Norma

1. Norma statyczna - jest to sposób zachowania, działania wykonywany przez większość osób

2. Norma kulturowa (przystosowawcza)

3. Norma teoretyczna - normą zdrowego zachowania uznamy jakiś przejaw aktywności, jaki nie jest pokazywany przez większość społeczeństwa. Norma teoretyczna może mieć jakieś konotacje religijne. Człowiek realizuje swoje człowieczeństwo jeżeli zachowuje się w określony sposób. Jeżeli nie rozwija swoich zdolności np. duchowych nie zachowuje się odpowiednio, brakuje czegoś w jego działaniu.

Zdrowie psychiczne:

1. Brak choroby (definicja negatywna) - trudno wyznaczyć jednoznacznie utworzyć jedną definicje zdrowia psychicznego.

2. Pełny rozwój osobowości z umiejętnością radzenia sobie ze stresem i dobrym przystosowaniem do środowiska <- definicja zbliżona do definicji WHO.

Kryteria optymalności życia (Jahoda):

1. Pozytywne nastawienie do siebie (samoakceptacja)

2. Wzrost i rozwój osobisty

3. Autonomia

4. Adekwatne spostrzeganie rzeczywistości

5. Kompetencja w działaniu

6. Pozytywne stosunki interpersonalne

Freud: zdolność do pracy i utrzymanie satysfakcjonujących kontaktów z innymi ludźmi (miłość i praca).

Kryteria stwierdzenia zaburzenia psychicznego:

1. Cierpienie - to , że ktoś cierpi nie znaczy, że jest chory psychicznie

2. Trudności w przystosowaniu - są zaburzenia psychiczne, które nie wiążą się w z cierpieniem np. manie, choroby dwubiegunowe. Chory jest w stanie euforycznych, jest bardzo ekspansywny, nie czuje dyskomfortu - nie działa kryterium cierpienia, ale kryterium trudności w przystosowaniu jest jak najbardziej dobre w tym przypadku.

3. Nieracjonalność i dziwaczność

4. Nieprzewidywalność i utrata kontroli

5. Wyrazistość i niekonwencjonalność - zachowania rzadkie i niepożądane - są ludzie, którzy zachowują się wyraziście i niekonwencjonalnie, których nie uważamy za chorych psychicznie

6. Dyskomfort obserwatora - w kontakcie pacjent - psychiatra odczucia psychiatry są bardzo ważne, czy czujemy się zaniepokojeni, bezpiecznie, czy zagrożeni.

7. Naruszanie ideałów i norm moralnych - ciągle ważne kryterium w badaniu zaburzeń psychicznych. Dawniej uważano to za podstawowe i jedyne kryterium. W oświeceniu wszelkie zachowania polegające na łamaniu norm, nazywano zaburzeniami psychicznymi. Obecna definicja choroby psychicznej pojawiła się około XIX wieku. Pierwsze szpitale dla umysłowo chorych stworzyli muzułmanie. W świecie zachodnim wszelkie zachowania, które dzisiaj uznalibyśmy za psychozy w średniowieczu, traktowano jako nawiedzenie, czasami osoby psychicznie chore uznawano za namaszczone. Mamrotanie uznawano za przejaw duchowości. Szacuje się, że 100 tys. stracono na stosach w czasie średniowiecza, większość osób prawdopodobnie była chora psychicznie. Objawy histeryczne, pląsawice, uznawano za opętanie przez diabła. Społeczeństwo w oświeceniu zaczęto zamykać w specjalnych ośrodkach, ale ich nie leczono. Istniała dużo asymetria między światem zachodnim, a muzułmanami, muzułmanie bardziej rozsądnie podchodzili do tej kwestii. W oświeceniu zamykano w ośrodkach najczęściej chorych, dlatego, że nie pracowali. Ponieważ wtedy uznawano, że jako ktoś nie pracuje, jest chory. Lenistwo było grzechem. Czasami utożsamiano grzeszników z chorymi psychicznie. Szpitale psychiatryczne, gdzie leczono ludzi powstały stosunkowo niedawno, bo w połowie XVIII wieku.

