryteria:

Każde kryterium ma skalę punktową, która wynika z krajowych możliwości.

4.) Ocena zgodności opakowań z wymaganiami ekologicznymi zawartymi w dyrektywie 94/62/EC na podstawie PN-EN- deklaracji zgodności.

Wymagania stawiane opakowaniom transportowym.

Są to opakowania służące do przemieszczania lub składowania produktów luzem lub znajdujących się w opakowaniach zbiorczych lub jednostkowych.

Od tych opakowań wymaga się aby zabezpieczały produkty przed działaniem narażeń zarówno mechanicznych jak i klimatycznych oraz aby umożliwiały ich dostarczanie do miejsca docelowego w stanie nieuszkodzonym.

Właściwe opakowanie transportowe powinno oprócz parametrów wytrzymałościowych spełniać także wymagania związane z wyglądem zewnętrznym, przekazywaniem informacji i aspektem ekologicznym. W tym celu dąży się do ujednolicania ich kształtów, stosowanie opakowań wielokrotnego użytku oraz maksymalne wykorzystanie powierzchni magazynowych i środków transportu.

Rynek opakowań w Polsce na tle rynku UE i świata.

Gospodarka opakowaniowa - całokształt działań ekonomicznych i organizacyjnych, które związane są z pakowaniem. Ma na celu zapewnienie właściwej działalności gospodarki dotyczącej produkcji zużycia i zagospodarowania opakowań.

Na rozwój gospodarki opakowaniowej wpływa wiele różnych czynników:

1.) Ekonomiczne:

2.) Demograficzne;

3.) Rozwój kanałów dystrybucji i logistyki w transporcie i magazynowaniu towarów:

4.) Ustawodawstwo w zakresie ochrony konsumenta, ochrony zdrowia oraz ochrony środowiska:

Grupy wymagań /zagadnienia w ustawodawstwie/:

Rynek opakowań na świecie i w UE:

Najwięcej opakowań produkują: USA, Jap, Niem, Włoch, Francja.

Rynek maszyn pakujących wynosi 20mld USD rocznie. Najwięcej Niem, Włoch, Fran, Jap. Średnio zużywa się 156 kg rocznie, najwięcej w Japonii ponad 250 kg.

W UE - 155 kg ogółem:

- 60,6 kg papier

- 38,8 kg szkło

- 11,2 kg metalowe

- 25,3 kg tworzenie sztuczne

Największe firmy opakowaniowe pochodzą z USA, Japonii, ,Francji, Niemiec.

Gospodarkę odpadami opakowaniowymi w UE określa Dyrektywa z 94 r o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. W każdym kraju określane są wymagania dotyczące gospodarki odpadami. Przewiduje się że na świecie ilość opakowań w skali roku do 2006 będzie wzrastała 2-3% rocznie.

Rynek opakowań w Polsce.

Wielkość produkcji w 2000 r wynosiła 2,2 mln ton co stanowi 0,6% produkcji światowej.

Struktura zużycia opakowań w Polsce:

- papier 37%

- szkło 34%

- tworzywa 19%

- metal 6%

Wielkość produkcji i zużycia opakowań w kg w przeliczeniu na 1 mieszkańca w Polsce w 2000r.

Rodzaj opakowania

Produkcja w kg

Zużycie w kg

Papier i tektura

23,3

24,9

szklane

28,1

23,2

Z tworzyw sztucznych

10,4

12,7

metalowe

3,4

3,7

ogółem

65,4

64,5

Jedynie opakowania szklane są eksportowane. W Polsce przewiduje się do 2006r około 5-6% wzrost produkcji opakowań.

Rynek maszyn pakujących.

90%maszyn pochodzi z importu, większość z Niemiec, Włoch, Japonii, Szwecji. Polska eksportuje jedynie maszyny pakujące produkty płynne oraz gęste i pastowate do Litwy, Łotwy. Estonii, Rosji, Białorusi.

Postęp techniczny w zakresie opakowań z papieru i tektury.

Opakowania te stanowią największy udział w rynku opakowań. Szczególną uwagę należy zwrócić na opakowania z tektury w UE 35 kg/osobę , w Polsce 15 kg/osobę. Kierunki rozwoju zmierzają do całkowitej likwidacji lub zminimalizowania wad opakowań z papieru tektury.

Postęp techniczny w produkcji i stosowaniu tych opakowań koncentruje się na:

Systemy pakowania w których mogą być wykorzystywane opakowania z papieru i tektury bądź ich elementy.

1.) opakowania aseptyczne - kartony 75-80% kartonu, 15-20% PE, 5% Al.

2.) opakowania typu bag in box - 80% kartonu, 20 % laminat

3.) utrwalane radiacyjnie - papier i tektura są podatne na uszkodzenia radiacyjne, które dotyczą utraty barwy, mocy i połysku. Nie powinny być stosowane jako opakowania jednowarstwowe. Dawka promieniowania do 10 kgy

4.) opakowania do żywności wygodnej - całkowicie przepuszczają promieniowanie mikrofalowe, stosowane w postaci torebek papierowych, tacek, pudełek powlekanych tworzywami sztucznymi o lepszych właściwościach barierowych dla nadania odporności na wilgoć, zapachy i tłuszcze. Tacki wykazują odporność na temp od 40-2200C

Przykłady możliwości stosowania opakowań z wytworów papierniczych w nowoczesnych systemach pakowania produktów wskazują na dużą przydatność, ale przede wszystkim w połączeniu z tworzywami sztucznymi, dotyczy to opakowań z papieru, tektury litej i falistej.

Rozwój tektury falistej związany jest głównie ze zwiększaniem liczby warstw pofalowanych, które mogą stanowić 9 elementów.

Przykłady nowoczesnych opakowań z papieru i tektury:

Opakowanie z papieru i tektury ze względu na szeroki zakres zastosowania w dalszym ciągu będą dominującym segmentem rynku opakowań. Opakowania te jako wyroby produkowane z surowców odnawialnych i przyjazne dla środowiska w najbliższym okresie będą się rozwijały około 10-15% w skali roku.

Koszt opakowania

Zależności miedzy kosztami opakowań i kosztami spowodowanymi ubytkiem lub uszkodzeniem zapakowanych produktów wg. Bishoffa

Najbardziej pożądane jest opakowanie optymalne. Wysokie koszty opakowania związane są z podwyższonymi kosztami promocji.

Optymalne opakowanie

Koszty opakowania

Koszty spowodowane uszkodzeniem wyrobu

Łączny koszt



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wsp czesne problemy globalne, Geopolityka
Wyk ady - I cz. Wsp czesne systemy pedagogiczne, WSPiA, kierunek pedagogika
WSP CZESNE METODY RW
SKRYPT wsp czesne media na wiecie
Wsp czesne systemy ustrojowe Francja Szwajcaria, Bezpieczeństwo Narodowe, Współczesne systemy
T-2- podstawowe pojŕcia wspˇ-czesnej kryminalistyki
WSP CZESNE MIGRACJE MI DZYNARODOWE, Notatki Europeistyka Studia dzienne
Wspˇ czesne koncepcje?ukacyjne a rola mediˇw
Wsp czesne Ruchy Polityczne, politologia UMCS, I rok II stopnia
WSP CZESNE SYSTEMY PRASOWE wyk ?y
WSP CZESNE RUCHY POLITYCZNE cd
WSP CZESNE TRENDY, MINI DOC
Zestaw I Wsp czesne Mod
Zestaw II Wsp czesne Mod
G wne problemy etyki wsp czesnej
WSP CZESNE TRENDY, ZAOCZN DOC

więcej podobnych podstron