Finanse publiczne -Rachunkowość
Zmiany w klasyfikacji:
Nowe formy organizacyjno-prawne
Wyodrębnienie w budżecie państwa zadania związanego z egzekucją należności
Wyodrębnienie budżetu środków europejskich
Nowe paragrafy
Wyodrębnienie dotacji celowej dla zakładu budżetowego
Na podstawie art. 39 ust. 4 pkt 1 i ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych (dalej: ufp 2009) minister finansów 2 marca 2010 r. podpisał rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (DzU z 2010 r. nr 38, poz. 207).
Przepisy rozporządzenia weszły w życie z dniem 12 marca 2010 r. z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2010 r., z wyjątkiem rozdziału "73008 Narodowe Centrum Badań i Rozwoju" - określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia - który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2011 r.
Paragrafy wydatków "474 Zakup materiałów papierniczych do sprzętu drukarskiego i urządzeń kserograficznych" oraz "475 Zakup akcesoriów komputerowych, w tym programów i licencji" (załącznik nr 4) obowiązują do 31 grudnia 2010 r. i nie będą miały zastosowania do planowania wydatków na rok 2011. Wydatki, które obecnie są do nich zaliczone, będą musiały zostać przypisane do innych paragrafów dotyczących wydatków bieżących. Ponadto do 31 grudnia 2010 r. nazwa rozdziału "85147 Centra zdrowia publicznego" funkcjonuje w brzmieniu "85147 Zespoły metodyczne opieki zdrowotnej" i nie ma zastosowania do opracowania projektu ustawy budżetowej na rok 2011.
W 2010 r. w odniesieniu do zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, samorządowych funduszy celowych, rachunków dochodów własnych jednostek budżetowych oraz funduszy motywacyjnych, które funkcjonują na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, zastosowanie mają podziałki klasyfikacji określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (DzU z 2006 r. nr 107, poz. 726 ze zm.).
Nowe formy organizacyjno-prawne
Nowe rozporządzenie zmienia nazwy podziałek klasyfikacji budżetowej, dostosowując je do obowiązujących od 1 stycznia 2010 r. przepisów prawa wynikających z ufp 2009 oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (dalej: ustawa wprowadzająca). W związku z powołaniem nowych form organizacyjno-prawnych jednostek sektora finansów publicznych, tj. instytucji gospodarki budżetowej, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych, agencji wykonawczych, w klasyfikacji wprowadzono w tym zakresie zmiany nazw paragrafów dochodów i wydatków obejmujących dotacje dla wskazanych powyżej podmiotów (załącznik nr 3 i 4 rozporządzenia).
Sprawozdanie Rb-28S
Zasady sporządzenia sprawozdania
Zakres sprawozdania
Kolumna "Zaangażowanie"
Kolumna "Wykonanie"
Kolumny dotyczące zobowiązań
Sprawozdania budżetowe za okresy sprawozdawcze 2010 roku sporządzane są przez jednostki samorządu terytorialnego (jst) po raz pierwszy na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (dalej: rozporządzenie). Zostało ono wydane na podstawie delegacji zawartej w art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: ufp).
Podmiotami zobowiązanymi do składania sprawozdania Rb-28S są przewodniczący zarządów jst oraz kierownicy jednostek organizacyjnych podległych jst (terminy składania sprawozdań przedstawia tabela).
Kierownicy jednostek organizacyjnych sporządzają na podstawie ksiąg rachunkowych sprawozdania jednostkowe i przekazują je do zarządu jst1. Na podstawie sprawozdań jednostkowych złożonych przez jednostki podległe oraz sprawozdania jednostkowego jst (jako jednostki budżetowej i jako organu) zarząd sporządza sprawozdanie zbiorcze, które przekazuje do regionalnej izby obrachunkowej (RIO). Należy zaznaczyć, że jednostki otrzymujące sprawozdania są zobowiązane do sprawdzenia ich pod względem formalno-rachunkowym, mogą też kontrolować ich poprawność merytoryczną. Takie uprawnienie ma na celu wyeliminowanie nieprawidłowości w sprawozdaniach jednostkowych jeszcze przed włączeniem ich do sprawozdań łącznych czy zbiorczych.
