Wymagania na kolokwium:
1. Budowa komórki bakteryjnej i różnice pomiędzy komórką bakterii a komórką organizmów eukariotycznych. Funkcje poszczególnych elementów składowych w komórce bakteryjnej. Szczególną uwagę proszę zwrócić na budowę ściany komórkowej u bakterii gramdodatnich, gramujemnych i prątków kwasoopornych. Przykłady bakterii pozbawionych ściany komórkowej. Przykłady bakterii otoczkowych. Rola otoczek bakteryjnych.
2. Budowa mikroskopu świetlnego. Zasada działania mikroskopu świetlnego jasnego pola widzenia, mikroskopu świetlnego ciemnego pola widzenia. Zasada działania mikroskopu fluorescencyjnego i kontrastowo-fazowego. Zdolność rozdzielcza mikroskopu, powiększenie mikroskopu, obraz uzyskiwany w mikroskopie. Apertura numeryczna. Aberracje mikroskopowe. Technika ustawiania preparatu. Zasada działania mikroskopów elektronowych SEM i TEM. Zastosowanie poszczególnych typów mikroskopów.
3. Technika przygotowania preparatu mikrobiologicznego. Barwienia proste pozytywne, negatywne i negatywno-pozytywne (przebieg i zastosowanie). Barwienia złożone (metoda Grama, Schaffera-Fultona, Ziehl-Neelsena). Rodzaje barwników i ich właściwości.
4. Podłoża mikrobiologiczne: bulion odżywczy, agar odżywczy, podłoża wybiórczo-różnicujące, transportowe, podłoża na prątki, wzbogacone. Techniki przygotowywania. Agar z krwią i agar czekoladowy. Szczególną uwagę proszę zwrócić na agar Chapmana, Levine'a, MacConkeya. Cechy dobrego podłoża mikrobiologicznego.
5. Metody sterylizacji i dezynfekcji. Różnice i podobieństwa w obu procesach. Aseptyka i antyseptyka. Rodzaje sterylizacji (szczególnie autoklawowanie, tyndalizacja, wygrzewanie w piecu Pasteura). Proces pasteryzacji. Zastosowanie poszczególnych technik sterylizacji i dezynfekcji.
6. Metody oznaczania liczby bakterii żywych i ogólnej liczby bakterii w próbach, szeregi rozcieńczeń (logarytmiczny i arytmetyczny). Filtracja membranowa, technika posiewu redukcyjnego, powierzchniowego. Pojęcie kolonii bakteryjnej i CFU (colony forming unit) lub JTK (jednostka tworząca kolonię).
Ponadto proszę o zapoznanie się z następującymi zagadnieniami teoretycznymi stanowiącymi podstawę do naszych ćwiczeń, gdyż one też będą oceniane na kolokwium:
1. Morfologia i anatomia komórki bakteryjnej
- różnice między Pro- i Eucaryota
- kształt i wielkość komórek
- organella komórkowe i ich znaczenie
- osłony komórkowe
2. Skład chemiczny komórki bakteryjnej
3. Formy przetrwalnikowe bakterii. Bakterie przetrwalnikujące
4. Sporulacja i proces kiełkowania endospor
5. Wzrost i rozmnażanie komórki bakteryjnej
6. Wzrost hodowli: fazy i typy
7. Wpływ czynników fizycznych i chemicznych na bakterie; mechanizm działania
- temperatura
- promieniowanie
- ciśnienie osmotyczne i hydrostatyczne
- pH i Eh
- chemoterapeutyki i antybiotyki
- i inne
8. Metabolizm (NIE MA KONIECZNOŚCI UCZENIA SIĘ ŻADNCYH SZLAÓW METABOLICZNYCH, WZORÓW ZWIĄZKÓW ETC., TYLKO OGÓLNE POJĘCIA
- pojęcia ogólne
- anabolizm
- odżywianie heterotrofów
- synteza związków drobnocząsteczkowych