Metoda - droga , sposób badania , to sposób postępowania , dochodzenia do celu. Celem badań psychologicznych jest poznawanie prawidłowości funkcjonowania psychiki człowieka.

Metody psychologii

Specyficzne:

1)Obserwacja: a)obserwacja innych ludzi lub zwierząt b) samoobserwacja

2)Eksperyment: a)eksperyment naturalny b)eksperyment laboratoryjny

3)Test: I) a)indywidualne b)zbiorowe

II) a) sprawności: spostrzegawczość, uwagi ,pamięć, inteligencja

b) wiadomości: ogólne , specjalne

c) osobowości:

1)analityczne: zainteresowań , postaw , charakteru , temperamentu

2)syntetyczne: inwentarze osobowości , projekcyjne , inne

Podstawowe metody badawcze:

a)obserwacja b)wywiad c)rozmowa psychologiczna d)testy inteligencji i zdolności e)kwestionariusze osobowości f)testy projekcyjne

Ankieta - jest to zbiór pytań , najczęściej otwartych , sformułowanych tak ,iż prowokują do szerszych wypowiedzi.

Cechy ankiety: a) pozwala na objęcie szerokiej populacji

b) potrafi wyodrębnić różnice w populacji

Budowa ankiety: a) instrukcji (sposób wypełniania , cel ankiety , zapewnienie dyskrecji i anonimowości) b) wstępnych pytań informacyjnych c) pytań właściwych

Zalety i wady ankiety:

Zalety: a)łatwość stosowania b)swoboda odpowiedzi badanych na pytania c)możliwość uzyskania w stosunkowo krótkim czasie dużego (pod względem ilości) materiału empirycznego

Wady: a)zdobycie jedynie powierzchownej wiedzy o badanym środowisku b)nie dostarcza badającemu żadnych informacji o wiarygodności wypowiedzi osób badanych

Spostrzeganie - spostrzeżenie to proces odzwierciedlenia przedmiotów i zjawisk , spostrzeżenia są wyższą bardziej złożoną , a równocześnie dokładniejszą informacją o świecie. Spostrzeżenie powstaje w wyniku działania tego samego przedmiotu na różne receptory informacyjne osobnika o różnych właściwościach.

Czynniki wpływające na spostrzeganie:

a)sytuacji zewnętrznej(bodźcowej) b)człowieka spostrzegającego(podmiotu)

Uwaga - jest procesem psychicznym nieodzownie związanym z aktywizacją procesów poznawczych. Nie stanowi odrębnego procesu , lecz włącza się w przebieg wszystkich procesów psychicznych. Uwagą również określa się jako zjawisko wybiórcze-skierowane wiadomości ku przedmiotom czy zjawiskom.

Rodzaje uwagi:

a)Mimowolna - zostaje wywołana prze pewne właściwości bodźców i sytuacji , bez wysiłku ze strony osoby. Stanowi wrodzoną reakcję organizmu na bodźce nowe i nieznane. Gdy w otoczeniu pojawi się jakaś zmiana, człowiek lub zwierzę nastawia się na nową podnietę , rejestruje ją.

Na uwagę mimowolną składający więc proces nie kierowane świadomym zamiarem człowieka , bez udziału dążeń i woli. Wywołuje je mechanizm dziedziczny , ewolucyjnie pierwotny.

b)Dowolna - proces świadomego koncentrowania się na jakimś przedmiocie. Zawiązana jest z zachowaniem celowym , skierowanym na wykonanie określonego zadania. Wymaga świadomego zamiaru i wysiłku woli

Jest aktem społecznym a nie biologicznym i kształtuje się u dzieci w trakcie jego ???? z dorosłymi.

c)Wtórna - zawiera właściwości mimowolności i dowolności. Pozwala ona utrzymać koncentrację uwagi na zadaniu przez włączenie się zainteresowań tak dalece , iż dalsze (dłuższe) zajmowanie się tym rodzajem zadania nie wymaga od nas dodatkowego wysiłku i inne uboczne bodźce nie zmieniają kierunku działania.

Cechy uwagi:

a)Trwałość - zdolność do skoncentrowania się na jednym przedmiocie bez przerwy w ciągu dłuższego lub krótszego okresu czasu.

b)Napięcie - stopień skupienia , koncentracji

c)Podzielność - możliwość jednoczesnego koncentrowania się na kilku obiektach np. w grach zespołowych , zawodnik obserwuje czynności drużyny przeciwnej , trenera.

d)Przerzutność - wymaga szybkiego przenoszenia uwagi z jednego obiektu na inne.

e)Zakres/pojemność - zależy od ilości spostrzeganych przedmiotów i od właściwości indywidualnych. Podlega rozwojowi.

Cechy pamięci:

1)Szybkość zapamiętywania:

a)mierzymy się liczbą powtórzeń lub czasem niezbędnym do pełnego opanowania materiału

b)zależy od indywidualnych cech osobnika , rodzaju zapamiętywania materiału i warunków sprzyjających lub niesprzyjających

2)Zakres pamięci:

a)dotyczy pamięci bezpośredniej(świeżej)

b)informuje o tym, ile materiału dana jednostka może zapamiętać

3)Trwałość pamięci:

a)jest to zdolność do długotrwałego przechowywania w pamięci danego materiału

b)trwałość pamięci ma charakter wybiórczy(w jednej dziedzinie człowiek może mieć trwałą pamięć , a w drugiej nie trwałą)

4)Wierność pamięci:

a)dotyczy stopnia dokładności przypomnień

b)zależy od procesu uczenia się

5)Gotowość pamięci: łatwość i szybkość przypominania sobie potrzebnego materiału , zdolność przywoływania faktów

Wykorzystanie strategii uczenia się czyli techniki lepszego przechowywania wyuczonego materiału , zalicza się do nich:

a)przeuczanie się - nawet jeśli wszystko potrafisz odtworzyć bezbłędnie , dalsze powtarzanie materiału ma wpływ na to ile materiału przypomnisz sobie później.

b)okresowe przeglądanie - przeglądając okresowo (co jakiś czas) materiał potrzebny do zdania egzaminu masz pewność , że „wypadniesz” lepiej niż gdybyś tego nie robił

c)aktywne powtarzanie w pamięci - powtarzanie przyswojonego materiału na głos umożliwia utrzymanie czynnej uwagi , a ponadto sprawia ,że opanujesz materiał w stopniu umożliwiającym odtworzenie go , a nie tylko rozpoznanie.

Porcjowanie w pamięci:

Zdolność do odtworzenia raz eksponowanego materiału zależy od liczby jednostek organizacyjnych czyli porcji jakie w nim dostrzegamy.

W krótkim czasie możemy przyswoić od 2 do 7 bitów informacji.

Grupując litery w słowa , można siedmiokrotnie więcej zapamiętać ponieważ lepiej pamiętamy materiał sensowny niż pozbawiony sensu.

Wykorzystanie strategii mnemonicznych - czyli wykorzystanie posiadanej już wiedzy jako punktu oparcia czy kontekstu dla wiedzy nowo nabytej. Zalicza się do nich:

a)wykorzystanie istniejącej struktury - czyli wykorzystanie zorganizowanej , dobrze nam znanej struktury jako „schematu” umożliwiającego uporządkowanie nowych informacji.

---