STRESZCZENIE STRESZCZENIA KANTA :)

FILOZOFIA:

1. empiryczna : fizyka [ przyroda ] , etyka [ moralność ]

2. czysta : logika , metafizyka [ moralności, przyrody ]

etyka = praktyczna antropologia

metafizyka moralności = filozofia moralna

• przedmiotem metafizyki moralności są pojęcia praw i obowiązków moralnych, w definicji tkwi powszechność i absolutność

• tyka - praktyczna antropologia, zajmuje się zasadami zastosowań pojęć praw i obowiązków morlanych

rozdział 1

• jedynym przedmiotem który bez ograniczenia jest dobry jest DOBRA WOLA , stanowi ona warunek dobrej wartości innych cnót, darów, całej osoby

• odwaga złoczyńcy nie czyni go dobrym , mimo że odwaga sama jest cnotą

• dobra wola realizuje się w regule zgodnie z którą podejmuje się czyny, nie zalezy natomiast od skutku ani nawet charakteru samych działań

• celem rozumu musi być wytworzenia dobrej woli → związek z OBOWIAZKIEM

CZYN PRAWDZIWIE MORALNY JEST DOKONYWANY DLA ZASADY, CZASEM NAWET WBREW NARUTALNYM SKŁONNOŚCIOM, A NIE DLA WŁASNEJ KORZYŚCI

• czyny realizowane zgodnie z obowiązkiem → powoduje go naturalna skłonność, zgodna z prawem np. kupiec jest rzetelny bo to zgodne z jego korzyścią a nie dlatego że należy takim być

• czyny z obowiązku → zgodny z prawem, dokonany bo tak trzeba

• obowiązek może się przeciwstawiać naturalnym skłonnościom lub tez być z nimi zgodny

• czyn prawdziwie moralny => dokonywany dla zasady, a nie dla własnej korzyści, nawet przecwiko niej np. miłość do wroga w Piśmie Świętym

WARTOŚĆ MORALNA CZYNU TKWI W SAMEJ REGULE MORALNEJ, ZASADZIE WOLI, ZGODNIE Z KTÓRĄ ZOSTAŁ POWZIĘTY CZYN

• czyn traci wartość moralną jeśli jest powzięty dla jakiegoś celu, korzyści, z naturalnej skłonności

OBOWIĄZEK JEST KONIECZNOŚCIĄ CZYNU WYNIKAJĄCĄ Z POSZANOWANIA PRAWA, KTÓRYM JEST CHĘĆ TAKIEGO POSTEPOWANIA ŻEBY JEGO REGUŁA MOGŁA BYĆ ZASADĄ POWSZECHNĄ

• Jedyną możliwą pobudką czynów moralnych jest poczucie obowiązku

• obowiązek moralny to konieczność czynu wynikająca z prawa i niczego innego

• prawo moralne: zbiór reguł którymi się kieruje wola, własnościami są powszechność i absolutność

• powszechność - każdy jest mu poporządkowany

• absolutność - brak zależności od żadnego celu lub warunków

• przykład ze składaniem przysięgi w trudnych okolicznościch, nawet jak wiemy że jej nie spełnimy, ale w ten sposób mozemy uchronić siebie i innych przed złem

• postepowanie morlanie nie wynika wielkich przymiotów intelektu, ale cżłowiek z trudnością zachowuje niewinność, więc musi przypominać soie zasady moralności

• prawo i obowiazek morlany jest dyktowany przez rozum, jest czymś czego rozum się domaga i ujmuje jako coś co powinno być

• prawo moralne jest wyprowadzane a prriori, bez posrednictwa doświadczenia, musi być niezależne od antropologii, teologii, fizyki itp.

• obowiązek jest bardzo silną pobudką postepowania

• tylko istota rozumna posiada wolę, zasady woli dyktuje rozum

• jeśli wola kieruje sięteż pobudkami niezgodnymi z rozumem to skłanianie woli do realizowania prawa morlanego jest przymusem

• zmuszanie woli do takiego a nie innego zachowania to NAKAZ, formuła nakazu to IMPERATYW, wyraża on zawsze powinność / obowiązek

Imperatyw

1. hipotetyczny - przedstawia dane działanie jako konieczny środek do jakiegoś celu, pokazuje że czyn jest konieczny dla jakiegoś celu, impretatywy hipotetyczne są problematycznymi lub technicznymi zasadami praktycznego rozumu.

