Scenariusz godziny wychowawczej
Temat: Sztuka życia w społeczności, czyli tolerancja dla innych.
Cele:
* umiejętność wyjaśniania pojęć: tolerancja, stereotyp, uprzedzenie, efekt pierwszego
wejrzenia
*uświadomienie negatywnych skutków nietolerancji
*analiza własnego sposobu postrzegania i wyciągania wniosków do pracy nad sobą
w kierunku budowania pozytywnych relacji z drugim człowiekiem na zasadzie otwartości
i tolerancji
Metody pracy:
Praca w grupach dyskusyjnych, „burza mózgów”, ćwiczenia indywidualne, praca w grupach, podająca
Pomoce dydaktyczne:
Materiały pomocnicze: kartki papieru A-4; duże arkusze papieru, słownik języka polskiego, instrukcja
kolorowe flamastry;
Czas trwania zajęć: 1 godzina lekcyjna
Przebieg zajęć
1 Zaproponowanie uczniom indywidualnego wykonania ćwiczenia nr 1.
Dokończ zdania:
Gdy poznaję nową osobę to najczęściej zwracam uwagę na:
......................................................................................................................................................
W pierwszej rozmowie z zapoznaną osobą nie lubię gdy
......................................................................................................................................................
Denerwują mnie ludzie, którzy „na pierwszy rzut oka” sprawiają wrażenie
......................................................................................................................................................
Po wykonaniu ćwiczenia odczytanie przykładowych wypowiedzi uczniów. Wymiana
spostrzeżeń.
Powyższe ćwiczenie ma na celu uświadomienie uczniom, że to czego doświadczają
w pierwszym spotkaniu z daną osobą to tzw. efekt pierwszego wrażenia”, który może ułatwić
bądź utrudnić nawiązanie pozytywnych relacji z zapoznaną osobą.
• Przytoczenie definicji
Efekt pierwszego wrażenia - to zjawisko polegające na tym, że pierwsze informacje uzyskane
o drugiej osobie (np. wygląd, reputacja) wywierają bardzo silny wpływ na wyobrażenia i sądy
o tej osobie. Są to tzw. sądy migawkowe - automatyczne, proste, silnie nasycone emocjami
(pozytywnymi lub negatywnymi). Ich podstawę stanowią widoczne, łatwo zauważalne cechy
fizyczne (np. kolor skóry, płeć, ubiór)
2.Przeprowadzenie testu-czy jestem osobą tolerancyjną?(prowadzący czyta pytania uczniowie odpowiadają tak lub nie)
Test- Czy jestem osobą tolerancyjną?
1. Małżeństwa powinny dobierać się według zasady podobieństwa rasy, wyznania lub warstwy społecznej
2. Niskie czoło świadczy o miernej inteligencji
3. W ramach jednego państwa powinni żyć ludzie jednej narodowości
4. Za zabójstwo należy karać śmiercią
5. Blondynki są delikatniejsze od brunetek
6. Kobiety są mniej inteligentne niż mężczyźni
7. Chłopi są uparci
8. Wszyscy Cyganie kradną
10. Rosjanie to jedna wielka mafia
11. Szkoci są skąpi
12. Francuzi to lekkoduchy
13. Włosi lubią śpiewać i tańczyć
Jeżeli uzyskałeś większość odpowiedzi TAK to jesteś osobą nietolerancyjną, lubisz posługiwać się stereotypami myślowymi, poglądami zasłyszanymi opartymi na fragmentarycznej wiedzy
3. Co to jest tolerancja, stereotyp, uprzedzenie?- wypowiedzi zgłaszających się uczniów
4. Podział klasy na 6 grup- każda grupa szuka w słownikach języka polskiego słowa tolerancja, stereotyp, uprzedzenie, liderzy grup odczytują znalezione definicje.
Tolerancja-postawa lub zachowanie zakładające poszanowanie poglądów , uczuć i przekonań odmiennych od własnych
Stereotyp-funkcjonujący w świadomości społecznej skrótowy, uproszczony i zabarwiony wartościująco(raczej negatywnie) obraz rzeczywistości8 odnoszący się do rzeczy, grup społecznych, często oparty na niepełnej lub fałszywej wiedzy o świecie, utrwalony przez tradycję
Uprzedzenie-negatywny stosunek do kogoś, czegoś powstały w wyniku powziętych z góry przekonań, niesprawdzonych sądów, nieuzasadniona niechęć związana z wiekiem, religią, rasą, narodowością itd.
5. Kontynuowanie pracy w grupach- przygotowanie scenek przedstawiających różne postawy- tolerancji lub jej braku
PRZYKŁADOWE SCENKI:
- Jedna uczennica w klasie wyznaje inną religię, mimo, iż jest miła i koleżeńska nikt nie chce z nią siedzieć i przezywają ją.
- Do klasy wpada spóźniona uczennica, wymalowana, z ufarbowanymi włosami. Nauczyciel każe jej natychmiast iść się umyć, a za kolor włosów grozi obniżeniem oceny z zachowania.
- Na szkolnej dyskotece starsi uczniowie puszczają tylko nagrania techno, młodsi mają swoje nagrania i proponują puszczać je na zmianę, starsi nie zgadzają się.
- Pewnego dnia Wojtek przychodzi do szkoły z aparatem korygującym wadę zgryzu, klasa wyje ze śmiechu.
- Michał ma wadę wymowy: nie wymawia litery "r". Koledzy wyśmiewają się z niego, przedrzeźniają.
Poszczególne grupy losują przykładowe scenki mogą odegrać te lub inne wymyślone przez siebie, mogą przygotować kilka wariantów tej samej sytuacji.
6. Jakie są przyczyny i przejawy nietolerancji? Czego może ona dotyczyć?- praca w grupach
Przyczyny |
Przejawy |
Dotyczy |
Np. |
Np. |
Koloru skóry |
Niewiedza |
Prześladowanie |
Religii |
Kierowanie się stereotypami |
Wyśmiewanie |
Stylu ubierania się |
Uleganie opiniom innym |
Agresja |
Poglądów |
7. Na zakończenie lekcji każdy uczeń kończy zdanie: Toleruję……………..., nie toleruję………………..