4.12, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok II, ROK II, Semestr III, PFK - ćwiczenia, PFK - ćwiczenia


4.12.2011r

Obraz kliniczny

  1. Klasyczna triada bólu (wczesna)

- przy rozruchu

- zmęczeniowy

- przy obciążeniach

2) Triada bólu (późna)

- stały

- nocny

- mięśniowy

Objawy gonartrozy:

- osłabienie siły i wytrzymałości mięśni w stawie

- postępujące ograniczenie ruchomości stawu

- dolegliwości bólowe początkowo wysiłkowe, a następnie spoczynkowe

- postępujący zanik mięśni (zwłaszcza głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda)

- w okresie zaostrzeń objawy zapalenia stawu oraz płyn w jamie stawowej

- ból w przedniej lub przyśrodkowej części kolana

- gdy zajęty jest staw rzepkowo - udowy nasilający się ból w czasie ruchu, szczególnie przy chodzeniu po schodach

- ograniczenie zakresu zginania stawu

- przykurcz zgięciowy

- pogrubienie obrysów stawu kolanowego

- rzepka pogrubiała i niekiedy nieznacznie przemieszczona ku górze, a jej bierna przesuwalność ograniczona, powoduje ból

- palpacyjnie stwierdza się pogrubienie i stwardnienie torebki stawowej, bolesność w okolicy kaletek maziowych, gęsiej stopki

- podczas ruchów rzepki i kolana wyczuwa się trzeszczenia spowodowane ocieraniem się nierównych powierzchni stawowych

- chód niewydolny, utykający na chorą kończynę

- wyszczuplenie okolicy nadkolanowej z powodu zaniku mięśnia czworogłowego uda

- niestabilność stawu - zmiany zaawansowane

- wysięk stawowy

- torbiele podkolanowe (torbiel Bakera)

- tzw. Sztywność startowa

Postacie gonartrozy:

Na podstawie badania RTG i obrazu klinicznego wyróżniamy 4 postacie gonartrozy:

  1. Postać przyśrodkowa

- zwężenie przyśrodkowej części szpary stawowej tworzonej przez kłykcie kości udowej i nasadę bliższą (kłykcia) piszczeli - zmiany prowadzą do zaburzeń osi kolana w kierunku szpotawości

  1. Postać boczna

- zwężenie szpary stawowej na wysokości kłykci bocznych kości udowej i kłykcia bocznego piszczeli - zmiany prowadzą do koślawości kolan

  1. Postać rzepkowo - udowa

- zwężenie szpary stawu rzepkowo - udowego i nierzadko występującymi osteofitami na krawędziach rzepki

  1. Postać z zajętą całą powierzchnią stawu piszczelowo - udowego

- zarówno powierzchni kłykci bocznych i przyśrodkowych, jak i znacznymi zmianami dotyczącymi wyniosłości piszczeli

Rzepkowo- udowy zespół bólowy

Objawy:

- ból w okolicy rzepki

- ból nasilający przy chodzeniu i bieganiu

- ból nasila się przy chodzeniu po schodach

- ból nasila się przy dłuższym siedzeniu ze zgiętymi kolanami ( tzw. Kolano kinomana)

- osłabienie sił przytrzymujących rzepkę prowadzi do niestabilności i nieprawidłowego bocznego przemieszczenia rzepki w wyproście

Uszkodzenie chrząstki stawowej według Outbrigde'a

- I stopień - wyraźnie miękka powierzchnia lecz z zachowaną ciągłością chrząstki

- II stopień - przerwanie ciągłości powierzchni z pęknięciem na głębokości do połowy grubości chrząstki (chrząstka traci gładkość)

- III stopień - uszkodzenie głębsze lecz nie dochodzące do warstwy podchrzęstnej

- IV stopień - odsłonięcie warstwy podchrzęstnej

Przyczyny bólu :

- błona maziowa - zapalenie

- kość podchrzęstna - nadciśnienie śródkostne, złamania

- osteofity - rozciąganie okostnowych zakończeń nerwowych

- więzadła - rozciąganie

- torebka - zapalenie, rozciąganie

- mięśnie - skurcz

Diagnostyka

- RTG : metoda z wyboru, zdjęcie w pozycji stojącej z pełnym obciążeniem stawu

- MRI , TK

- Artroskopia diagnostyczna

- Scyntygrafia

- Punkcja stawu

- Badanie USG

- Ocena morfologiczna i cytologiczna płynu

Postępowanie - cele

- edukacja pacjenta dotycząca gonartrozy oraz planowanego postępowania leczniczego

- zmniejszenie dolegliwości bólowych

- poprawa funkcji stawu

- ograniczenie postępu choroby

- wyrównanie powstałych defektów

- przywrócenie jak najlepszych warunków metabolicznych

- zwiększenie aktywności chorych

- poprawa jakości życia

Fizykoterapia:

- prądy DD

- prądy interferencyjne

- ultradźwięki

- laseroterapia

- krioterapia

- magnetoterapia

Kinezyterapia:

- odciążanie chorego stawu (laska, kula, stabilizatory)

