Testy - system polityczny RP
Część II - prawda/fałsz. (Wszystkie odpowiedzi to PRAWDA)
Obecnie obowiązuje ordynacja wyborcza do Sejmu RP z 2001 roku.
Wybory prezydenta RP odbywają się w oparciu o ordynację wyborcza z roku 1990.
Ostatnie wybory do Rad Gmin odbyły się w 2006 roku.
Zmiany nazwy państwa z PRL na Rzeczpospolita Polska została wprowadzona do Konstytucji w roku 1989 (29 grudnia 1989 roku nowelą grudniową). Zmiana weszła w życie 1 stycznia 1990 roku.
Preambuła Konstytucji RP jest jej nieodłączną częścią.
O niezgodności działalności partii z Konstytucja RP orzeka Trybunał Konstytucyjny.
Decentralizację władzy publicznej w Polsce zapewnia ustrój terytorialny.
Prawo wybierania prezydenta przysługuje obywatelowi, który najpóźniej w dniu wyborów ukończył 18 lat.
Obowiązkiem każdego obywatela polskiego jest troska o dobro wspólne.
Wybory do Sejmu RP i Senatu RP zarządza Prezydent RP.
Protesty wyborcze przeciwko ważności wyborów zgłasza się do Sądu Najwyższego.
Wotum nieufności Radzie Ministrów wyraża Sejm w drodze uchwały.
Podstawową jednostką podziału administracyjnego Polski jest gmina.
Sędziów powołuje Prezydent RP na wniosek Krajowej Rady Sądowniczej.
Trybunał Stanu utworzono w 1982 roku.
NIK podporządkowano ponownie Sejmowi w 1980 roku.
Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich utworzono w 1987 roku.
Senat utworzono w 1989 roku.
Ustawa konstytucyjna o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą RP oraz samorządzie terytorialnym została uchwalona 17 X 1992 roku. (Mała Konstytucja).
Ustawa konstytucyjna o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji RP została uchwalona 23 IV 1992 roku.
Wybory parlamentarna w III RP odbywały się w latach: 1991; 1993; 1997; 2001; 2005; 2007.
Do podstawowych zasad ustroju politycznego III RP zaliczamy zasadę społecznej gospodarki rynkowej.
Zgromadzenie Narodowe większością 2/3 głosów może uznać Prezydenta RP za niezdolnego do sprawowania funkcji ze względu na stan zdrowia.
Zgromadzenie Narodowe może postawić Prezydenta RP w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu większością 2/3 głosów na wniosek co najmniej 140 członków Zgromadzenia Narodowego.
Prezes Rady Ministrów powołuje wiceministrów (sekretarzy stanu, podsekretarzy stanu) na wniosek ministra.
Prezydent RP nie może z własnej woli zdymisjonować Rady Ministrów.
Wojewoda wydaje rozporządzenia porządkowe, które podlegają ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz mogą być uchylane przez Prezesa Rady ministrów w trybie nadzoru.
Wojewoda i organy administracji niezespolonej stanowią akty prawa miejscowego.
Organami administracji rządowej w województwie są wojewoda sprawujący władzę administracji ogólnej, działający pod zwierzchnictwem wojewody kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży, wykonujący zadania w imieniu wojewody lub własnym, oraz organy administracji niezespolonej.
Nie można łączyć mandatu posła lub senatora ze stanowiskiem wojewody.
Marszałek województwa nie jest przedstawicielem rządu na terenie województwa.
Konstytucja jest aktem prawnym, w którym można dokonywać pewnych zmian jednak sposób w jaki zmiany powinny być przeprowadzone określa konstytucja.
Nie można kandydować jednocześnie na posła i senatora.
Referendum ogólnonarodowe jest ogłaszane przez Prezydenta za zgodą Senatu RP.
Referendum ogólnonarodowe może zarządzić Sejm RP w drodze uchwały bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Sejm może podjąć uchwałę o skróceniu własnej kadencji większością 2/3 głosów.
Sejm może powoływać komisje śledcze.
Prezydent desygnuje Premiera a na jego wniosek nominuje Radę Ministrów.
Prezydent nie może kontrasygnować aktów prawnych wydawanych przez Prezesa RM i ministrów.
