Globalizacja-wyzwania i problemy, magisterka, magisterka


W. Morawski

„Globalizacja: wyzwania i problemy”

Globalizacja - kontekst zewnętrzny, którego ludzie są częściej świadkami niż uczestnikami

Globalizacja to nowy rodzaj zmian społeczno-kulturowych, ekonomicznych i politycznych.

Roland Robertson

Globalizacja jako pojęcie odnosi się zarówno do kompresji świata, jak do intensyfikacji świadomości o świecie jako całości. Obie te konkretyzacje odnoszą się zarówno do jak i świadomości globalnej całości”

D. Held i A. McGrew

Globalizacja - poszerzanie, intensyfikacja, przyspieszanie i wzrastający wpływ wzajemnych powiązań w skali światowej.”

Kluczowe elementy definicji, odniesienie do:

Globalizacja - jednostki terytorialne zyskują nowe znaczenie.

Państwa narodowe - tracą na znaczeniu

Regiony (jednostki w ramach państwa, jednostki ponadpaństwowe) - zyskują na znaczeniu

Nie pomniejsza się znaczenia lokalności.

Glokalizacja - podnosi się znaczenie, lokalności

Ekspansja globalnego kapitalizmu może prowadzić do utraty cech narodowych.

Globalizacja - złożony proces o charakterze niedeterministycznym, znaczny poziom niepewności i ryzyka dla wszystkich zaangażowanych weń aktorów

Ujęcia jednoczynnikowe

Globalizacja jako rezultat działania jednego czynnika:

  1. Czynnik technologiczny

Technologie informacyjne powstanie społeczeństwa informacyjnego

Globalne masowe media = przyspieszenie naśladownictwa pewnych wzorców

Nowe technologie wymuszają większą konkurencję.

  1. Czynnik ekonomiczny

Rynek globalny - działa jako mechanizm samoregulacji, napędzany konkurencją

  1. Czynnik polityczny

USA - jako lider globalizacji, polityczny i ekonomiczny hegemon

Tak jak W. Brytania w XIX w., Jeśli państwo posiada pozycje supermocarstwa to racjonalizuje to doktrynami liberalnymi, promującymi wolny rynek , gdyż mając wiele innych przewag wie, że może bezkarnie narzucać swoją wolę.

  1. Kultura

Inne siły napędowe globalizacji :

W ostatnich latach nastąpiło przyspieszenie globalizacji.

Świat jest już globalny. Dla entuzjastów globalizacja to nie konieczność, lecz świadomy wybór racjonalnej jednostki. Globalizacja sprzyja indywidualizacji, umocnieniu mechanizmów demokracji. Zgoda społeczna na globalny kapitalizm, globalną kulturę, globalne instytucje polityczne.

Oceny Globalizacji

Po 11 września przesunięcie uwagi na negatywne skutki globalizacji,

Globalny terroryzm

Negatywne oceny globalizacji sprzyjają rodzeniu się alternatywnych wizji porządku społecznego.

Nierówności społeczno-ekonomiczne - globalny kapitalizm zapomniał o sprawiedliwości społecznej.

Ekonomiczna globalizacja jest związana z nowym rodzajem społecznego wykluczania.

Rezultaty globalizacji:

Brak dbałości o tożsamość czy różnorodność

Zagrożenia dla państwa

„globalizacja nie jest ani nieunikniona, ani też nie do zastopowania. Jest ona głównie dziełem Ameryki i zakorzeniona w okresie bezpośrednio po II WŚ.”

„Wiry globalizacji” - globalizacja wytwarza wiry, które porywając wszystko do przodu, stwarzają realna groźbę zatonięcia.

Postawy wobec globalizacji różnicują się coraz wyraźniej. Główne orientacje:

Globalizacja ekonomiczna: o „consensusie waszyngtońskim” i potrzebie regulacji

„consensus waszyngtoński” - rozwiązania, które pojawiły się w latach '70, popieranie wolnego handlu i bezpośrednich inwestycji zagranicznych, dyscyplina fiskalna, prywatyzacja, deregulacja, zmniejszenie subsydiów rządowych, podatków itd. Stosowanie tych zaleceń było praktycznie wymuszane.

Zamiast bogactw - brak stabilności. Instytucje globalne nie odnoszą sukcesów.

Globalizacja polityczna: wyłanianie się mechanizmów regulacji

Trzy poziomy w mechanizmach globalnego rządzenia:

Potrzeba znalezienia nowego pojęcia, które odpowiadałoby istniejącej sytuacji globalnej.

Natura tych mechanizmów:

  1. Są niesponsorowane przez państwo, przybierają dwie formy:

  1. Mechanizmy sponsorowane przez państwa, takie jak makroregiony, UE, ONZ

  2. Mechanizmy kontroli wspólnie sponsorowane przez państwo i nie-państwo, np. reżim praw człowieka, monitoring wyborczy

Czy zdążył się już wytworzyć system globalnej regulacji?

Robert Gilpin

Trzy możliwe ujęcia:

    1. Neoliberalny instytucjonalizm

Opierając się na ważności państwa, zakłada niezbędność formalnych reżimów międzynarodowych i instytucji. Akcent położony jest na możliwość rozwinięcia współpracy między państwami.

Słabości tego systemu: