Kierownik budowy - jak jest z praktyką?
Co w praktyce oznacza podjęcie obowiązków kierownika budowy?
Kierowanie budową jest według prawa budowlanego (ustawa z dnia 7 lipca 1994r, Dz.U.1994 Nr 89 poz. 414) jedną z samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie a kierownik budowy to jeden z uczestników procesu budowy, obok inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta.
Funkcji kierownika budowy nie wolno łączyć z funkcją inspektora nadzoru inwestorskiego.
Prowadziło by to do sytuacji w której kierownik budowy sam sprawował by nadzór nad sobą.
Ustawa nie zabrania jednak łączenia samodzielnej funkcji technicznej kierownika budowy z funkcją inspektora nadzoru autorskiego.
Od osoby chcącej pełnić funkcję kierownika budowy oprócz posiadania odpowiedniego wykształcenia technicznego wymaga się praktyki zawodowej stwierdzonej decyzją organu samorządu zawodowego - uprawnienie budowlane.
Podstawą formalną do wykonywania funkcji kierownika budowy jest wpis o charakterze decyzji administracyjnej do centralnego rejestru oraz wpis na listę samorządu zawodowego potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez ten samorząd.
Kierownik budowy przyjmuje lub przejmuje obowiązki poprzez złożenie oświadczenia stwierdzającego sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie/przejęcie obowiązków kierowania budową.
W zależności, czy kierownik budowy podejmuje jako pierwszy obowiązki wykonawcy na budowie, czy przejmuje je po poprzednim kierowniku budowy w oświadczenie stwierdza się alternatywnie podjęcie bądź przejęcie obowiązków wykonawczych .
W oświadczeniu tym kierownik budowlany podaje, że zna przepisy prawne o wykonywaniu robót budowlane (w szczególności prawo budowlane), świadom jest ciążącej na jego funkcji odpowiedzialności karnej i zawodowej, czy roboty budowlane przekroczą 30 dni roboczych, czy zatrudnionych przy robotach będzie więcej niż 20 osób, czy zakres robót przekroczy 500 osobodni, podaje także organ który udzielił lub stwierdził posiadane przez niego uprawnienia budowlane.
Ponadto podaje jaką budową kierowania się podejmuje, gdzie położoną, a także numer odpowiedniej działki, na której budowa będzie prowadzona.
To oświadczenie inwestor zobligowany jest wysłać do odpowiedniego organu (inspektorat nadzoru budowlanego) jako załącznik do zawiadomienia o rozpoczęciu robót budowlanych albo zawiadomienia o zmianie osoby pełniącej samodzielną funkcję techniczną na budowie, co najmniej na siedem dni przed rozpoczęciem robót.
W zawiadomieniu o zmianie osoby pełniącej samodzielną funkcję techniczną na budowie inwestor podaje datę faktycznej zmiany osób.
Oprócz oświadczenia kierownika inwestor załącza oświadczenia inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta sprawującego nadzór autorski o przyjęciu obowiązków.
W tym momencie następuję wstąpienie przez kierownika budowy w swą funkcję i od tego momentu spoczywają na nim obowiązki i przysługują prawa przewidziane przez ustawę.
Oprócz obowiązku oświadczenia przez kierownika podjęcia, czy przejęcia obowiązku kierowania budową czeka go jeszcze protokolarne przejęcie od inwestora terenu budowy.
Przekazanie jest bardzo istotnym momentem z punktu widzenia odpowiedzialności kierownika budowy.
Poprzez oświadczenie o podjęciu obowiązków kierowania budową zobowiązuje się wprawdzie do zabezpieczenia terenu budowy i w związku z tym do ponoszenia odpowiedzialności za ewentualnie powstałe szkody, ale uznać trzeba, iż owa odpowiedzialność powstaje nie wcześniej niż w chwili podpisania protokołu o przejęciu terenu budowy.
Wydaje się, że obowiązek protokolarnego przejęcia i zabezpieczenia terenu budowy wyrażony w art. 22 ust.1 jest ze sobą sprzężony.
Pokusić się można o stwierdzenie, że kierownik, który złożył oświadczenie o podjęciu, czy przejęciu obowiązków kierowania budową, a nie przejął protokolarnie od inwestora terenu budowy ponosić będzie odpowiedzialność za niewykonanie ciążących na nim obowiązków z powodu złożonego oświadczenia, nie będzie zaś odpowiadał za szkody wynikłe z nie zabezpieczenia terenu budowy.
Dodatkowym momentem, bardziej dokumentującym, niżeli nakładającym na kierownika budowy faktyczne obowiązki jest dokonanie wpisu do dziennika budowy.
Przed przystąpieniem do rozpoczęcia robót budowlanych do dziennika budowy należy wpisać osoby, którym powierzono nadzór, kierownictwo i kontrole techniczną robót.
Osoby te zobowiązane są poświadczyć podpisem podjęcie bądź przejęcie powierzonych im funkcji. Ewentualna zmiana kierownika budowy, na przykład w sytuacji art. 42 ust. 4 ustawy prawo budowlane, czyli gdy kierownik budowy nie ma wymaganego przygotowania zawodowego w danej specjalności techniczno-budowlanej; musi być odnotowana w dzienniku budowy.
Wpis taki powinien określać stan zaawansowania robót budowlanych i stopień zabezpieczenia przekazywanego terenu budowy.
Przekazujący i przejmujący potwierdzają ten fakt swoimi podpisami.
Jest to moment faktycznej zamiany osób sprawujących funkcję kierowania budową.
W artykule wykorzystano fragmenty publikacji „Poradnik kierownika budowy” wydanej przez Wydawnictwo FORUM