Metodologia 11 I 2011
SLAJD 1
Kultura wg Clarka to: pewien politetyczny zbiór specyficznych i reprezentatywnych typów wytworów w zespołach na pewnym określonym terytorium
SLAJD 2
Kultura w ujęciu etnicznym
Pojęcie kultury archeologicznej wprowadzone zostało do archeologii w 1911 roku. Gustaw Kossina. Połączył on kwestię realności kultur z ich etnicznością. Stwierdził że źródła pozwalają nie tylko na poznanie „kultury materialnej” lecz również psychicznej-etnicznej.
SLAJD 3
Etnizacja - kwestia germanizacji
Interpretacji kultury archeologicznej w kategoriach etnicznych tzw. „metoda osadniczo-archeologiczna” Jej podstawą były wyniki klasyfikacji materiału , odniesienie do przestrzeni, następnie konfrontacja z źródłami pisanymi następnie interpretacja etniczna. Teza Kossiny: archeologiczne prowincje kulturowe o bardzo wyraźnych granicach pokrywają się we wszystkich okresach całkowicie z określonymi ludami lub Ślemieniami”
Kultura jest tu zespołem form odniesionych do obszaru prowincji. Np. dla Kossiny: KPL, KAK, KCSz były trzema falami germanów prących na wschód.
SLAJD 4
Kultura archeologiczna według L. Kozłowskiego
„Pewien zespół kulturalny, czyli: pewien zespół narzędzi domowego użytku i broni, określona forma grobu, określony tryb życia i typ domu, oraz w tych granicach, w jakich to osiągalne także pojęcia religijne, jeżeli występują jako jednolity zespół na określonym terytorium, uznać musimy jako wyraz materialny jednolitej grupy etnicznej” 1922
SLAJD 5
Kultura archeologiczna według J. Kostrzewskiego
„Jako kulturę archeologiczną określamy zespół typowych form ceramiki, uzbrojenia, narzędzi, ozdób, budownictwa, gospodarki, obrządku pogrzebowego i innych zjawisk kultury materialnej, duchowej i społecznej, uchwytnych w danym okresie na jakimś obszarze” 1961.
Kostrzewski uważa, że każdy zespół archeologiczny o zwartym zasięgu odpowiada jakiejś jednostce etnicznej, co nie oznacza, że każda kultura to odrębny etnos”
Kultury się zmieniają - wykazując ciągłość w swym rozwoju - ciągłość osadniczą.
SLAJD 6
Stanowiska: etnicznego pesymizmu epistemologicznego oraz etnicznego optymizmu epistemologicznego:
A-pesymizm:
-identyfikowane przez archeologów jednostki są produktami subiektywnych decyzji badaczy, dokonujących ocen na podstawie subiektywnych kryteriów.
-nieprzypadkowe rozkłady cech kulturowych mogą mieć znaczenie funkcjonalne, chronologiczne i przestrzenne a nie etniczne.
-symbolizm etniczny jest uwarunkowany kulturowo - trudno o jednoznaczne reguły jego manifestowania.
-etniczność jest zjawiskiem dynamicznym i trudnym do obserwacji nawet dla badaczy współczesności,
-kultura jest polisemantyczna, gdyż ten sam przedmiot może być różnie interpretowany w różnych kontekstach.
-Wniosek: identyfikacja pomiędzy materialnością a etnicznością wydaje się trudna do uchwycenia.
SLAJD 7
B - optymizm:
-kultura materialna może być intencjonalnie wykorzystana do ustalania relacji między grupowych
-stylistyka - jej izochrestyczny charakter - może być nacechowana etnicznie.