1. Charakterystyka pierwiastków z pierwszej grupy. Konfiguracja na powłoce walencyjnej i właściwości z tego wynikające. Charakterystyczne reakcje. Podaj dwa pierwiastki biogenne z tej grupy.

W pierwszej grupie znajdują się pierwiastki zwane litowcami to: Lit, sód, potas, rubid, cez i frans. W grupie pierwszej znajduje się także wodór, lecz ze względu na odmienne właściwości fizykochemiczne, nie zalicza się go do litowców. litowce w reakcjach chemicznych tworzą jony dodatnie w wyniku oddawania swojego jednego elektronu walencyjnego . Są pierwiastkami o najmniejszej elektroujemności . Ze wzrostem liczby atomowej charakter metaliczny i aktywność chemiczna tych pierwiastków się zwiększa a ich elektroujemność maleje.

Konfiguracja na powłoce walencyjnej:
lit K²L¹

Sód K²L⁸M¹

Potas K² L⁸ M⁸ N¹ chodzi tu o to że na ostatniej powłoce znajduje się tyle samo elektronów walencyjnych tzn. 1

Maja 1 elektron walencyjny ponieważ znajdują się w 1 grupie układu okresowego.

Należą do bloku pierwiastków S wiec maja w zewnętrznej powłoce elektronowej tylko 1 pod powlokę -orbital s.

Reakcje charakterystyczne litowców:

• Tlenki litowców mają charakter silnie zasadowy i w reakcji z
  wodą tworzą silne zasady:
  Na2O + H2O ----> 2NaOH
  K2O + H2O ----> 2KOH

4Li+O₂ --> 2Li₂O

• wodą, tworząc wodorotlenki i wodór, np.:
  2K+2H₂O --> 2KOH+H₂
  

• kwasami, tworząc sole i wodór, np.:
  2Rb+2HCl --> 2RbCl+H₂

• niemetalami, tworząc sole, np.:
  2Cs+Cl₂ --> 2CsCl
  

• alkoholami, tworząc alkoholany, np.:
  2Na+2C₂H₅OH --> 2C₂H₅ONa+H₂

Litowce są silnymi reduktorami i pierwiastkami o najniższej elektroujemności. Ich sole bardzo dobrze rozpuszczają się w wodzie, a wodorotlenki należą do najsilniejszych zasad.

Pierwiastki biogenne (niezbędne do życia organizmów): K potas i Na sód (makroelementy).

2. Na konkretnych przykładach wyjaśnij charakter i jak powstaje wiązanie koordynacyjne.

Tworzenie wiązania koordynacyjnego
Wiązanie koordynacyjne tym różni się od wiązania atomowego lub atomowego spolaryzowanego, że para elektronowa tworzących wiązanie oddawana jest przez jeden z dwóch łączących się atomów.
Najprostszym przykładem powstawania wiązania koordynacyjnego jest tworzenie się jonu amonowego

Azot w cząsteczce amoniaku mający wolną parę elektronową przyłącza (dokoordynowuje) do niej jon wodorowy. Sposób powstawania tego wiązania jest inny niż powstawanie trzech pozostałych wiązań między atomami wodoru z azotem, w których każdy atom wodoru oddaje do wiązania jeden własny elektron. Po utworzeniu jednak wiązania koordynacyjnego wszystkie cztery atomy wodoru w jonie amonowym stają się równo cenne.
Połączenia, w których występują wiązania koordynacyjne noszą nazwę związków koordynacyjnych, związków kompleksowych, albo po prostu kompleksów.

3. Podaj i opisz dwa sposoby rozdzielania koloidów.

• Elektroforeza-jest to poruszanie się naładowanych cząstek koloidalnych pod wpływem pola elektrycznego względem nieruchomego ośrodka rozpraszającego. Elektroforeza ma duże zastosowanie w analizie. Między innymi stosowana jest do identyfikacji i rozdzielania białek, aminokwasów, fragmentów DNA oraz RNA. W skali technicznej za pomocą elektroforezy można nakładać powłoki ochronne na mokrą powierzchnię metalu, co stanowi o specyfice tej metody. Służy także do utwardzania gruntów, garbowania skór, usuwania cząstek koloidalnych z roztworów.

