Relaksacja poprzez oddech 

Relaksacja pomaga w życiu

Relaksacja pomaga nam powrócić do wewnętrznej harmonii i pełni. 
Zazwyczaj jesteśmy nadmiernie napięci i znerwicowani. Relaksacja pomaga nam ten problem przezwyciężyć. Nadmierne napięcie oznacza, ze dominują w nas takie emocje jak lęki i obawy (strach), irytacja, rozdrażnienie i niechęć. Działa to jakby przytłaczająco, jakbyśmy nie mogli wyjrzeć i spojrzeć dalej poza czubek własnego nosa. Relaksacja pozwala dopuścić do naszej świadomości bardziej lekkie i świetliste wibracje. Dodaje do naszego ziemskiego aspektu więcej niebiańskiego spojrzenia na życie. 

By żyć twórczo, kreatywnie, by móc kochać innych i potrafić faktycznie troszczyć się o nich - potrzebujemy przestać się bać, potrzebujemy przestać być nadmiernie napięci na punkcie własnych obaw. Zawansowane ścieżki medytacji mówią o nauczeniu się kontrolowania swoich myśli. Gdy rozumiemy jak pracuje nasz umysł - zyskujemy prawdziwą wiedzę. Cały nasz świat jest tworzony przez nasze myśli. Co decyduje o tym, ze jedna osoba czuje się bardzo bezpiecznie, pozytywnie i jest kreatywna, a druga jest pełna napięcia leków i agresywnych, pomieszanych emocji wobec innych. 
Decyduje o tym umysł jednej i drugiej osoby - ich świadomość i podświadomość. 

Medytacja to intuicyjne odczuwanie duchowości 
doświadczane po wyciszeniu chaotycznych myśli

Gdy kontrolujesz swoje myśli -  kontrolujesz swój świat. Nie jest to typ kontroli w formie restrykcyjnego policjanta, ale raczej stan wewnętrznej harmonii i osadzenia w sobie. Stan który emanuje na innych spokojem, życzliwością i miłością. Stan w którym dostrzegamy boskie piękno świata, który jest kompletny taki jaki jest - w każdej chwili.

Ale często proces kontrolowania myśli, bycia w pełni świadomym tego, co dzieje się w naszym umyśle, jest dla nas czymś zbyt trudnym i abstrakcyjnym. Jest tak, ponieważ problem ma naturę bardziej przyziemną - mamy nadmiar napięcia w naszych emocjach i ciele. Musimy wystartować od tego punktu. Warto więc zacząć od relaksacji.

Chyba najbardziej znane na zachodzie metody relaksowania się to trening autogenny Schultza i metoda Jacobsona. obie te metody były z dużym powodzeniem stosowane w psychoterapii, a nawet w lżejszych przypadkach psychiatrycznych. 
Jak mają się te dwie metody (trening autogenny i metoda Jacobsona) do relaksacji poprzez oddech. Relaksacja poprze oddech szczególnie bezpośrednio wpływa na stan naszych emocji i nasz stan zdrowia. Odpowiada ona za przywrócenie równowagi witalno-emocjonalnej. 

Porównanie technik relaksacji do radża-jogi

Najłatwiej zrozumieć tę relację odnosząc się do systemu Radża Jogi, jaki skompilował Patańdżali. Hinduski mędrzec, jogin, ceniony lekarz i chirurg - Pańdżali, opierając się na funkcjonujących w Indiach metodach jogi skompilował ośmiostopniowy system zmierzający do duchowego przebudzenia i poznania stanu Absolutu:
1) yamy, 2) niyamy, 3) asany, 4) pranajamy, 5) pratjahara, 6) dharana, 7) dhjana, 8) samadhi.

Oczywiście nie jest to jedyny model jogi funkcjonujący w dawnych Indiach, nawet w obrębie ścieżek związanych stricte z medytacją. Ale system ten jest przejrzysty i ma pewną logikę. 
Dwa pierwsze człony (zakazy i nakazy) związane są z postawą do życia. Trudno byłoby dzisiaj wiernie się na nich wzorować, bo odpowiadały one kulturze indyjskiej wiele setek lat temu. Jeśli dzisiaj zapragnęlibyśmy zostać wędrownym ascetą, to wylądowalibyśmy być może w schronisku dla bezdomnych i musielibyśmy podporządkować się panującym tam regułom życia. 
Jednak sensem wszystkich reguł, którego warto przestrzegać jest otworzenie się na przekroczenie swojego egoizmu, na postawę życzliwości wobec innych i unikanie bezsensownego krzywdzenia ich. 

