ZADANIE 1
Za prawidłowy wybór schematu A - 1 pkt.
Za każdy z dwóch poprawnie sformułowanych argumentów po 1 pkt.
Przykłady:
− Liść sosny posiada aparaty szparkowe zagłębione w skórce na całej jej powierzchni.
− Liść sosny posiada kanały żywiczne.
− Komórki miękiszu liścia sosny wykazują charakterystyczne pofałdowania.
− Miękisz liścia sosny nie wykazuje zróżnicowania na palisadowy i gąbczasty.
− Wszystkie komórki miękiszu liścia sosny są jednakowego kształtu w przeciwieństwie zróżnicowanych kształtów dwóch rodzajów miękiszu drugiego liścia.
ZADANIE 2
a) żywa - kolenchyma; martwa - sklerenchyma (1 pkt);
b) np. ściana komórkowa komórek sklerenchymy zawiera ligninę, natomiast ściana komórkowa komórek kolenchymy nie zawiera ligniny(1 pkt);
c) np. wzmacniają łodygę (1 pkt).
ZADANIE 3
Za każdą poprawnie podaną różnicę po 1 pkt.
Przykład odpowiedzi:
1. W miękiszu gąbczastym występują duże przestwory międzykomórkowe, a w miękiszu spichrzowym małe przestwory
(bardzo małe przestwory, brak przestworów) międzykomórkowe.
2. W miękiszu gąbczastym występują chloroplasty, a w miękiszu spichrzowym nie występują.
ZADANIE 4
Za trafne określenie znaczenia przystosowawczego modyfikacji liści każdej z roślin - po 1 pkt.
Przykłady odpowiedzi:
- cebula: liście spichrzowe gromadzą materiały zapasowe, umożliwiające przetrwanie niesprzyjających warunków (1 pkt),
- kaktus: przekształcone liście w kolce (redukcja powierzchni liści) umożliwia roślinom przetrwanie (jest związana z koniecznością ograniczenia transpiracji) w warunkach niedoboru wody (1 pkt).
ZADANIE 5
Za prawidłowy wybór i podanie nazwy tkanki:
B - skórka (epiderma) - 1p.
E - korek (peryderma)- 1p.
ZADANIE 6
Za wskazanie związku między budową wiązek A i B, a przyrostem
na grubość roślin, w których występują - 1 p.
Przykład odpowiedzi:
Wiązka B posiada miazgę, która umożliwia przyrost rośliny na grubość, natomiast wiązka A nie ma miazgi, więc rośliny, w których występują tego typu wiązki (wiązki zamknięte) nie będą przyrastały na grubość.
ZADANIE 7
Za trafny wybór każdej z cech budowy skórki korzenia i liścia oraz powiązanie z pełnionymi
funkcjami - po 1 pkt.
Przykłady odpowiedzi:
- przystosowaniem korzenia do pobierania wody z gleby jest obecność włośników/ cienkościennych wypustek komórek skórki (1 pkt),
- w skórce liścia występują aparaty szparkowe umożliwiające pobieranie CO2 niezbędnego do fotosyntezy/ wymianę gazową/ regulację intensywności transpiracji (1 pkt).
ZADANIE 8
Za każdą z dwóch poprawnie podanych zależności - po 1 pkt
Przykład zależności:
- Chloroplasty w komórkach skórki rośliny wodnej ułatwiają fotosyntezę w środowisku wodnym (światło o małym natężeniu, rozproszone).
- Brak aparatów szparkowych - środowisko wodne zapewnia roślinie stałą wilgotność (roślina nie musi oszczędzać wody).
- Cienka kutykula w obu warstwach skórki - ułatwia gospodarkę wodą i solami mineralnymi.
ZADANIE 9
Za podanie prawidłowej nazwy organu - 1 pkt
Modyfikacji uległy łodygi (bulwa ziemniaka i kłącze kosaćca).
Za poprawne wyjaśnienie - 1 pkt
Przykłady wyjaśnień:
- Gromadzą materiały (substancje) zapasowe (węglowodany) (zużywane do budowy wzrostu i rozwoju tych roślin).
- Obydwie łodygi ułatwiają wegetatywne rozmnażanie się tych roślin.
- Kłącze kosaćca pozwala na lepsze umocowanie rośliny w glebie.
- Są organami przetrwalnikowymi.
ZADANIE 10
B
ZADANIE 11
c- kora pierwotna
d- endoderma/śródskórnia
f- drewno pierwotne
g- łyko pierwotne
ZADANIE 12
I, III, V, VI, VIII
ZADANIE 13
A - Miękisz zapasowy
B - Floem/łyko
ZADANIE 14
1-d, 2-a, 3-b
ZADANIE 15
Strefa włośnikowa, ma zwiększoną powierzchnię pobierania wody i soli mineralnych dzieki wykształconym włośnikom/ wytworom ryzodermy
ZADANIE 16
a- przetchlinka d-aparat szparkowy