Wykład 11
Wykład 11 A
ROCZNE KOSZTY OPERACYJNE w systemach logistycznych i ich elementach
Omówione wcześniej koszty eksploatacyjne obejmowały wszystkie elementy systemu logistycznego, tj. infrastrukturę, wyposażenie niemechaniczne, środki transportowe i środki sterowania. Zawsze są one stosowane w przypadku projektowania nowych, kompleksowych obiektów logistycznych.
W przypadku rekonstrukcji, modernizacji, intensyfikacji samych technologii lub/i
organizacji procesów logistycznych często infrastruktura i wyposażenie niemechaniczne pozostają niezmienne. Wówczas dla porównania i oceny wariantów projektowych wystarczającym okazuje się kryterium tzw. kosztów operacyjnych, które wynikają z
pracy ludzi i urządzeń.
1.Określenia i wzory
Roczne koszty operacyjne składają się z:
![]()
[1] - rocznych kosztów operacyjnych pracy ludzkiej ![]()
- rocznych kosztów operacyjnych pracy urządzeń ![]()
[2]
gdzie: ![]()
- roczne koszty operacyjne środków transportowych,
![]()
- roczne koszty operacyjne środków sterowania
Koszty ![]()
są zatem, w porównaniu z rocznymi kosztami eksploatacyjnymi ![]()
, tylko „kosztami pracy” potrzebnej do realizacji przekształceń strumieni ładunków i informacji. Różnią się więc od rocznych kosztów eksploatacyjnych (obliczanych w inny sposób) tym, że:
- nie zawierają kosztów utrzymania elementów stałych ![]()
oraz
kosztów utrzymania wyposażenia niemechanicznego ![]()
,
- obliczane są bez uwzględnienia współczynnika gotowości technicznej urządzeń (ϕgt)
oraz współczynnika zmiany obszarów pracy człowieka lub urządzenia (ϕzo),
- pomniejszone są na ogół o wartości zaokrągleń wzwyż (do liczb całkowitych) wartości
![]()
oraz ![]()
potrzebnych przy obliczaniu kosztów ![]()
.
Jak już wspomniano na wstępie, koszty operacyjne służą głownie jako kryteria oceny i porównania wariantowych rozwiązań projektowych w przypadku modernizacji, rekonstrukcji i intensyfikacji systemu logistycznego lub jego części, w zakresie realizacji procesów przekształcania strumieni informacji(N)
![]()
[3]
i przekształceń strumieni ładunków (T).
![]()
[4]
2. Wzory dla obliczania rocznych kosztów operacyjnych
Roczne koszty operacyjne przekształceń strumieni informacji N z tytuły pracy ludzkiej L oblicza się wg wzoru

[zł/rok] [5]
gdzie: 
-średnia dobowa ( bez współczynnika spiętrzeń dobowych)dobowa
liczba iL-tych przekształceń, realizowanych przez pracowników jL-tej
kategorii pracy,
![]()
- roczna liczba przekształceń j.w.,
![]()
- liczba dni roboczych w roku,
![]()
- czas realizacji iL-tego przekształcenia przez pracownika jL-tej kategorii pracy

- koszt godziny pracy pracownika jL- kategorii pracy
Roczne koszty operacyjne przekształceń strumieni informacji N z tytułu pracy urządzeń U oblicza się wg wzoru:

[zł/rok] [6]
gdzie: oznaczenia j.w. lecz zamiast indeksu L występuje U, gdyż dotyczą
iU-tego przekształcenia realizowanego przez jU-ty typ urządzenia,
![]()
- wg wzoru podanego dla kosztów utrzymania.
Roczne koszty operacyjne przekształceń strumieni ładunków T z tytułu pracy ludzkiej L oblicza się ze wzoru:

[7]
Roczne koszty operacyjne przekształceń strumieni ładunków T z tytułu pracy urządzeń U oblicza się ze wzoru

[8]
gdzie: wszystkie oznaczenia jak we wzorach [5] i [6], le cz zamiast litery N występuje
litera T, gdyż oznaczenia dotyczą przekształceń strumieni ładunków.
Tzw. proces logistyczny może obejmować transport, przeładunki, składowanie, magazynowanie, komisjonowanie
ładunków oraz przetwarzanie i gromadzenie informacji zarządzających przepływem ładunków.
1
J. Fijałkowski, grudzień 2013 r.