W określonych w Konstytucji przypadkach Prezydent RP może skrócić kadencję Sejmu RP.
W skład Trybunału Konstytucyjnego wchodzi 15 sędziów.
Premier i Prezydent nie mogą kontrasygnować aktów prawnych wydawanych przez Ministra.
I Prezes Sądu Najwyższego jest powoływany przez Prezydenta na wniosek Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego na 6 letnią kadencję.
Prezesa NIK powołuje Sejm za zgodą Senatu.
Władzę ustawodawczą w Polsce sprawuje Sejm i Senat.
Prawo inicjatywy ustawodawczej przysługuje: Prezydentowi RP; grupie co najmniej 15 posłów; Senatowi RP; Radzie Ministrów; grupie co najmniej 100 tys. obywateli RP.
Wynik referendum ogólnonarodowego/ogólnokrajowego jest wiążący jeżeli wzięło w nim udział ponad 50% obywateli RP.
Konstytucja określa jako suwerena Naród.
Konstytucja PRL z roku 1952 jako suwerena określała lud pracujący miast i wsi.
Najwyższymi organami władzy ustawodawczej w Polsce są Prezydent i Rada Ministrów.
Cechy charakterystyczne władzy ustawodawczej w Polsce to kolegialność, kadencyjność, wybieralność, przedstawicielski cha kater.
Sejm odrzuca poprawki wniesione przez Senat bezwzględną większością głosów.
Naczelnymi organami administracji państwowej są ministrowie.
Obecnie występuje w Polsce system rozbicia wielopartyjnego.
Do instytucji kontrolujących zachowania organów państwowych z obowiązującymi regułami prawa w Polsce jest Trybunał Konstytucyjny.
Organem Sądu Rejonowego w Polsce jest Prezes SR.
Członków Trybunału Konstytucyjnego wybiera Sejm na okres swojej kadencji spoza grona posłów i senatorów.
Rzecznika Praw Obywatelskich powołuje Sejm za zgodą Senatu na 5 letnią kadencję.
Ministrowie są powoływani przez Prezydenta RP na wniosek Premiera.
Ekstradycja obywatelskiego jest możliwa.
Wniosek w sprawie udzielenia Radzie Ministrów wotum nieufności może zgłosić grupa co najmniej 46 posłów.
Wniosek w sprawie udzielenia pojedynczemu ministrowi wotum nieufności może zgłosić grupa co najmniej 69 posłów.
Projekt Konstytucji RP został uchwalony przez Zgromadzenie Narodowe.
Trybunał Stanu został wpisany do Konstytucji w 1982 roku.
Pierwsze posiedzenie Sejmu zwołuje Prezydent RP.
Prawo składania interpelacji przysługuje posłom.
Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym.
Diety poselskie nie są uważane za dochód oraz nie są opodatkowane.
Sąd Najwyższy wyjaśnia przepisy prawa w formie uchwały.
Prezes NBP odpowiada przed Trybunałem Stanu.
Obecnie Prezydent RP nie wydaje dekretów.
Uchwałę o pociągnięciu członka Rady Ministrów do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu Sejm podejmuje na wniosek Prezydent RP lub co najmniej 115 posłów, większością 3/5 głosów ustawowej liczby posłów.
Członkowie Rady Ministrów ponoszą przed Sejmem solidarna odpowiedzialność za działalność Rady Ministrów.
Immunitet poselski jest formalny.
Organami Sejmu RP są Marszałek Sejmu, Prezydium Sejmu, Konwent Seniorów, Komisje Sejmowe.
Do ustrojowych zasad funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce należy zasada niezależności sadów i niezawisłości sędziów.
Naczelny Sąd Administracyjny utworzono w roku 1980.
Naczelny Sąd Administracyjny wpisano do Konstytucji w 1997 roku.
Prezydent może złożyć wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w celu sprawdzenia zgodności projektu ustawy z Konstytucją w ciągu 21 dni od dnia przekazania mu projektu ustawy.
Konstytucję III RP uchwalono 2 IV 1997 roku.
Zgromadzenie Narodowe nie jest władzą ustawodawczą.
