ZADANIA:
1. Obliczyć CPM mając dane: wzrost, wiek, normę energii.
Dane: W = 70kg H = 165cm P norma energii = 37 kcal/m2/h pPPM aktywność fizyczna = 1300 kcal
|
Rozwiązanie:
CPM = PPM + sddp + pPPM PPM = S ∙ P ∙ 24 = 1,79 ∙ 37 ∙ 24 = 1589 kcal
sddp = 10%PPM = 10%∙ 1589 kcal = 158,9 kcal
CPM = 1589 + 158,9 + 1300 = 3048,42 kcal
PPM dla kobiet = 665,09 + 9,56W + 1,85H - 4,67A PPM dla mężczyzn = 66,47 + 13,75W + 5H - 6,75A
|
2. Obliczyć równowagę kwasowo-zasadową.
X = |
suma milirównoważników kwasowych |
|
suma milirównoważników zasadowych |
Milirównoważniki :
- zakwaszające: |
- alkalizujące: |
P = 10,3 mg |
Ca = 20 mg |
Cl = 35,5 mg |
Mg = 12,2 mg |
S = 16 mg |
Na = 23 mg |
|
K = 39,1 mg |
X > 1 działanie kwasotwórcze
X < 1 działanie zasadotwórcze
3. Obliczyć współczynnik oddechowy RQ (WO).
RQ = |
objętość wydalonego CO2 |
|
objętość zużytego O2 |
Współczynnik oddechowy (RQ) wynosi odpowiednio:
∙ dla skrobi |
1 |
∙ dla glukozy |
1 |
∙ dla tłuszczów |
0,7 |
∙ dla białek |
0,8 |
∙ dla alkoholu |
0,66 |
Przykład 1. Kwas palmitynowy
CH3(CH2)14COOH + 23 O2 16CO2 + 16 H2O + 9828 kJ
255 g kw.pal - 2780 kJ 1 g kw.pal- x x= 38,5 kJ ≈ 9 kcal |
23*22,4 CO2 - 9828 kJ 1 CO2 - x x= 19,07 kJ/1CO2 |
|
Przykład 2. glukoza
C6H12O6+6O2 → 6CO2+6H2O + 2780 kJ
180 g glukozy - 2780 kJ 1 g glukozy - x x= 1544 kJ ≈ 4 kcal |
6*22,4 CO2 - 2780 kJ 1 CO2 - x x= 20,68 kJ/1CO2 |
|
4. Obliczyć NDPcal% wskaźnik białkowo-energetyczny
- NDP cal% wyraża procentowy stosunek energii pochodzącej z białka netto (tej części białka, która zostaje wykorzystana przez organizm
człowieka do biosyntezy) do całkowitej ilości energii spożytej z danym pokarmem i wykorzystanej przez organizm na cele metaboliczne
|
NDPcal% - wartość odżywcza białka całej diety NPU - wykorzystanie białka netto P% - odsetek energii pochodzącej z białka |
P % = |
masa białka w pokarmie ∙ 4 kcal/g ∙ 100 |
|
wartość energetyczna |
Dane: NPU = 70 g masa białka = 20% wartość energetyczna = 350 kcal
|
Rozwiązanie:
|
NDPcal% = 16,1 zbyt dużo energii pochodzi z białka i trzeba wzbogacić dietę w składniki wysokoenergetyczne.
Optymalne wartości NDPcal% wahają się w granicach 5-10.
NDPcal%<5 - podaż białka jest zbyt mała, potrawę należy wzbogacić w białko o wysokiej wartości odżywczej
lub ograniczyć liczbę składników energetycznych w potrawie
NDPcal%>10 - podaż energii jest zbyt mała, potrawę należy wzbogacić w składniki energetyczne
5. Obliczyć WAO (CS) - wskaźnik aminokwasu ograniczającego.
WAO = |
zawartość aminokwasu egzogennego w 100g białka badanego |
∙100% |
|
zawartość aminokwasu egzogennego w 100g białka wzorcowego |
|
Np. płatki kukurydziane: 6,9 g białka - 85 mg lizyny 1 g białka - x mg lizyny x = 12,32 mg lizyny
|
|
Lizyna jest aminokwasem ograniczającym.