- ćwiczenia czynne wolne, w odciążeniu stawu kolanowego

- ćwiczenia m. czworogłowego uda - izometryczna, czynne z oporem

- wyciągi redresyjne ( przykurcz w stawie)

- ćwiczenia w wodzie

- rower ( mały opór)

- ćwiczenia w zamkniętych łańcuchach kinematycznych

Leczenie operacyjne

Wskazania do operacji:

- trwały ból (nieskuteczne leczenie zachowawcze)

- postępująca deformacja

- niestabilność stawu

Cel alloplastyki

- uwolnienie chorego od bólu

- zachowanie lub przywrócenie ruchu w stawie

- w czasie operacji należy usunąć wszystkie deformacje w stawie, przywrócić prawidłową oś stawu, doprowadzić do jego zwartości - zamontowanie w złym ustawieniu powoduje jej szybkie zużywanie i przedwczesne obluzowanie

- przykurcz zgięciowy powyżej 30 stopni powinien być usunięty przed wszczepieniem endoprotezy

- resekcja powierzchni stawowych oszczędna

Przeciwwskazania:

- zakażenia stawu lub okolicy zabiegu

- znaczna osteoporoza

- otyłość

- młody wiek

- żylaki

Dobór endoprotezy:

- wiek chorego

- stan stabilizatorów stawu

- rozległość zaawansowania zmian zwyrodnieniowych w stawie kolanowym

Powikłania:

- ograniczenie zakresu ruchu

- ból

- infekcje

- obluzowanie - prowadzi do reoperacji stawu

Typy endoprotez stawu kolanowego:

- endoproteza jednoprzedziałowa

- protezy półzwiązane - oprócz ruchu zgięcia i wyprostu zachowuje ruchy rotacyjne w kolanie. Stosowane przy znacznym zniszczeniu stawu kolanowego, zaburzeniach osi kończyny, zniszczeniu aparatu więzadłowego

- protezy związane (zawiasowe) - umożliwiają tylko ruch zgięcia i wyprostu, rzadko stosowane. Długie trzpienie osadzone w jamie szpikowej, na styku z kością ulegają dużym przeciążeniom. Dochodzi do obluzowania, złamania zmęczeniowego trzpienia, złamania kości udowej lub piszczelowej

Endoproteza zawiasowa (nowej generacji) - część udowa i piszczelowa nie tworzą sztywnego zawiasu ( ruchy rotacyjne oprócz zgięcia i wyprostu). Posiadają zmienną oś obrotu - co zmniejsza możliwość mechanicznego obluzowania.

< endoproteza zawiasowa „rotatnig hinge”

< endoproteza GBS

Pozwalają na niewielkie ruchy rotacyjne lub mają zmienną oś obrotu

Podział endoprotez:

- cementowe

- bezcementowe - rzadziej stosowane

- hybrydowe

Usprawnianie po endoprotezoplastyce stawu kolanowego:

I etap (1 - 14 dni)

W pierwszych dniach po zabiegu stosujemy:

- chodzenie co 2 -3 godziny

- pozycje złożeniowe

- zapobieganie przykurczom

- ćwiczenia oddechowe

- ćwiczenia przeciwzakrzepowe

- ćwiczenia izometryczne mięśni czworogłowych

- czynna pionizacja w granicach tolerancji

URAZY NARZĄDU RUCHU

Uraz - działanie czynnika zewnętrznego wywołującego zmiany anatomiczne i czynnościowe

Rodzaje czynników powodujących uraz:

- fizyczne (mechaniczne, energia, promieniowania, termiczne)

- chemiczne - kwasy i zasady

- mieszane

Uraz może działać w miejscu, w którym powstaje uszkodzenie (uraz bezpośredni) lub w pewnej odległości od tego miejsca (uraz pośredni) - wtedy jego siła przenoszona jest przez kości, stawy, więzadła. Czasami uszkodzenie spowodowane jest sumowaniem się mikrourazów.

Urazy wysokoenergetyczne - wysoka energia kinetyczna urazu ( komunikacyjne lub z wysokości)

Urazy niskoenergetyczne - niska energia kinetyczna urazu - upadek z poziomu stojącego (osoby starsze)

Pourazowe uszkodzenia narządu ruchu

  1. Zamknięte uszkodzenia tkanek miękkich

- stłuczenia

- uszkodzenia jednostki mięśniowo - ścięgnistej

2. Rany

3. Skręcenia

4. Zwichnięcia

5. Złamania

Stłuczenie - to uszkodzenie powstające na skutek urazu zadanego tępym narzędziem lub upadku na twarde podłoże ( skóry, tkanki podskórnej, mięśni, kości, stawów - również chrząstki stawowej, naczyń, nerwów)

Objawy:

- miejscowa bolesność

- wzmożone ocieplenie skóry

- obrzęk

- zaczerwienienie

- uszkodzenie naczyń i wylewy ( zasinienie)

- RTG bez zmian, należy wykonać USG

Leczenie:

- unieruchomienie

- zimne okłady

- leki przeciwbólowe i przeciwobrzękowe

- metoda PRICE

Uszkodzenie jednostki mięśniowo - ścięgnistej

Podział:

- naciągnięcie

- naderwanie

- przerwanie

Objawy

- silny ból w momencie urazu

- obrzęk

- deficyty ruchowe

Leczenie:

- unieruchomienie (1-2tyg), chłodzenie, leki przeciwbólowe

- operacyjne zszycie, przytwierdzenie uszkodzonej struktury

- częściowe lub całkowite mechaniczne uszkodzenie mięśnia i jego powięzi, ścięgna (niekiedy z odłamem kostnym - złamanie awulsyjne) np. ścięgno Achillesa

Skręcenie - uszkodzenie struktur stawu w wyniku przekroczenia fizjologicznego zakresu ruchu. Uszkodzeniu ulega : torebka stawowa, więzadła, chrząstka stawowa, a wewnątrz stawu tworzy się krwiak.

Podział skręceń :

- I stopnia - naciągnięcie więzadeł

- II stopnia - rozerwanie torebki stawowej

- III stopnia - rozerwanie torebki stawowej i więzadeł

- IV stopnia - oderwanie więzadła z fragmentem kostnym

Objawy:

- ból (nasila się podczas badania palpacyjnego oraz ruchów w stawie)

- obrzęk

- krwiak śródstawowy i okołostawowy

- zniekształcenie obrysów stawu

- ochronne napięcie mięśni i ograniczenie ruchów

- wzmożone ocieplenie kończyny nad stawem

- patologiczne zwiększenie zakresu ruchu w stawie - obserwowane po znieczuleniu

Leczenie:

- unieruchomienie (2-6tyg) - bardzo ważne zwłaszcza przy pierwszym urazie danego stawu (badanie kliniczne, RTG, USG)

- faza ostra - metoda PRICE

- opróżnienie stawu z krwiaka i założenie opatrunku gipsowego na 4-6 tygodni w zależności od stopnia skręcenia

- w IV stopniu - leczenie operacyjne - fiksacja oderwanego fragmentu

- powikłanie - skręcenia nawracające w stopie na skutek niewydolności więzadeł

Złamania

Powikłania złamań :

1. wczesne - wynik błędów podczas udzielania pierwszej pomocy

- zakażenie rany

- uszkodzenie naczyń, nerwów obwodowych

- uszkodzenie rdzenia kręgowego, mózgu, narządów klatki piersiowej, jamy brzusznej

2.Późne :

- zrost w wadliwym ustawieniu odłamów

- opóźnienie zrostu - staw rzekomy

- zapalenie kości

- przykurcz Volkmanna

- zanik mięśni

- zespół Sudecka

Opóźnienie zrostu

- znaczne przekroczenie przeciętnego czasu zrostu dla danej kości

- leczenie opóźnionego zrostu - wykluczenie przyczyny (rodzaj, czas unieruchomienia)

- pobudzenie osteogenezy (przeszczepy kości gąbczastej) - wytworzenie złamania metodami chirurgicznymi. Czasami zrost opóźniony przechodzi w brak zrostu (staw rzekomy)

- staw rzekomy - utrwalony brak zrostu między odłamami kostnymi - postępowanie operacyjne

- Przyczyny:

* nieprawidłowe nastawienie, krótki czas unieruchomienia

* zaburzenia krążenia w miejscu złamania

* niewłaściwe unieruchomienie i wczesne uruchomienie kończyny

* zakażenia

* inne przyczyny (wiek, dieta, choroby)

Przykurcz stawowy:

- ograniczenie ruchu w stawie przez patologiczne zmiany w tkankach miękkich

- przykurcz - ograniczenie ruchu stawu w określonej płaszczyźnie

- przymusowe ustawienie stawu z ograniczoną lub zniesioną ruchomością na skutek nieprawidłowego ułożenie i długotrwałego unieruchomienia

- zesztywnienie stawu - całkowite zniesienie ruchu, na skutek trwałego połączenia powierzchni stawowych zrostami łącznotkankowymi, chrzęstnymi, kostnymi

- Przyczyny: urazy, oparzenia, przewlekły proces zapalny, porażenia spastyczne, wiotkie, uszkodzenia rdzenia kręgowego

- Leczenie : usunięcie przyczyny ( redresje, zabieg operacyjny), wczesna rehabilitacja



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
egzamin masaz, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok II, ROK II, Semestr III, MASAŻ, MASAŻ
patooo, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok II, ROK II, Semestr III, patologia ogólna, patologia ogólna,
PRZYKúADOWE PYTANIA I ZAGADNIENIA NA PSYCHOLOGIE3 (1), STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II,
BOL i MIESNIE . psychologia, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II, Psychologia, Nowy folder
Ćwiczenia kształtujące kończynę górną i tułów z piłką, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II,
Pierwsza pomoc (2), STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II, Pierwsza pomoc
sciaga psychologia, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II, Psychologia, Nowy folder
FIZJOLOGIA!, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II, SESJA - notatki z poprzednich lat, FIZJOL
Ćwiczenia kształtujące ręce i tułów w pozycji leżącej, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II,

więcej podobnych podstron