Nowością jest przekazywanie sprawozdania przez jednostki budżetowe do zarządu jst zarówno w formie dokumentu, jak i w formie pliku bazy danych w terminie 10 dni po upływie okresu sprawozdawczego. W tym terminie sporządzane są również sprawozdania za grudzień i styczeń.
Zgodnie z § 17 pkt 1 załącznika nr 39 do rozporządzenia w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości jst przekazują do RIO korekty sprawozdania Rb-28S oraz skorygowane dane w formie elektronicznej w ciągu 5 dni od dnia stwierdzenia nieprawidłowości.
Zasady sporządzenia sprawozdania
Sprawozdanie Rb-28S należy sporządzić w sposób czytelny i trwały. Podpisy składa się odręcznie na każdym formularzu, w przeznaczonym do tego miejscu, a ponadto umieszcza się pieczątki imienne osób podpisujących sprawozdania.
Sporządzanie sprawozdań
Nowe brzmienie art. 18 pkt 2 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych rozszerza katalog czynów z zakresu sprawozdawczości, które podlegają tej odpowiedzialności.
Od 1 stycznia 2010 r. obowiązuje część znowelizowanych przepisów ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (dalej: undfp), zmienionych ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych. Wśród znowelizowanych regulacji znajduje się art. 18 pkt 2 undfp, który dotyczy nieprawidłowości w sporządzaniu sprawozdań z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowywania.
Sprawozdawczość stanowi istotny - obok inwentaryzacji - element gospodarki finansowej w ramach rachunkowości objętych regulacjami undfp. Celem tej ustawy jest zapewnienie przejrzystości sytuacji finansowej i materialnej jednostek sektora finansów publicznych. Zgodnie z art. 34 ust. 1 pkt 9 ustawy o finansach publicznych (dalej: ufp) zasada jawności gospodarowania środkami publicznymi jest realizowana przez udostępnianie corocznych sprawozdań dotyczących finansów i działalności jednostek organizacyjnych należących do sektora finansów publicznych.
Co podlega karze
Do 31 grudnia 2009 r. art. 18 pkt 2 undfp określał, że naruszeniem dyscypliny finansów publicznych (dalej również: dfp) jest "wykazanie w sprawozdaniu budżetowym danych niezgodnych z danymi wynikającymi
z ewidencji księgowej". Nowe brzmienie tego przepisu przewiduje natomiast,
że naruszeniem dfp jest "niesporządzenie lub nieprzekazanie w terminie sprawozdania z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania albo wykazanie w tym sprawozdaniu danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej".
Zgodnie z art. 2 undfp pojęcie "sprawozdanie z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania" stosowane w przepisach o dyscyplinie finansów publicznych ma takie znaczenie, jakie nadaje mu ufp. Należy więc odróżniać pojęcie sprawozdań, o których mowa
w ufp, od sprawozdań finansowych sporządzanych zgodnie z ustawą o rachunkowości (dalej: uor).
Pyt. Czy otrzymując w darowiźnie środek trwały o dużej wartości, powinniśmy go przyjąć na przychody przyszłych okresów? Czy w jednostkach budżetowych nieodpłatnie otrzymane środki trwałe zwiększają fundusz jednostki i nie przechodzą przez konto 840, czy też mam stosować stricte ustawę o rachunkowości i wykorzystywać konto 840?
Jednostki sektora finansów publicznych prowadzą rachunkowość zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości (dalej: uor) z uwzględnieniem zasad określonych w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU nr 157, poz. 1240) - dalej: ufp 2009. Szczególne zasady rachunkowości dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej dotyczą między innymi ewidencji aktywów trwałych stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.
Zasady te określono w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U nr 142, poz. 1020 ze zm.). Przepisy wykonawcze wydane na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych zachowują moc do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie ufp 2009, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2010 r. (art. 119 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, DzU nr 157, poz. 1241).