Najlepiej jest gdy dany produkt w 100% pokrywa zapotrzebowanie na wszystkie aminokwasy egzogenne.
6. wartość biologiczna białka, strawność rzeczywista białka, wydajność wzrostowa białka, wykorzystanie białka netto
BV- wartość biologiczna białka (WBB)
|
NP - azot pobrany z pożywieniem[mg/dobę] NK - azot wydalony z kałem [mg/dobę] NM - azot wydalony z moczem [mg/dobę] Nend - azot endogenny Nmet - azot metaboliczny |
TD - strawność rzeczywista białka
|
NPU - wykorzystanie białka netto BV - wartość biologiczna białka
NP - azot pobrany z pożywieniem[mg/dobę] NK - azot wydalony z kałem [mg/dobę] Nmet - azot metaboliczny |
PER - wydajność wzrostowa białka (WWB)
PER = |
przyrost masy ciała [g] |
|
spożycie białka [g] |
wykorzystanie białka netto NPU (WBN)
|
NP - azot pobrany z pożywieniem[mg/dobę] NK - azot wydalony z kałem [mg/dobę] NM - azot wydalony z moczem [mg/dobę] Nend - azot endogenny Nmet - azot metaboliczny |
7. Obliczyć odchylenie standardowe.
|
δ - odchylenie standardowe x - zapotrzebowanie średnie
|
Norma bezpieczna =
Norma zalecana =
8. Obliczyć średnią normę ważoną
|
S - norma na dany składnik U - procentowy udział poszczególnych grup ludności |
Stanowi wskazówkę do planowania żywienia np. w rodzinie lub na stołówce.
9. Obliczanie pH
10. Wyraź wartość pH= 7,35 w mmolH+/l
10-7,35= 35-45 mmolH+/l
11. Przelicz zawartość aminokwasów na białko
Bp = Np ∙ 6,25
12. Zamiana kcal na cal.
1 kcal = 1000 cal
1 kcal = 4,2 kJ
13. Obwód mięśni ramienia.
Obliczany jest z wyników pomiaru obwodu ramienia i grubości fałdu skórno-tłuszczowego nad mięśniem trójgłowym ramienia według wzoru:
O.m.r. = obwód ramienia - (3,14 • grubość fałdu skórno-tłuszczowego nad mięśniem trójgłowym ramienia)
14. Określić stosunek tali do bioder, czy jest to „jabłko” czy „gruszka”.
Wskaźnik WHR - waist to hip ratio:
- jest stosunkiem obwodu talii do obwodu bioder
- wartość wskaźnika wykorzystuje się jako kryterium podziału na dwa zróżnicowane typy otłuszczenia i otyłości
Otyłość androidalna, brzuszna, typu „jabłko”: M WHR > 1,0 K WHR > 0,8
|
Otyłość ginoidalna, pośladkowo-udowa, typu „gruszka”: M WHR < 1,0 K WHR < 0,8
|
15. Obliczyć BMI (body mas index)
BMI = |
masa ciała [kg] |
|
wzrost2 [m2] |
BMI
20-25 |
norma |
>25 |
nadwaga |
>30 |
otyłość |
>40 |
otyłość olbrzymia |
16. Obliczanie metodą nieinwazyjną masy tłuszczowej w organizmie człowieka (o masie 70 kg):
▪ obliczamy zawartość wody : 0,025 g/l
▪ obliczamy ile l wody mamy w organizmie: 1/0,025= 40l
▪ informacja o zawartości wody w tzw. beztłuszczowej masie ciała:
0,73 kg H2O - 1 kg beztł. m.c.
40 kg H2O - x
x= 54,79 kg beztł. m.c.
▪ masa tłuszczu = masa ciała - beztłuszczowa masa ciała
70 kg -54,79 kg = 15,21 kg
▪ zawartość wody w organizmie:
40kg/70kg = 60%
▪ udział tłuszczu:
15,21kg/70kg = 21,72%