KONSPEKT LEKCJI
PRZEDMIOT: Historia
KLASA: II
TEMAT LEKCJI: Najazd Szwedów na Polskę 1655 - 1660
CZAS TRWANIA: 1 godzina lekcyjna
CELE LEKCJI:
Ukazanie przyczyn najazdu Szwedów na Polskę w II połowie XVII w.
Przedstawienie skrajnych postaw szlachty: zdrada ojczyzny i bohaterska obrona ojczyzny.
Budzenie uczuć patriotycznych na przykładzie postawy hetmana Czarnieckiego.
Doskonalenie umiejętność pracy z mapą.
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA:
Uczeń:
podaje przyczyny konfliktu polsko-szwedzkiego w latach 1655-1660;
wymienia i umiejscawia w czasie i przestrzeni wcześniejsze konflikty polsko-szwedzkie;
pokazuje na mapie ważniejsze bitwy „potopu szwedzkiego” (obrona Jasnej Góry);
omawia kierunki i charakter działań wojennych;
posługuje się nowymi pojęciami (np. przeor, wojna podjazdowa, potop szwedzki);
korzysta z różnych źródeł wiedzy.
METODY:
opowiadanie z elementami pokazu,
praca z mapą,
praca z tekstem zamieszczonym w podręczniku,
ćwiczenia z taśma czasu.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
podręcznik - Razem przez wieki, G. Wojciechowski,
mapa ścienna - Europa w XVII wieku,
fragment filmu w reżyserii J. Hoffmana „Potop” (video),
materiał ilustracyjny - wizerunek hetmana S. Czarnieckiego.
PRZEBIEG JEDNOSTKI METODYCZNEJ
Czynności organizacyjno - porządkowe
CZĘŚĆ WSTĘPNA
Nauczyciel wspólnie z uczniami przypomina wiadomości z poprzedniej lekcji, zadając pytania pomocnicze:
Dlaczego Zygmunt III interesował się sprawami szwedzkimi?
Jakie państwa dążyły do zagarnięcia Inflant i dlaczego?
Kiedy doszło do pierwszych starć polsko-szwedzkich?
Jakie były skutki bitwy pod Kircholmem i Oliwą?
Sformułowanie tematu lekcji i zapisanie go na tablicy.
CZĘŚĆ WŁAŚCIWA
Nauczyciel omawia główne przyczyny kolejnego konfliktu polsko-szwedzkiego.
Informuje uczniów, iż o przebiegu „potopu szwedzkiego” opowie fragment filmu w reżyserii J. Hoffmana „Potop”.
Sformułowanie problemów związanych z filmem. Nauczyciel prosi uczniów, aby podczas oglądania filmu zwrócili uwagę na następujące zagadnienia:
Jak zachowała się szlachta polska pod Ujściem?
Jaki był charakter działań wojennych?
Jak wyglądała obrona Jasnej Góry?
5. Uczniowie oglądają film, a następnie czytają krótki fragment tekstu z podręcznika, dotyczący postawy szlachty polskiej i litewskiej w pierwszych dniach wojny.
Nauczyciel prosi uczniów, aby na podstawie fragmentu filmu i przeczytanego tekstu zamieszczonego w podręczniku ocenili postawę szlachty polskiej i litewskiej na początku wojny.
W dalszej części lekcji uczniowie opowiadają o przebiegu działań wojennych umiejscawiając je na mapie. Nauczyciel wysłuchuje odpowiedzi i uzupełnia je. Krótko przedstawia postać hetmana Czarnieckiego (pokazuje wizerunek Czarnieckiego).
CZĘŚĆ KOŃCOWA
Nauczyciel przedstawia skutki najazdu Szwedów na Polskę i określa, jaki wpływ miała wojna na sytuację polityczną i gospodarczą Rzeczypospolitej.
Uczniowie przy pomocy nauczyciela formułują wnioski i zapisują je do zeszytu.
ZADANIE DOMOWE
Nauczyciel wręcza uczniom wcześniej przygotowane na kartkach krzyżówki, prosi o ich rozwiązanie i wklejenie do zeszytu.
ROZWIĄŻ KRZYŻÓWKĘ
|
|
|
1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
5. |
|
|
|
|
|
||||||||||
Klasztor na Jasnej Górze znajduje się pod opieką zakonu...
Król Szwecji ............. X Gustaw, w 1655 r. dokonał najazdu na Polskę.
Imię i nazwisko hetmana, bohatera wojny ze Szwedami.
Miejscowość, w której Polska i Szwecja podpisały pokój w 1660 r.
............. Książęce w 1657 r. przestały być lennem Polski.