Wykład II 13.03.2004r
ZASADY TWORZENIA PRAWA
PRAWO MIEKKIE RADY EUROPY- jako czynnik kształtujący treść źródeł prawa w przedmiocie prawa administracyjnego.
Podstawowym źródłem prawa Europy jest konwencja praw człowieka.
Źródła prawa międzynarodowego to rekomendacja / rezolucje \ prezentacja europejskich standardów.
Merytoryczna treść rezolucji jest odezwą.
REZOLUCJA NR 31 KOMITETU MINISTRÓW RADY EUROPY - o ochronie jednostki przed aktami administracji przyjętej 28.09.1977r.
Dotyczy regulacji ordynacji podatkowej kodeksu celnego.
Przez AKT ADMINISTRACJI rozumie zgodnie z rezolucją wszelki środek lub decyzję o charakterze indywidualnym powzięty w wykonaniu władzy publicznej , a mogący powodować bezpośrednie skutki w sferze praw wolności lub interesów osób fizycznych lub moralnych( osoba prawna).
ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI NR 31.
I. Prawo do posłuchania - rozumiane, że zainteresowany może przedstawić fakty i argumenty , a także oferować środki dowodowe , które władza administracji bierze pod uwagę i zainteresowany ma być poinformowany , że ma takie możliwości.
II. Dostęp do elementów informacji- zainteresowany informowany jest za pomocą różnych środków zanim dojdzie do aktu o wszystkich możliwościach od których zależy treść tego aktu.
III. Pomoc i przedstawicielstwo - strona może działać z pełnomocnictwa czy pomocy prawnej.
IV. Uzasadnienie aktów administracyjnych - konstrukcja analogiczna , jednostka ma być poinformowana o motywach rozstrzygnięć .
Jan Zimmerman napisał „ Motywy działania adm. Państwowej”
V. Wskazanie środków odwoławczych - ma wskazywać zwyczajne środki prawne, które od niego przysługują.
REKOMENDACJA NR R2 Komitetu Ministrów Rady Europy dotycząca wykonywania dyskrecjonalnych kompetencji administracyjnych przyjęta 11.03.0980r.
Dyskrecjonalne tzn. uznanie administracyjne.
KOMPETENCJA DYSKLECJONALNA- kompetencja , która przyznaje władzy adm. pewien zakres oceny do podjęcia decyzji , pozwalając jej dokonywać wyboru z pośród wielu rozwiązań prawnie uzasadnionych , takiego które wydaje się jej najbardziej stosowne.
ZASADY PODSTAWOWE WŁADZY DYSKLECJONALNEJ
1. wykonując kompetencje dyskrecjonalne władza administracyjna:
nie kieruje się innym celem jak tylko tym przez wzgląd na który ta kompetencja została jej przyznana
ta władza postępuje obiektywnie i bezstronnie mając na uwadze tylko elementy właściwe dla danego przypadku
Przestrzega zasady równości wobec prawa unikając wszelkiej dyskryminacji
Utrzymuje słuszną relację między ciosami jakie wymierza w prawa wolności lub interesy , a celem który urzeczywistnia ( zasada adekwatności , proporcjonalności)
Podejmuje swoją decyzję w terminie rozsądnym z punktu widzenia danej sprawy
Stosuje głównie zasady prawa administracji w sposób stały , ale biorąc pod uwagę szczególne okoliczności każdego przypadku.
TRYB POSTĘPOWANIA:
Ogólne dyrektywy adm., które są przesłankami uznania są albo podane do wiadomości publicznej , albo komunikowane w ramach postępowania administracyjnego.
Gdy władza administracji wydając decyzję uznaniową odchodzi od zasad ogólnych prawa administracyjnego , adresat decyzji musi być poinformowany o powodach tego odejścia.
Kontrola uznania adm. podlega kontroli legalności przed sądem lub innym nie zawisłym organem , ta kontrola nie wyklucz klasycznej kontroli instancyjnej.
Gdy prawo nie określa żadnego terminu wykonania decyzji uznaniowej, to w przypadku jej zaskarżenia do sądu , organ może rozważać celowość jej wykonania .
Sąd ma dysponować informacjami do kontroli decyzji administracyjnej.
REKOMRNDACJA NR R19 Komitetu Ministrów z 25.11.1981r. w sprawie dostępu do informacji posiadanej przez władze publiczne.
PODSTAWOWE ZASADY DO TEJ REKOMENDACJI:
Wypracować skuteczne środki do informacji
Dostęp do informacji publicznej nie musi opierać się na interesie prawnym
Równego dostępu do informacji publicznej
Zasada limitacji i restrykcji jakie są konieczne dla ochrony interesów publicznych, oraz ochrony prywatności i innych interesów prywatnych mając na względzie interes jednostki
Dostęp do informacji w rozsądnym czasie
Odmowa dostępu do informacji publicznej ma być uzasadniona
Wszelka odmowa ma podlegać nadzorowi
REKOMENDACJA NR 15 Komitetu Ministrów Rady Europy dotycząca odpowiedzialności publicznej przyjęta 18.09.1984r.
WŁADZA PUBLICZNA - każda jednostka prawa publicznego , albo też jakakolwiek osoba prywatna , która wypełnia prerogatywy oficjalnej władzy.
ZASADY DO TEJ REKOMENDACJI:
Należy zapewnić reparacje (Odszkodowanie ) z tytułu szkody spowodowanej przez akt związany z brakiem zachowania się władzy w sposób , którego rozsądnie można się prawnie spodziewać od niej w stosunku do osoby pokrzywdzonej.