Istotny (ze względu nasze rozważania o relaksacji) jest natomiast kolejny etap jogi - asany. Etap ten to inaczej hatha-joga. Hatha joga (w dosłownym tłumaczeniu: ścieżka zjednoczenia energii słonecznych i księżycowych) jest etapem specjalnego ćwiczenia swojego ciała. Jest to właśnie etap relaksacji ciała zbliżony pod względem sensu do metody Jacobsona. Pracujemy z ciałem fizycznym tak, by bardziej stać się świadomym jego napięć. 
Tak więc widzimy, że w jodze Patańdżalego jest to punkt wyjścia, jeżeli chodzi o relaksację - poczuć swoje ciała, stać się go bardziej świadomym, rozpoznać jego napięci i rozluźnić. Przywrócić ciału sprężystość, dotlenienie, odpowiedni przepływ płynów ustrojowych i naturalne sprawne przewodnictwo sygnałów nerwowych. 
W dzisiejszych czasach wielu sportowych trenerów zaleca trening hatha-jogi, gdyż znakomicie zwiększa on elastyczność mięśni i całego ciała

Następny etap to pranajama. Pranajamy zasadniczo służy osiągnięciu perfekcji w kontrolowaniu prany - energii życiowej. W praktyce wielu joginów potrafi tak doskonale operować energią życiową, że są nawet w stanie zaniechać na spory okres czasu oddechu płucnego. 
Dla naszych rozważań możemy umownie potraktować tu pranajamę jako technikę relaksacji poprzez oddech, gdyż taka jest najistotniejsza funkcja pranajamy. 
Widzimy więc, ze po ćwiczeniach z ciałem, a przed ćwiczeniami z umysłem - wykonuje się relaksację poprzez oddech. 

Trening Autogenny odpowiada zasadniczo kolejnemu stopniowi radża jogi - pratjaharze. Pratjahara to właśnie relaksacja poprzez autosugestię.

 

 

Praktyka relaksacji poprzez oddech 

Co to wszystko oznacza w praktycznych ćwiczeniach relaksacji?
Otóż dodanie oddechu do naszych ćwiczeń relaksacyjnych może bardzo istotnie podnieść ich efektywność. Jeżeli wykonujemy np. metodę Jacobsona (lub inną), to na koniec warto przez jakiś czas, czując ogólne rozluźnienie ciała, pogłębiać to doznanie poprzez śledzenie oddechu. 
Po napinaniu i rozluźnianiu mięśni, gdy czujesz się bardziej świadomy całego ciała, gdy czujesz że jest ono znacznie bardziej odprężone a krążenie i wrażliwość nerwowa poprawiły się - obserwuj w tym stanie swój oddech.
Rób wdech i licz w myśli do 4, zrób krótkie zatrzymanie oddechu (bez zaciskania krtani, ale zatrzymując powietrze przeponą) i licz w myśli do 2, robiąc wydech - licz do 4, pozostając na krótkim bezdechu - licz do 2. 
dzięki temu stajesz się bardziej świadomy czterech faz oddechu; z każdym wdechem pobierasz nową ożywcza energię (wdychasz niezbędny do życia tlen oraz pranę - obecna w powietrzu energię życia pochodzącą ze słońca, roślin, ziemi itp.); 
na zatrzymaniu wyobrażasz sobie, że ta energia wchłania się do twojego ciała, do krwi i układu nerwowego (zasila także twoje czakry i aurę); 
robiąc wydech wyobrażasz sobie, że uwalniasz się ze zużytego powietrza, ze starej zużytej energii, ze zmęczenia i napięcia (puszczasz także napięcie w brzuchu i we wszystkich mięśniach); 
na bezdechu wyobrażasz sobie, że twoja życiowa energia i całe ciało stały się jaśniejsze. 

W jodze indyjskiej i chińskiej (taoizmie) spotyka się dwie główne techniki oddychania. Podstawowa polega na tym, że oddychając przeponą (mięśniem, który oddziela płuca od jamy brzusznej) przy wdechu wypinamy lekko i swobodnie brzuch na zewnątrz; przy wydechu brzuch brzuch cofa się na zewnątrz. Istnieje także oddech odwrócony (na szybkim wydechu brzuch wypina się gwałtownie na zewnątrz), którego celem jest uwolnienie się od zastojów energii. 
W tym ćwiczeniu "relaksowania się poprzez oddech" stosujemy najbardziej podstawowy sposób - na wdechu brzuch swobodnie i naturalnie wypina się na zewnątrz, na wydechu naturalnie cofa się do środka.

Opisany tutaj sposób relaksowania się możemy stosować jako samodzielną relaksację, lub jako uzupełnienie innej metody. Możemy np. po treningu autogennych Schultza przez jakiś czas skupić się na oddechu, co ustabilizuje i wzmocni relaks na poziomie fizyczno-emocjonalnym i zasili nasze ciało uzdrawiającą i regenerującą energią witalną. 
Jeżeli wykonujemy te oddechy jako samodzielną relaksację i regenerację ciała i psychiki, to możemy np. wykonywać dwa razy dziennie po 12 pełnych cykli oddechowych zawierających wdech, zatrzymanie, wydech i bezdech.  

Zmniejszenie napięć fizycznych wywołuje polepszenie krążenia i odnowienie naszej życiowej witalnej energii, natomiast wyciszenie myśli sprzyja odczuwaniu w naszym wnętrzu świetlistej energii duchowej. 

 Rafał Seremet

---