2. Kategoryczny - działanie które jawi się konieczne jako cel, każe uczynić coś tylko dla tego czegoś - imperatyw moralności lub apodyktyczna zasada rozumu praktycznego

• szczeście jest celem powszechnym dla wszytskich istot

• imperatywy które są środkami do osiagnięcia szczęścia nazywamy: asertorycznymi lub pragmatycznymi zasadami praktycznego rozumu

• imperatyw kategoryczny - sąd a priori, jedynie on jest prawem moralnym sensu stricto

• jest tylko jeden imperatyw kategoryczny:

POSTĘPUJ TYLKO WEDŁUG TAKIEJ MAKSYMY DZIĘKI KTÓREJ MOŻESZ ZARAZEM CHCIEĆ ŻEBY STAŁA SIĘ POWSZECHNYM PRAWEM:

zgodne z nim są np. takie obowiązki:

1. zachowania własnego życia

2. dotrzymywania przyrzeczeń

3. rozwijania własnych talentów

4. pomagania bliźnim w potrzebie

• powszechność prawa moralnego wynika z faktu że każda istota rozumna istnieje jako cel sam w sobie - ma GODNOŚĆ

• imperatyw praktyczny:

POSTĘPUJ TAK BYŚ CŻŁOWIECZEŃSTWA TAK W TWEJ OSOBIE JAK TEŻ W OSOBIE KAŻDEGO INNEGO UŻYWAŁ ZAWSZE ZARAZEM JAKO CELU, NIGDY TYLKO JAKO ŚRODKA

• zasada autonomii woli → wola każdej istoty rozumnej jest wolą powszechnie prawodawczą → każdy cżłowiek jest związany prawem które sam sobie narzuca, jednak prawo to jest powszechnie identyczne, jako że każda istota rozumna posiada taki sam rozum

• wolność i powszechność woli każdej istoty rozumnej nazywamy autonomią woli, a zalezność od czegoś zewnętrznego to HETERONOMIA WOLI

• PAŃSTWO CELOW → jest systematycznie powiązanie wielu rozumnych osób przez wspólne prawa, prawa te wiążą systematycznie całość celów swoich obywateli

• obywatel państwa celów prawo stanowi i jemu podlega, zwierzchnik stanwoi prawo powszechne, podelga mu, ale nie zależy od niczyjej woli

• kazdy cżłonek państwa celów z własnej woli poddany jest obowiązkom wynikającym z prawa, a prawo jest powszechne i każdy ma te same obowiazkiEM

zasada moralności:

POSTEPUJ WEDLE MAKSYMY CŻŁONKA, który NADAJE PRAWA OGÓLNE DLA MOŻLIWEGO PAŃSTWA CELÓW

WOLA

1. autonomia - najwyższa zasada morlaności, wola sama nadaje prawa którym podlega i którym chce aby inni podlegali, z tego wypływa imperatyw kategoryczny i obowiazki moralne np. nie powinienem kłamać nawet jeśli nie przyniesie mi to hańby

2. heteronomiczna - prawo nadaje sobie dla jakiś zewnętrznych celów, jest źródłem pozornych tylko zasad moralności, można na niej oprzeć jedynie imperatywy hipotetyczne np. nie powinienem kłamac jeśli chce zachowac swoją cześć

• etyka heteronomiczna opiera się na 2 rodzajach postaw:

1. empirycznej → ma za cel szczęście człowieka i opiera sięna znajomości natury ludzkiej i różnych warunków, jest niemo,żliwa

2. racjonalnej → powołuje się na ontologiczne pojęcie doskonałości, jest lepsze niż empirycznej

• morlaność oparta o heteronomię musi być fałszywa

• imperatyw kategoryczny - sąd synetyczny a priori

• wola jest to władza przyczynowości istot rozumnych

• pozytywna definicja wolności = możność działania wg praw tworoznych przez wolę

• wolna wola jest = woli podelgającej prawom morlanym

• wolność woli u istot rozumnych!!!

• w ramach intelektu człowiek może narzucać sobie prawa, zgodnie z którymi działa, skutki swoich czynów może rozpatrywać albo w ramach zmysłów albo w ramach woli - w tym drugim wypadku zdają siautonomiczne

• świat intelektu ma podstawę w świecie podpadającym pod zmysły

• pojęcie wiolności każdemu się narzuca i w istocie jest to jedyna możliwa zasada postepowania

• cżłowiek jest rzeczą samą w sobie

• imperatyw kategoryczny jest nieuchronną konsekwencją wolności