ZAGADNIENIA NA EGZAMIN Z PRAWA PRACY:

1. Przedmiot prawa pracy,

2. Rodzaje ryzyk pracodawcy,

3. Cechy prawa pracy,

4. Funkcje prawa pracy,

5. Umiejscowienie prawa pracy w systemie,

6. Zasady prawa pracy a zasady w rozumieniu art. 300 k. p. ,

7. Zasada uprzywilejowania pracownika jako zasada podstawowa,

8. Zasada uprzywilejowania pracownika jako zasada wyprowadzona z art. 300 k. p.,

9. Normy prawa pracy,

10. Normy bezwzględnie jednostronnie obowiązujące,

11. Normy granicznie zastępujące,

12. Zasada automatyzmu prawnego i uprzywilejowania pracownika,

13. Akty instrukcyjne w prawie pracy,

14. Pragmatyki służbowe (czy pragmatyka służbowa może tworzyć pracowniczą),

15. Relacja między powszechnie obowiązującymi przepisami prawa pracy a kodeksem pracy,

16. Relacja między umową o pracę, regulaminem, układem zbiorowym a układem ponad zakładowym,

17. Generalizacja układu zbiorowego pracy,

18. Zawieranie układu,

19. Zakres przedmiotowy układu zbiorowego,

20. Tryb rejestracji układu zbiorowego,

21. Wzajemna relacja między układami,

22. Rozwiązanie układu i wpływ na indywidualny stosunek pracy,

23. Ustawa o związkach zawodowych - zakładanie związków,

24. Kompetencje związków zawodowych (zakładowej organizacji związkowej),

25. Międzyzakładowa organizacja związkowa

26. Rola związków zawodowych w indywidualnych i zbiorowych sprawach pracowniczych,

27. Zdolność pracownicza,

28. Zdolność do bycia pracownikiem:

• osoby 13 letniej,

• osoby młodocianych i małoletnich( KODEKS PRACY - MŁODOCIANY),

29. Koncepcja faktycznego stosunku pracy,

30. Pracodawca - pojęcie, zdolność do bycia pracodawcą, wyodrębnienie,

31. Rodzaje umów o pracę,

32. Umowa o pracę a stosunek pracy,

33. Elementy podmiotowo istotne umowy o pracę( inne niż wymienione w art. 29 k. p. ),

34. Wymogi formalne wypowiadania umów zawartych na okres próbny, na czas określony i nieokreślony,

35. Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron,

36. Przesłanki pozytywne i negatywne rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 k. p.,

37. Rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika,

38. Procedura zwolnienia grupowego,

39. Różnice między wygaśnięciem a rozwiązaniem stosunku pracy,

40. Różnice między umową o pracę a powołaniem,

41. Powołanie na stanowisko członka zarządu,

42. Umowa o pracę a mianowanie,

43. Wybór,

44. Spółdzielcza umowa o pracę,

45. Metody ustalania wynagrodzenia,

46. Relacje między umową o pracę, a przepisami prawa pracy dotyczącymi wynagrodzenia,

47. Pojęcie wynagrodzenia,

48. Nagrody jubileuszowe,

49. Rodzaje wynagrodzeń - metody naliczania,

50. Ochrona wynagrodzenia - co się na nią składa,

1. zakaz przeniesienia tego prawa na inną osobę, zrzeczenia się,

2. termin, m - ce i czas wypłaty wynagrodzenia,

3. potrącenia - art. 87 k. p.

51. Kolejność potrąceń - z wynagrodzenia najpierw ustawowe potem ewentualnie dobrowolne, kwoty wolne od potrąceń - rozporządzenie

52. Rodzaje potrąceń (ustawowe, dobrowolne),

53. Ograniczenia potrąceń z wynagrodzenia (art. 87 k. p .) - co można potrącić bez zgody pracownika, ograniczenia potrąceń - rozporządzenie.