Akty prawne wydawane przez Prezydenta RP kontrasygnuje tylko Prezes Rady Ministrów.
Prerogatywy Prezydenta nie wymagają kontrasygnaty Premiera.
Dieta poselska to 1/3 uposażenia poselskiego.
W Polsce działalności Sądów jest przynajmniej dwuinstancyjna ale z reguły trójinstancyjna.
Ideologia praworządności formalnej zakłada posłuszeństwo wobec prawa bez względu na jego treść.
Ideologia praworządności materialnej opiera się na analizie normy prawnej i jej ocenie.
Mandat wolny oznacza brak odpowiedzialności wybranego przed wyborcami.
Rząd Olszewskiego otrzymał wotum nieufności w roku 1992.
Rząd Suchockiej otrzymał wotum nieufności w roku 1993.
W wyborach do Senatu wyborca może oddać tyle głosów ile jest w danym okręgu mandatów do obsadzenia czyli 2,3 lub 4 mandaty/głosy.
W wyborach do Sejmu jest 41 okręgów wyborczych a w wyborach do Senatu 40.
Ustawa Prawo o stowarzyszeniach pochodzi z 1989 roku.
W wyborach do Rad Gmin w gminach do 20 tys. mieszkańców obowiązuje większościowe prawo wyborcze.
W skład Rady Ministrów wchodzi minister/ministrowie bez teki.
W skład PKW (Państwowa Komisja Wyborcza ) wchodzi: 3 sędziów Trybunału Konstytucyjnego wskazanych przez Prezes TK; 3 sędziów Sądu Najwyższego wskazanych przez I Prezesa SN; 3 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazanych przez Prezesa NSA.
Sędziowie wchodzący w skład PKW SA powoływani przez Prezydenta RP w drodze postanowienia.
W skład Okręgowej Komisji Wyborczej wchodzi od 7 do 11 sędziów, w tym z urzędu, jako jej Wojewódzki Komisarz Wyborczy lub zastępcy powołani na podstawie odrębnych przepisów.
Obwodowa Komisja Wyborcza składa się z od 6 do 10 osób spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych komitetów wyborczych oraz 1 osoba wskazana przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Stowarzyszenie zwykłe nie posiada osobowości prawnej.
W jednym okręgu wyborczym w wyborach do Senatu można wybierać od 2 do 4 kandydatów na Senatora.
Komitet Wyborczy może utworzyć co najmniej 15 osób jednak potrzeba 1 000 podpisów poparcia.
Stowarzyszenie może założycie co najmniej 15 osób (pełnoletnich, mogących korzystać w pełni ze swoich praw).
Stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania go to Krajowego Rejestru Sądowego.
Stowarzyszenie zwykłe mogą założyć co najmniej 3 osoby.
Stowarzyszenia zwykłe uzyskują środki na swoją działalność jedynie ze składek członkowskich.
Partie polityczne nie mogą być finansowane przez państwo.
Okres działalności rządu Suchockiej 1992 - 1993.
W PRL legalnie działały trzy partie: PZPR, SD, ZSL.
Partie polityczną może założyć co najmniej 15 osób, które zebrały co najmniej 1 000 podpisów poparcia.
Obecnie obowiązuje ustawa o partiach politycznych z 1997 roku.
Koalicja SLD - PSL sprawowała rządy w latach 93 - 97
W jednym okręgu wyborczym można wystawić do wyboru od 7 do 19 kandydatów na posła.
Prawo do dotacji podmiotowej ma każdy komitet wyborczy który zdobył co najmniej 1 mandat do Sejmu lub Senatu.
W PRL był system partii hegemonicznej.
Proporcjonalne prawo wyborcze sprzyja tworzeniu się systemu rozbicia wielopartyjnego.
SLD jako jednolita partia powstał 15 IV 1999 roku.
Partia ma prawo do subwencji statutowej jeżeli uzyska co najmniej 3% głosów w skali kraju.
Listy ogólnopolskie/ogólnokrajowe/krajowe (różne nazwy;|) zlikwidowano w 2001 roku.
Po wyborach w 2001 roku znajdowało się w Sejmie 6 partii.
W wyborach w 1997 roku wygrało AWS.
