VII. Teoria systemu autopojetycznego

Niklasa LUHMANNA

SUBSYSTEM wyodrębnia się ze środowiska; inne subsystemy, ludzie stanowią dla niego środowisko zewnętrzne. Systemy postrzegają się i komunikują tylko przez pewne wycinki, aspekty. Jeden system widzi tylko wycinek drugiego. „Czarne skrzynki” - zapewniają większą lub mniejszą przezroczystość komunikacji. MEDIA KOMUNIKACYJNE spajające systemy między sobą:

- PRAWO - decyzje tego systemu realizowane są poza nim - el. pośrednictwa

- PIENIĄDZ - wpływa na stosunki wymiany, cechuje go przechodniość między systemami

Cechy współczesnych społeczeństw:

• KOMPLEKSOWOŚĆ - większa, niż jesteśmy w stanie zrealizować, i ciągle wzrastająca liczba różnych możliwości działania, opcji. KONTYNGENCJA - ryzyko podjęcia niewłaściwego wyboru, bo nie jesteśmy w stanie poznać wszystkich opcji; PODWÓJNA KONTYNGENCJA - w interakcjach jednostki muszą brać pod uwagę orientacje innych wobec nich samych

• System będzie dążył do redukcji złożoności środowiska:

- zawężając ilość możliwych alternatyw,

- uruchamiając proces wewnętrznego różnicowania się systemu

SYSTEMY AUTOPOJETYCZNE - systemy reprodukujące się z własnych elementów; napotykając potencjalnie zagrażające ich autonomii środowisko, przetwarzają je i interpretują w taki sposób, że środowisko przyczynia się do utrwalenia i wzmocnienia ich autonomii.

Redukcja kompleksowości odbywa się dzięki komunikacyjnemu i subiektywnemu nadawaniu znaczeń. Różnicowanie się systemu:

- segmentowe (system dzieli się na części, które pełnia te same funkcje np. rodzina)

- niesegmentowe (wyspecjalizowane i komplementarne działania) - hierarchiczne i funkcjonalne Funkcjonalna dyferencjacja systemu (EWOLUCJA) - wielość zagadnień i zdarzeń zostaje zastąpiona wielością funkcjonalnie zróżnicowanych podsystemów (specjalizacja). Zróżnicowanie subsystemów (ich funkcji) zapewnia stabilność systemu. System nie reaguje, na otoczenie, ale na jego wew. wytworzoną wizję (reakcja na wewnątzrsystemową reprezentację otoczenia w nim samym). Środowisko służy, zatem systemowi do SAMOOBSERWACJI. Z kolei mechanizmy SAMOREFERENCYJNE pozwalają na przystosowanie się do szybko zmieniającego się i niepewnego środowiska

INKLUZJA POLITYCZNA - objęcie skutkami działań systemu politycznego innych systemów; polityka zaczyna zawłaszczać inne dziedziny życia (naruszanie prywatności)

- JURYDYZACJA - prawo obecne w każdej dziedzinie życia, interwencja w życie obywateli

- POLITYZACJA - każdy problem społeczny staje się problemem politycznym

Władza realizuje się w RUCHU OKRĘŻNYM władza nie idzie tylko „od góry w dół” ale też wyborcy, głosując wpływają na kształt rządu, parlamentu.

- administracja miedzy administracją a publicznością jest prawo

- polityka miedzy polityką a administracją są osoby godne urzędu

- publiczność miedzy publicznością a polityką jest opinia publiczna (środki masowego przekazu)

© by Alessandra