54. Zasady potrąceń w wypadku zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej,

55. Obowiązki pracodawcy i pracownika (generalnie ochrona interesów pracownika, stwarza po stronie pracodawcy szereg obowiązków), szczególne obowiązki pracowników zatrudniających młodocianych

1. przed podjęciem pracy: wstępne badania lekarskie, przeszkolenie BHP, zakres obowiązków, umowa o pracę, akta osobowe - co pracownik musi przedstawić(kwestionariusz osobowy+ zdjęcie, świadectwo pracy, orzeczenie lekarskie, dokumenty potwierdzające uzyskane kwalifikacje )

2. w trakcie trwania - ułatwianie podnoszenia kwalifikacji zawodowych (urlopy szkoleniowe), przestrzeganie czasu pracy, urlop, odpowiednie warunki BHP,

3. ustanie stosunku pracy - wydanie świadectwa pracy, dokumentacja emerytalno - rentowa,

56. Podstawowe obowiązki pracownika (szczególne przepisy dotyczące BHP)

1. sumienne i staranne wykonywanie pracy,

2. obowiązek stosowania się do poleceń przełożonych,

3. przestrzeganie czasu pracy, regulaminu, porządku, BHP,

4. obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy,

5. obowiązek przestrzegania tajemnicy,

6. obowiązek przestrzegania zasad współżycia społecznego

57. Pogrupowanie obowiązków pracowniczych

58. Świadectwo pracy,

59. Świadectwo pracy - tryb jego wydawania i prostowania,

60. Porównaj przesłanki odpowiedzialności materialnej pracownika z k. p. i k. c.

W k. p. przesłanki tej odpowiedzialności to:

1. szkoda,

2. bezprawność - niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków pracowniczych,

3. wina (ujęcie karnistyczne),

4. związek przyczynowy - adekwatny,

W k. c. : szkoda, niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, związek przyczynowy

61. Przesłanki nabycia zasiłku dla bezrobotnych (ustawa o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu),

62. Formy przeciwdziałania bezrobociu,

63. Definicja bezrobotnego,

64. Staż pracy a staż urlopowy, od czego zależy staż urlopowy (wlicza się np. okres nie świadczenia pracy - zasiłek dla bezrobotnych),

65. Rodzaje urlopów bezpłatnych (na wniosek, za zgodą - różnice),

66. Pojęcie urlopu (urlopy innego rodzaju),

67. Rodzaje urlopów(wypoczynkowy, proporcjonalny, uzupełniający a dodatkowy - różnice)

68. Co to jest urlop cząstkowy -pracownicy sezonowi, w wymiarze 1, 5 dnia za każdy przepracowany miesiąc, gdy następnie podejmuje taki pracownik pracę w normalnym wymiarze, wlicza mu się te dni do urlopu

69. Zasady udzielania urlopów (pierwszy urlop, wymiar urlopu, plan urlopowy, przesunięcie terminu urlopu)

70. Jaka jest zasada gdy pracownik pracuje sezonowo a potem normalnie,

71. Zasady ogólne wypłacania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop (ekwiwalent przysługuje w razie niemożności realizacji przysługującego mu uprawnienia, w razie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, powołania pracownika do służby wojskowej, powołanie do przeszkolenia wojskowego trwającego ponad 3 miesiące)

72. Relacje między urlopem wypoczynkowym a bezpłatnym,

Wymiar urlopu wypoczynkowego może ulec proporcjonalnemu obniżeniu w przypadku gdy urlop bezpłatny lub inny okres niewykonywania pracy trwający co najmniej 1 miesiąc(np. urlop wychowawczy) przypada po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu w danym roku kalendarzowym, a pracownik nie wykorzystał jeszcze prawa do przysługującego mu urlopu. Obniżenie przysługuje tylko w roku, w którym miał miejsce fakt niewykonywania pracy, nie może być stosowane w stosunku do urlopów w kolejnych latach.

