Technologia pracy stacji osobowych i postojowych.
W skład każdej stacji osobowej wchodzą grupa torów, na której odbywa się ruch pociągów aglomeracyjnych, regionalnych i dalekobieżnych, a także osobna grupa torów dla postoju składów pociągów osobowych rozpoczynających i kończących jazdę na danej stacji.
a) Stacje osobowe.
Zadania stacji osobowych:
umożliwienie sprawnego podstawiania i zabierania składów pasażerskich,
bezpieczne i bezkolizyjne wsiadanie i wysiadanie dużej liczby pasażerów,
umożliwienie załadunku i wyładunku poczty i bagażu.
b) Stacje postojowe.
Stacjami postojowymi nazywamy stacje kolejowe wyodrębnione i samodzielne, które służą do postojów składów wagonowych pociągów osobowych dalekobieżnych, miejscowych
i aglomeracyjnych, przybyłych na stacje końcowe i oczekujących wyprawienia ich
w powrotną drogę. Na stacjach osobowych występują rejony postojowe, które spełniają podobne funkcje jak stacje postojowe, ale w ograniczonym zakresie. Są to tory przeznaczone jedynie do postoju oraz pobieżnego oczyszczania składu wagonowego ruchu podmiejskiego.
Do zadań stacji postojowych zalicza się:
zapewnienie niezbędnej sprawności technicznej dla wagonów osobowych,
zapewnienie niezbędnego wyposażenia wagonów,
tworzenie właściwych warunków pracy dla personelu obsługującego stację.
Na stacji postojowej można wyróżnić obsługę:
składów wagonowych,
elektrycznych zespołów trakcyjnych,
spalinowych zespołów trakcyjnych,
pojedynczych wagonów specjalnych lub wyłączonych ze składu wagonowego.
Czynności realizowane przy obsłudze składu wagonowego:
przyjęcie składu od drużyny pociągowej przez wyspecjalizowany zespół rewidentów wagonowych,
czyszczenie wnętrz wagonów,
czyszczenie i dezynfekcja kabin sanitarnych,
umycie pudeł wagonów,
badanie stanu technicznego wagonów,
naprawa drobnych usterek,
wyłączenie wagonów do długotrwałych napraw, przeglądów okresowych, dezynfekcji i dezynsekcji,
włączenie na ich miejsce wagonów rezerwy,
wyposażenie wagonów w potrzebne materiały,
wymiana zużytego inwentarza,
podgrzewanie oraz odladzanie zimą pudeł wagonowych,
osuszanie zamokłej obudowy silników elektrycznych,
przekazywanie gotowych składów drużynom pociągowym.
Podstawowym rodzajem czyszczenia taboru osobowego i lokomotyw jest czyszczenie okresowe wykonywane w odniesieniu do:
wagonów osobowych - nie rzadziej niż raz na miesiąc,
elektrycznych zespołów trakcyjnych, wagonów spalinowych i lokomotyw - w czasie przeglądów okresowych.
Tabor osobowy i lokomotywy przeznaczone do czyszczenia okresowego powinny być wyłączone z ruchu i sprawne technicznie. Czynności dokonywane podczas tego czyszczenia zawiera załącznik nr 1 Zarządzenia Nr 13 Ministra Komunikacji z dnia 27 lutego 1984 r. w sprawie ustalania Instrukcji o utrzymaniu w czystości wagonów osobowych, elektrycznych zespołów trakcyjnych, wagonów spalinowych i lokomotyw.
Bieżące utrzymanie czystości taboru osobowego i lokomotyw uzyskiwane jest poprzez:
czyszczenie codzienne, któremu podlega tabor osobowy i lokomotywy nie rzadziej niż raz na dobę. Wagony osobowe kursujące w pociągach międzynarodowych, ekspresowych i dalekobieżnych (pośpiesznych i osobowych) podlegają mu na stacjach macierzystych i zwrotnych. Natomiast wagony osobowe kursujące w pociągach podmiejskich
i miejscowych, podlegają czyszczeniu codziennemu na stacjach macierzystych. Elektryczne zespoły trakcyjne, wagony spalinowe i lokomotywy są czyszczone na stacjach macierzystych lub wyznaczonych stacjach zwrotnych. Ramowy zakres czyszczenia codziennego taboru osobowego i lokomotyw zawiera załącznik nr 2 Zarządzenia nr 13 Ministra Komunikacji z dnia 27 lutego 1984 r. w sprawie ustalania Instrukcji o utrzymaniu w czystości wagonów osobowych, elektrycznych zespołów trakcyjnych, wagonów spalinowych i lokomotyw..
czyszczenie pobieżne, któremu podlega na stacjach zwrotnych tabor osobowy
i lokomotywy kursujące w pociągach podmiejskich i miejscowych.
Mycie i czyszczenie taboru osobowego i lokomotyw wykonują Kolejowe Zakłady Usługowe. Wykonują je:
w służbie wagonów:
wagony osobowe kursujące w pociągach międzynarodowych,
wagony osobowe kursujące w pociągach ekspresowych i dalekobieżnych
z nazwami,
wagony osobowe kursujące w pozostałych pociągach pośpiesznych i osobowych;
w służbie trakcji:
wagony elektrycznych i spalinowych zespołów trakcyjnych,
lokomotywy elektryczne i spalinowe obsługujące ruch pasażerski,
pozostałe lokomotywy.
Technologię czyszczeń taboru osobowego i lokomotyw określają odrębne przepisy. Dostosowane one są do warunków technicznych stacji lub punktu czyszczenia taboru osobowego
i lokomotyw.