Metody przeliczania głosów w wyborach:
W 1991 metoda Hare - Niemeyera.
W 1993 metoda d'Hondta
W 1997 metoda d'Hondta
W 2001 metoda Saint - Lague
W 2005 metoda d'Hondta
W 2007 metoda d'Hondta
Pierwsza ustawa o partiach politycznych w Polsce po 89' pochodzi z 1990 r.
Aby zgłosić listę kandydatów do Sejmu należy zebrać 5000 podpisów a do Senatu 300 podpisów.
W podziale mandatów z okręgowych list kandydatów uczestniczą te komitety wyborcze, które w skali kraju zdobyły minimum 5% głosów ( jeśli mowa o koalicji komitetów wyborczych wtedy minimum 8% głosów w skali kraju).
Subwencja statutowa(celowa) jest ustalana za każdy głoś wyborczy.
Listy krajowe funkcjonowały po raz ostatni w wyborach w 1997 roku.
Wymiar sprawiedliwości w Polsce sprawuje Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne, sądy wojskowe.
Zakaz przeniesienia jest jedną z zasad zapewniających niezawisłość sędziowską.
Kolegia do spraw wykroczeń już nie istnieją. Ich sprawy przejęły sądy grodzkie.
Prezes Rady Ministrów wydaje rozporządzenia.
W skład Rady Ministrów wchodzą przewodniczący określonych w ustawach komitetów.
Nie można wypełniać mandatu a jednocześnie być na stanowisku sędziego.
Przewodniczący Krajowej Rady Narodowej pełnił funkcje właściwe dla funkcji Marszałka Sejmu.
Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego był komitetem wykonawczym KRN.
PKWN miał prawo wydawania dekretów z mocą ustawy.
/////Przekształcenie Rządu Tymczasowego w Rząd Tymczasowy Jedności Narodowej było jedynie zmianą składu politycznego rządu.
Prezydent Rzeczypospolitej wybrany w lutym 1947 roku był jednocześnie przewodniczącym Rady Państwa.
Konstytucja PRL była kilkukrotnie nowelizowana. 27 razy
Prezydent jest najwyższym przedstawicielem państwa Polskiego w stosunkach wewnętrznych i międzynarodowych.
Umowy międzynarodowe wymagające zgody na ratyfikację w ustawie mają pierwszeństwo przed ustawami.
Premier lub wicepremier nie kontrasygnują aktów prawnych wydawanych przez ministra (każdy minister odpowiada przed sejmem itd. więc nikt nie może kontrasygnować jego aktów prawnych itd.)
W wyborach do sejmu z jednego okręgu wyborczego wybiera się od 7 do 19 posłów.
Wybory do Sejmu Ustawodawczego odbyły się 19 I 1947 roku.
PKWN był komitetem wykonawczym KRN oraz pełnił funkcje właściwe dla rządu.
Konstytucja PRL z 1952 roku formalnie obowiązywała do 1992 roku.
Wojciech Jaruzelski został wybrany na prezydenta PRL przez Zgromadzenie Narodowe w 1989 roku.
Obecnie w składzie Rady Ministrów jest 2 wicepremierów.
Koalicyjne ugrupowanie polityczne AWS powstało w 1996 roku.
Socjaldemokracja Rzeczypospolitej Polskiej powstała w roku 1990.
Ustawę o samorządzie terytorialnym uchwalono w 1990 roku.
Urząd Wojewódzki funkcjonuje w oparciu o regulacje prawne w postaci statutu UW.
Jeśli Sejm RP nie uchwali ustawy budżetowej w wymaganym terminie Prezydent RP może skrócić kadencję Sejmu.
Pierwszy Prezes Sądu najwyższego jest z urzędu Prezesem Trybunału Stanu.
Prezydent RP nie wydaje uchwał.
Mandatu posła i senatora nie można łączyć z funkcją członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
Osobowość prawna przysługuje wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego.
Nowe demokratyczne zasady w Polsce zostały wprowadzone już w 1989 roku.
Tadeusz Mazowiecki pełnił funkcję premiera w latach 1989 - 1990.
PZPR powstała w 1948 roku.
PKWN utworzono (został powołany przez KRN) 21 VII 1944 roku.