73. Wpływ urlopu bezpłatnego na urlop wypoczynkowy,

74. Pojęcie czasu pracy (co to znaczy gotowość - obiektywnie , subiektywnie) Obiektywnie gotowość oznacza zdolność pracownika do wykonywania pracy, zaś subiektywnym pojęciu gotowości możemy mówić gdy pracownik wyraża chęć podjęcia pracy poprzez stawienie się do pracy w miejscu wyznaczonym mu przez pracodawcę

75. Pojęcie pracy w nadgodzinach, niedziele, święta,

76. Dopuszczalność pracy w nadgodzinach, niedziele, święta, w porze nocnej,

77. Praca ciągła,

78. Normy czasu pracy - są to ustalone prawem mierniki czasu pracy, inne znaczenie - zespół warunków charakteryzujących zarówno różne wymiary czasu pracy jak i sposoby ich realizacji (rozkłady czasu pracy)

W takim ujęciu wyróżniamy: podstawową normę czasu pracy oraz skrócone normy czasu pracy - związane ze szczególnie szkodliwymi lub uciążliwymi warunkami wykonywania pracy np. młodociani, osoby niepełnosprawne

Jeśli u danego pracodawcy jest natomiast stosowany np. 7 godzinny rozkład czasu pracy - to należy mówić o obniżonej normie czasu pracy.

Określony prawem sposób realizacji normy czasu pracy to rozkład czasu pracy. Wyróżniamy następujące rozkłady:

1. typowy art. 129 i 129¹ k. p.

2. równoważny art. 129⁴ k. p i 142 k. p.

3. przerywany art. 129⁵ k. p. (kierowcy)

4. zadaniowy art. 129⁸ k. p.

5. w ruchu ciągłym art. 132§ 2 k. p. art. 134§4 k. p.

79. Co to jest praca w czasie przerywanym (kierowcy),

80. Spór indywidualny a spór zbiorowy - różnice(3 kryteria a)przedmiot sporu, b) strony sporu c) tryb rozwiązywania sporu),

81. Na czym polegają: rokowania(koncyliacja), mediacja, arbitraż,

82. Warunki legalności strajku, inne akcje nie strajkowe - akcje protestacyjne,

STRAJK - polega na zbiorowym powstrzymaniu się od wykonywania pracy w celu realizacji żądań zgłoszonych w sporze.

Warunki legalności:

1. przewidziany jest jako środek ostateczny co przejawia się w konieczności zrealizowania 2 pierwszych faz sporu: rokowań i mediacji,

2. Upływ 14 dni od dnia zgłoszenia sporu

Wyjątkowo w przypadku bezprawnego utrudniania przez pracodawcę rokowań czy mediacji lub zwolnienia działacza związkowego - możliwe jest wszczęcie strajku z pominięciem tych warunków

3. współmierność żądań do strat wynikających ze strajku,

4. uzyskanie zgody większości załogi - przy co najmniej 50% quorum

5. upływ co najmniej 5 dni pomiędzy ogłoszeniem strajku a jego rozpoczęciem,

f) strajk - w celu realizacji określonych praw i interesów (art. 1 ustawy: warunki pracy i płacy, świadczenia socjalne, prawa i wolności związkowe pracowników i innych grup mających prawo zrzeszania się w związkach)

83. Na jakim etapie najwcześniej można proklamować strajk,

84. Rodzaje strajków, (strajk ostrzegawczy, zakładowy, wielozakładowy, solidarnościowy)

85. Czy w Polsce jest możliwość lokautu, co to jest lokaut nie istnieje, lokaut to możliwość zamknięcia zakładu pracy przez pracodawcę w obawie przed strajkiem - Włochy tak)

86. Wzmożona ochrona pracy kobiet (ochrona życia, zdrowia, trwałości stosunku pracy),

87. Ogólna ochrona pracy kobiet (zatrudnienie w szczególnych warunkach, wykaz prac wzbronionych),

88. W jakich sytuacjach można rozwiązać stosunek pracy w okresie ciąży,

89. Świadczenie wyrównawcze a dodatek wyrównawczy,

90. Renta inwalidzka a renta z tytułu niezdolności do pracy,

91. Renta rodzinna(ustawa wypadkowa), a renta rodzinna z FUS,

92. Świadczenia przewidziane ustawą wypadkową,

93. Postępowanie w sprawach świadczeń i ich wypłata,

94. Pojęcie wypadku przy pracy,

95. Urlop wychowawczy,

96. Urlop macierzyński,

97. Funkcje urlopu macierzyńskiego

(1. regeneracja sił fizycznych i psychicznych 2. opieka nad dzieckiem)