Wyznaczanie ładunku właściwego em elektronów, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, SPRAWOZDANIA DUZO, laboratorium, Fizyka laborki


Wanat Karol

I ED

Ćwiczenie nr 24

Wyznaczanie ładunku właściwego e/m elektronów

I. Zagadnienia do samodzielnego opracowania

  1. Zachowanie się ładunków elektrycznych w polu elektrycznym i magnetycznym.

  2. Lampa Browna.

II. Teoria

Na wiązkę elektronów przechodzących przez obszar, w którym istnieje pole magnetyczne o indukcji B działa siła:

0x01 graphic

Siła ta jest skierowana prostopadle do kierunku wektora prędkości 0x01 graphic
i do wektora indukcji magnetycznej 0x01 graphic
.

Cząstka porusza się w płaszczyźnie prostopadłej do wektora indukcji magnetycznej, a siła Lorentza pełni rolę siły dośrodkowej:

0x01 graphic

gdzie: m - masa cząsteczki

r - promień krzywizny toru

0x01 graphic

Z założenia pole jest jednorodne więc B = const., naładowana cząstka będzie się poruszać się po okręgu, którego płaszczyzna jest prostopadła do pola magnetycznego. Kierunek obiegu cząstki zależy od znaku ładunku q cząstki.

Okres obiegu T cząstki po okręgu wynosi:

0x01 graphic

Pole elektryczne działa na cząstkę naładowaną z siłą 0x01 graphic
siła ta wytwarza przyspieszenie 0x01 graphic
Rozważmy przypadek gdy do jednorodnego pola elektrycznego prowadzamy cząstkę o masie m i ładunku q i puszczamy ją swobodnie. Ruch cząstki w tym polu jest podobny do ruchu ciała materialnego w ziemskim polu grawitacyjnym.

0x08 graphic

Stosujemy równania ruchu jednostajnie przyspieszonego:

0x01 graphic

Praca jaką wykonuje pole elektryczne o natężeniu E nad ładunkiem q na drodze ds. wynosi:

0x01 graphic

ponieważ 0x01 graphic
.

Jeżeli różnica potencjałów wynosi U, to przy przesunięciu pole wykonuje pracę

0x01 graphic

Skutkiem działania pola jest wzrost prędkości cząstki do wartości

0x01 graphic
.

Opisane zjawisko wykorzystuje się między innymi do wyznaczania ładunku właściwego elektronów.

Podstawowym przyrządem służącym do tego celu jest lampa Browna. Elektrony wybiegające na skutek termoemisji z katody lampy są poddawane działaniu pola elektrycznego pomiędzy katodą a anodą lampy.

Skutkiem działania pola elektrycznego jest wzrost prędkości elektronów od wartości v = 0 (przy katodzie) do v = v (tuż przy anodzie), czyli energia kinetyczna elektronu po dojściu do anody wynosi :

0x01 graphic

Biegnący z taką prędkością elektron lub wiązka elektronów uderza w ekran lampy powodując pojawienie się plamki świetlnej. Plamka ta zostanie przesunięta o pewną wartość y, gdy wiązka elektronów przed uderzeniem w ekran przejdzie przez jednorodne pole magnetyczne. Natężenie pola magnetycznego wewnątrz cewek jest równe:

0x01 graphic

gdzie: R - promień cewek

i - natężenie prądu płynącego przez cewki

n - ilość zwojów w cewce.

Znając wartość sił działających na wiązkę elektronów przechodzących przez pole magnetyczne:

0x01 graphic

otrzymamy:

0x01 graphic

Wiedząc, że dla próżni 0x01 graphic
oraz ze wzoru 0x01 graphic
wstawiając wartość prędkości v możemy napisać:

0x01 graphic

stąd:

0x01 graphic

Promień krzywizny ruchu elektronów ρ wiąże się z wielkością odchylenia plamki y na ekranie lampy oraz z odległością l cewek odchylających od ekranu zależnością:

0x01 graphic

Podstawiając te wielkości i korzystając ze wzoru 0x01 graphic
ostatecznie otrzymamy:

0x01 graphic

a po podstawieniu za R i n wartości związanych z układem pomiarowym stosowanym w laboratorium:

0x01 graphic

III. Wykonanie ćwiczenia.

Przyrządy: lampa oscylograficzna z układem cewek, miliamperomierz, zasilacz regulowany.

Kolejność czynności:

  1. 0x08 graphic
    Włączyłem zasilacz anodowy do sieci i obserwowałem ekran lampy oscylograficznej. Po pojawieniu się jasnej plamki na ekranie lampy należy za pomocą potencjometrów ustawić plamkę w położeniu zerowym na skali oscylografu. Sprowadziłem pokrętłem C i D rozmiar plamki do punktowej a jasność dobrałem tak, aby widzieć wyraźny (ostry) świecący punkt.

  1. Połączyłem obwód według schematu jak na rysunku. Jest to schemat obwodu wytwarzającego jednorodne pole magnetyczne.

0x08 graphic

  1. Po sprawdzeniu obwodu przez prowadzącego ćwiczenia odczytałem wychylenie plamki na skali y przy kolejnych natężeniach prądu I płynącego przez cewki: 10, 20, 30, 40 mA.

  2. Zmieniłem kierunek prądu w cewkach na przeciwny i ponownie dokonałam odczytu wychylenia plamki y przy natężeniu prądu: 10, 20, 30, 40 mA.

  3. Wyniki pomiarów umieściłem w tabelce.

  4. Lp.

    U

    I

    i1

    y1

    i2

    y2

    e/m(1)

    e/m(2)

    E/m(śr)

    =Δe/m

    [ ]

    [ ]

    [ ]

    [ ]

    [ ]

    [ ]

    [ ]

    [ ]

    [ ]

    1.

    2.

    3.

    4.

    5.

    P1

    P2

    + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +

    - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

    +

    +

    V1

    V2

    E

    x

    y

    K

    A

    L

    L

    mA

    C

    A

    B

    D



    Wyszukiwarka

    Podobne podstrony:
    Wyznaczanie stałej siatki dyfrakcyjnej, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, SPRAWOZDANIA DU
    Zjawisko fotoelektryczne wewnętrzne. Wyznaczanie charakterystyki fotoo, Prz inf 2013, I Semestr Info
    Zjawisko fotoelektryczne wewnętrzne. Wyznaczanie charakterystyki fotooporu, Prz inf 2013, I Semestr
    Wyznaczanie stałej siatki dyfrakcyjnej, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, SPRAWOZDANIA DU
    SiS strona tytulowa spr, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, Wykłady-Fizyka, Sygnały i Syst
    Tabela pomiarowa, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA] Laborki, laboratorium stare
    tabele 1B+, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA] Laborki, laboratorium stare, 1b
    ćw 23, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA] Laborki, laboratorium stare, Fizyka Dam
    Ćwiczenie nr 44 prawie dobre ale juz teraz lux, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA
    ćw 1 obliczenia, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA] Laborki, laboratorium stare,
    spr5, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA] Laborki, laboratorium stare, bartochowsk
    obliczenia ćw23, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA] Laborki, laboratorium stare,
    Ćwiczenie nr 44, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA] Laborki, laboratorium stare,
    Wstęp teoretyczny ćw 44, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA] Laborki, laboratorium
    pierwsza strona sprawozdania własne, Prz inf 2013, I Semestr Informatyka, Fizyka, [FIZYKA] Laborki,

    więcej podobnych podstron