Nawet jeśli nie było normy nakazującej , należy zapewnić odszkodowanie , jeśli było by rażąco niesłusznym pozwolić by sam pokrzywdzony nosił ciężar szkody , ale przy dwóch dodatkowych założeniach:
Albo , że akt miał charakter wyjątkowy , bądź szkoda była wyjątkowym rezultatem takiego aktu
Akt służy interesowi publicznemu , a tylko jedna osoba lub graniczna ilość osób poniosła szkodę
Jeżeli ofiara przyczyniła się do powstania szkody , odszkodowanie można zredukować lub odmówić .
Prawo wniesienia pozwu przeciwko władzy publicznej nie powinno podlegać obowiązkowi działania , najpierw przeciwko jej urzędnikowi.
Do odszkodowania w rozsądnym czasie
Narodowość ofiary nie powinna prowadzić do dyskryminacji
REKOMENDACJA NR 16 Komitetu Ministrów dotycząca postępowania administracyjnego interesującego wielką liczbę osób z 17.09. 1987r.
Podział na trzy kategorie:
1.Wielka liczba osób , które są użytkownikami aktu admin. , czyli osoba na której wniosek prowadzi się postępowanie z urzędu ( strona w roli głównej , która złożyła wniosek)
2. Wielka liczba osób , które nie są destynariuszami aktu admin. , których prawa lub interesy mogą być tym aktem dotknięte ( osoby trzecie).
3. wielka liczba osób , które na podstawie prawa krajowego , mogą dowodzić , iż specyficzny interes zbiorczy może być tym aktem dotknięty.
Zasady postępowania admin. interesującego wielką liczbę osób:
1 .akt administracyjny jest wydawany w rezultacie , gdzie biorą udział osoby zainteresowane
2. gdy władza proponuje przyjęcie takiego aktu , który interesuje tę liczbę osób to powinna być ona o ty poinformowana w sposób pozwalający ocenić ewentualne skutki dla ich praw , interesów , wolności.
Postępowanie partycypacyjne - postępowanie trzech osób
I KATEGORIA - osoby działają osobiście
II KATEGORIA - osoby mające wspólne interesy , winny mianować jednego lub więcej przedstawicieli
III KATEGORIA -osoby mogą być reprezentowane przez ugrupowania lub organizacje.
1. Organ może przyjąć następujące formy postępowania partycypacyjnego :
pisemne spostrzeżenia
posłuchanie ( publiczne konsultacje)
władza może kreować organ doradczy, konsultacyjny.
akt administracyjny jest wydawany po rozpatrzeniu wszystkich środków dowodowych , wniosków , podejmowany jest publicznie
REKOMENDACJA NR 8 Komitetu Ministrów w sprawie tymczasowej ochrony sądowej w sprawach administracyjnych z 13.09.1989r.
Decyzja ostateczna podlega wykonaniu
REKOMENDACJA NR 1 Komitetu Ministrów w sprawie sankcji administracyjnej przyjęta 13.02.1991r.
Normy dzielą się na :
Sankcjonowane
Sankcjonujące / znajdują się na końcu/
Sankcja oznacza dokuczliwość za nie zachowanie się zgodne z prawem.
Grzywna jest środkiem egzekucyjnym nie sankcją
Sankcja to np. cofnięcie zezwolenia na coś ....
Norma sankcjonowana wprowadza nakaz lub zakaz , jeżeli adresat nie zachowa norm wówczas występuje norma sankcjonująca , która zawsze znajduje się na końcu .
Norma nie musi mieć sankcji.
SANKCJE:
Kara administracyjna ( wykroczenie)
Grzywna , która jest związana z postępow. egzekucyjnym , w celu przymuszenia może być zastosowana do pewnej granicy wyznaczonej.
Cofnięcie zezwolenia
Dyscyplinarna
Rekomendacja nie uważa za sankcje administracyjną środków ,które władze administracyjne są obowiązane podjąć podczas postępowania karnego.
ZASADY STOSOWANIA:
sankcja musi być ustalona przez prawo
sankcji administr. nie można nałożyć z racji czynu , który w czasie jego popełnienia nie był sprzeczny z prawem
Jeżeli obowiązywała mniej dokuczliwa sankcja , to później wprowadzona sankcja bardziej surowa nie może być nakładana .
wejście w życie po dokonaniu czynów mniej represyjnych , powinno działać na korzyść osoby , przeciwko której władza admin. rozważa dokonania sankcji.
osoba nie może być karana administr. dwukrotnie za ten sam akt , na podstawie tej sankcji.
Gdy ten sam akt prowadzi do działania dwu lub więcej władz admin. na podstawie norm prawnych , chroniących różne interesy , każda z tych władz powinna wziąć pod uwagę wszelką sankcję wcześniej nałożoną za ten sam akt.
Postępowanie powinno toczyć się szybko
Jeżeli zostało wszczęte powinno zakończyć się decyzją od której przysługują środki prawne , prawo do sądu . Ciężar dowodu spoczywa na władzy administracyjnej.
FORMALNE ASPEKTY TWORZENIA PRAWA :
Postanowienia rozporządzenia RM z 20.06.2002r w sprawie
„ Zasad techniki prawotwórczej „
PROJEKT USTAWY - przepis , a norma
Rozporządzenie par. 1 ust. 1, 2
Zasada adekwatności , proporcjonalności .
METODOLOGIA PRZYGOTOWANIA DECYZJI - par. 1 ust. 2
ZASADY OGÓLNE DLA PROJEKTU USTAW - par. 2 , 3
Np.:
Zasada- ustawa nie może powtarzać przepisów zawartych w innej ustawie
1
6