• Elektroosmoza- ruch ośrodka dyspersyjnego pod wypływem pola elektrycznego ( ruch rozpuszczalnika przez membranę wymuszony przepływem prądu)

4. Jaka funkcja opisuje to czy reakcja jest egzo czy endotermiczna.

Ta funkcja to entalpia. i w egzo podwyzszenie temp bedzie mialo niekorzystny wplyw a w endo - korzystny.

5. Napisz konfiguracje elektronowa Bromu wiedząc ze znajduje sie w 17 grupie i 4 okresie Napisz ile ma el. walencyjnych podaj liczbę atomową:

konfiguracja 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s² 3p⁶ 4s² 3d¹⁰ 4p⁵

K² L⁸ M¹⁸ N⁷ posiada 7 elektronów walencyjnych

Liczba At. = 35

6. Napisz równanie reakcji tlenku chloru znajdującego sie na najwyższym stopniu utlenienia z wodą. Nazwij produkt reakcji.

Tl.chloru(VII)+ woda kwas chlorowy (VII)

Cl₂O₇ + H₂O 2HCLO₄

7. Przedstaw dwa równania reakcji w których glin występuje: w formie anionu, w formie kationu. O jakich właściwościach chemicznych glinu świadczą te reakcje.

W roztworach wodnych glin wykazuje właściwości amfoteryczne, tworząc kompleksy zarówno kationowe jak i anionowe, organiczne i nieorganiczne.

• Reakcja wodorotlenku glinu z mocną zasadą:

Al(OH)₃ + NaOH NaAlO₂ +2H₂O

Tu Al (OH)₃ zachowuje się jak kwas.

Al(OH)₃ + Na⁺ + OH^- Na⁺ + AlO₂^- + 2H₂O

Al(OH)₃ + OH^- AlO₂^- + 2H₂O ( anion metaglinianowy)

• Reakcja wodorotlenku glinu z mocnym kwasem:

2Al(OH)₃ + 3H₂SO₄ Al₂(SO₄)₃ + 6H₂O

Tu Al(OH)₃ zachowuje sie jak zasada.

2 Al(OH)₃ + 6H⁺ + 3SO₄^2- 2Al³⁺ + 3SO₄^2- + 6H₂O

2 Al(OH)₃ + 6H⁺ 2Al³⁺ + 6H₂O (kation glinu)

8.Przedstaw wszystkie zachodzące reakcje jednej z powstałych w zadaniu trzecim soli z woda. Zapisz wzór na stała równowagowa tej reakcji.

9. Wyjaśnij pojęcia:

a) sublimacja (podaj przykłady)- bezpośrednie przejście z fazy stałej w gazową (bez stopnień), substancjami które szybko się sublimują są: suchy lód, kamfora, jod.

b) efekt Tyndalla- to rozproszenie światła przez cząstki układu koloidalnego, Jest to rozproszenie światła przez drobne cząstki zawieszone w ośrodku ciekłym, względnie gazowym, czyli w tzw. ośrodku mętnym (np. kurz czy mgła w powietrzu, roztwór białka kurzego).

c)potencjał termodynamiczny-entalpia swobodna G wiąże entalpię H i entropię S.

Wzór: G= H - TS

10. Co to są azeotropy. Sposoby ich oczyszczania.

Ciekła mieszanina (roztwór) dwóch lub więcej związków chemicznych, która jest w równowadze termodynamicznej z parą nasyconą powstającą z tej mieszaniny.

Mieszaniny azeotropowe rozdziela się zazwyczaj przez ekstrakcję, sorpcję lub poprzez dodanie do układu jeszcze jednego związku chemicznego, który tworzy azeotrop z jednym ze składników wcześniejszej mieszaniny i umożliwia dzięki temu wydestylowanie potrzebnego składnika.

1

---