W Polsce można zdelegalizować partię polityczną.
W PRL panował system partii hegemonicznej.
Gruba wyborców może utworzyć komitet wyborczy.
Metoda dzielenia mandatów d'Hondta jest korzystna dla ugrupowań dużych.
Komendant Wojewódzki Policji jest terenowym organem administracji zespolonej.
PPS jest obecnie partią socjaldemokratyczną.
SLD jest partią socjaldemokratyczną.
UP jest partią socjaldemokratyczną.
Założycielem ROP był J. Olszewski.
KRN była organem władzy wykonawczej u ustawodawczej.
Przewodniczący KRN pełnił funkcję charakterystyczne dla funkcji Marszałka Sejmu.
PKWN był komitetem wykonawczym KRN oraz pełnił funkcję rządu. Nie był rządem!!
W. Frasyniuk był ostatnim przewodniczącym Unii Wolności.
Obecne PSL zostało założone w 1990 roku.
PO została utworzona w 2001 roku.
PiS zostało utworzone w 2001 roku.
Wybory parlamentarne w roku 1989 nie były w pełni wolnymi wyborami.
Pierwsze całkowicie wolne wybory parlamentarne w Polsce odbyły się w 1991 roku.
W rządzie Tadeusza Mazowieckiego zasiadali członkowie PZPR.
W wyborach parlamentarnych w 1989 roku (tzw. kontraktowych) opozycja uzyskała 35% mandatów.
Sąd Najwyższy nie zalicza się do sądów powszechnych.
Budżet państwa uchwala się w formie ustawy.
Urząd Wojewódzki jest organem pomocniczym wojewody.
Rozporządzenia są wydawane na podstawie szczegółowego uprawnienia zawartego w ustawie.
Wybory do Sejmu i do Senatu zarządza Prezydent RP.
Wspólnotę samorządową stanowi ogół mieszkańców zamieszkujących jednostkę zasadniczego podziału terytorialnego.
W sprawach indywidualnych KRRiT podejmuje uchwały.
Rozporządzenia wydawane są na podstawie ustaw.
Wybory do Sejmu Ustawodawczego odbyły się 19 I 1947 roku.
Zarządzenie stanu wojennego wydawane przez Prezydenta RP wymaga kontrasygnaty Premiera.
Z list ogólnopolskich obsadzanych było 69 mandatów.
Ustawa o partiach politycznych zakazuje partiom działalności w zakładach pracy.
Stałymi członkami Rady Ministrów są Premier i Ministrowie.
Prezydent RP wybrany w lutym 1947 roku był jednocześnie Przewodniczącym Rady Państwa.
Krajowa Rada Narodowa powstała 31 XII 1943 roku.
Rząd Tymczasowy został utworzony w roku 1944.
Prezydent na podpisanie ustawy zwykłe ma 21 dni.
Kandydat na Prezydenta musi uzyskać poparcie 100 000 obywateli.
Prezydent stoi na straży bezpieczeństwa państwa.
Uchwały ogłaszane są w Monitorze Polskim a ustawy w Dzienniku Ustaw.
Konstytucja PRL z 1952 roku opierała się na konstytucji ZSRR z 1936 roku.
Orzeczenie TK jest źródłem prawa konstytucyjnego.
Obrady Okrągłego Stołu odbywały się w okresie od 6 II 1989 do 5 IV 1989 roku.
Referenda ogólnokrajowe odbyły się w latach: 1996; 1997; 2003.
Wybory samorządowe odbyły się w latach: 1990; 1994; 1998; 2002; 2006.
Wybory prezydenckie odbyły się w latach: 1990; 1995; 2000; 2005.
Senat został przywrócony nowelą kwietniową konstytucji z 52. (7 IV 1989 r.)
Obradom Zgromadzenia Narodowego przewodniczy Marszałek Sejmu, a w jego zastępstwie Marszałek Senatu.
Rzecznik Interesu Publicznego przestał funkcjonować od 14 III 2007 roku.
Ostatnim Rzecznikiem Interesu Publicznego był Włodzimierz Olszewski.
Marszałek Sejmu zarządza wybory Prezydenckie.
5