Klasyfikacje chorób:

1. ICD - 10 (WHO) - klasyfikacja chorób w ogóle, wszelakich

2. DSM - IV (APA/USA) - klasyfikacja chorób jedynie psychicznych

Wybrane rodzaje zaburzeń wg ICD - 10

1. Zaburzenia afektywne - czyli emocjonalne

2. Zaburzenia nerwicowe

3. Zaburzenia psychotyczne

4. Zaburzenia osobowości

Istniał ruch, zwany antypsychiatrami, którzy głosili, że nie ma czegoś takiego jak choroba psychiczna, lecz wszyscy ludzie zachowują się normalnie. Choroba psychiczna, to etykieta, którą większość ma aby pewne zachowania piętnować. Wszelkie zachowania, ich kryteria są czysto polityczne. Eksperyment Rosenhana sprawdzający adekwatność i rzetelność diagnoz medycznych psychiatrów. Badanie składało się z dwóch części. W pierwszą część zaangażowani byli asystenci Rosenhana, którym polecono symulowanie halucynacji celem uzyskania dostępu do szpitali psychiatrycznych. Wykorzystano w tym celu różne szpitale w pięciu stanach USA. Druga część polegała na próbie wyszukiwania przez personel medyczny "fałszywych pacjentów", którzy mieli zostać wysłani do placówek przez Rosenhana. W pierwszej części lekarze nie byli w stanie wykryć, że "pacjenci" są w rzeczywistości zdrowymi uczestnikami eksperymentu. W drugiej części personel uznał dużą liczbę prawdziwych pacjentów za symulantów. Badanie to jest uznawane za ważny głos w krytyce diagnozowania psychiatrycznego. Zdaniem Rosenhana, różnica między stanem zdrowia i zaburzeniem psychicznym jest co najmniej bardzo trudna do ustalenia.

1. Zaburzenia afektywne:

• Depresja endogenna - obniżony nastrój prawie codziennie i przez większą część dnia, brak ciekawości, częste napady pobudzenia lub ospałości, kłopoty z wagą, kłopoty ze snem, słaba koncentracja, poczucie braku własnej wartości, poczucie winy, powracające myśli o śmierci

• Choroba dwubiegunowa (maniakalno - depresyjna) - mania trwa około 1 tygodnia: gonitwa myśli, poczucie własnej wielkości, wzmożona aktywność, gorączka zakupów, seksu

• Dystymia - typ depresji charakteryzujący się przewlekłym (trwającym kilka lat lub dłużej) obniżeniem nastroju o przebiegu łagodniejszym niż w przypadku depresji endogennej. Szacuje się, że około 3% populacji ogólnej wykazuje objawy dystymiczne. Nieleczona dystymia może trwać nawet całe życie. Zazwyczaj chory tak bardzo przyzwyczaja się do ciągle obniżonego nastroju, że wydaje mu się on normalnym elementem jego osobowości - sporadycznie używana nazwa depresyjne zaburzenie osobowości sugeruje taką możliwość.

2. Zaburzenia nerwicowe

Pojęcie zbiorcze dla zaburzeń, których podstawą jest lęk.

• Zespół stresu pourazowego

• Zespół lęku uogólnionego

• Zespół paniki

Objawy: Fobie - uporczywie utrzymujący się strach, kompulsje (natręctwa, obsesje, zaburzenia somatoformiczne)

3. Zaburzenia psychotyczne

Schizofrenia - rozczepienie, zmiana struktury świata, nie tylko kolorytu

Objawy: spłycenie uczuciowości, alogia (osoba odpowiada cicho i mechanicznie), awolicja (niezdolność do działań celowych), urojenia (przekonania), halucynacje, dezorganizacja zachowania i mowy

Rodzaje:

• Paranoidalna - urojenia i halucynacje, uczuciowość i intelekt nienaruszone

• Hebefreniczna - dezorganizacja mowy i brak uczuć

• Katatoniczna - chory potrafi zamierać w jednej pozycji na kilka godzin

4. Zaburzenia osobowości:

• Paranoiczne

• Histioniczne

• Narcystyczne

• Unikające

• Zależne

• Obsesyjno - kompulsywne

• Bierno - agresywne

• Schizoidalne

• Schizotypowe

• Z pogranicza (borderline)

• Antyspołeczne (socjopatia)

• Osobowość wieloraka (zaburzenie dysocjacyjne/lękowe)

---